Aile kurumu çatırdıyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hanehalkı bütçe araştırması, aile kurumunda sosyal yaraları derinleştirecek hızlı bir dağılma yaşandığına işaret ediyor. 2014 verileri çocuklu ailelerin sayısı azalırken, tek yetişkinli ailelerin (tek anne veya tek baba ile çocuklardan oluşan aileler ile yalnız yaşayanlardan oluşan haneler) sayısının hızla arttığını gösteriyor. 

TÜİK’in 2002 yılına kadar uzanan verileri, bu eğilimin 2007 yılından itibaren egemen olduğunu gösteriyor. Erdoğan iktidarları boyunca genç kadınların erken evlenmesi, evlenenlerin en az üç çocuk yapması, temel propaganda alanlarından birisi olageldi. Ancak rakamlar, ekonomik ve sosyal sıkıntıların, gerçek hayatta tam tersi bir eğilim doğurduğunu ortaya koyuyor. Muhafazakar iktidar döneminde aile kurumunun hızla yıpranıyor olması ilginç bir çelişki oluşturuyor. 

TÜİK’in hanehalkı verilerinin ortaya koyduğu eğilimler şöyle: 

• Tek yetişkinli aile sayısı 2014’te yüzde 45.90 artarak 4 milyon 103 bine yaklaştı. Bu yüksek artışta TÜİK’in tahmin yöntemlerindeki değişikliklerin de etkisi var. Ancak bu durum tek yetişkinli aile sayısında hızlı bir artış olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Zaten aynı eğilim 2007’den beri var. 
• 2014 yılında tek yetişkinli aile sayısındaki artış, toplam hanehalkı sayısındaki artışın 1.44 katını buldu. Bu da çocuklu aile sayısındaki düşüş sayesinde gerçekleşiyor. Bu veriler, aile dışında yalnız yaşama eğilimi ile boşanma veya göç nedeniyle parçalanan aile sayısının arttığına işaret ediyor. 
• Tek yetişkinli aile sayısı artarken 1, 2, 3 ve daha fazla çocuklu ailelerin sayısı yüzde 6.58 azaldı. 2014’te tek çocuklu aile sayısı yüzde 11.72, iki çocuklu aile sayısı yüzde 11.93 azaldı. Üç ve daha fazla çocuklu aile sayısı ise yüzde 10.68 arttı. 
• 2014’te tek çocuklu aile sayısı 471 bin, iki çocuklu aile sayısında yaklaşık 533 bin düşüş var. Buna karşın üç ve daha fazla çocuklu aile sayısındaki artış 276 bin dolayında. Buradaki dengesizlik bir ve iki çocuklu ailelerin ya dağıldığını, ya da ataerkil-geniş aile tipine kaydığını gösteriyor. Ataerkil- geniş aile sayısındaki artış 333 bin dolayında. Bu veriler bile bir ve iki çocuklu ailelerin, yaklaşık 400 bininin parçalandığına işaret ediyor. 
• Tek yetişkinli aile sayısı, toplam hanehalkı sayısının yüzde 19.2’sine ulaştı. Tek yetişkinli aile sayısı, evli çocuksuz, tek çocuklu, iki çocuklu, üç ve daha fazla çocuklu, ataerkil-geniş aile sayalarının her birinden daha yüksek. Adeta yalnız yaşama ve dağılmış aileler temel aile yapısı haline geldi. 
• 2007-2014 arasında hanehalkı sayısı yüzde 23.27 artarken, çocuklu aile sayısı sadece yüzde 1.81 arttı. Buna karşın tek yetişkinli aile sayısı yüzde 177.67 arttı.