Cumhuriyet döneminin ilk 15 yılı Atatürk dönemidir

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Cumhuriyetin ilanı, Türk ulusunun var olma ve bu topraklara sahip olma mücadelesinin önemli bir temel taşıdır ama “mücadelenin son durağı” değildir. “Milli Mücadele” Cumhuriyet’in ilanından sonra da her alanda devam etti. Günümüzde de devam ediyor. 

Biz Cumhuriyet Bayramı’nı kutlarken, hem Cumhuriyet’in ilanından önceki hem de ilanından sonra devam eden mücadeleyi kutluyoruz. Bu “mücadele” de görev alanları, başarı sağlayanları hatırlıyor, onların başarılarını alkışlıyoruz ama... Geçmişe dönük hatırlamalar, kutlamalar, alkışlar yetmiyor... “Milli Mücadele”yi sürdürmeye mecburuz... Bu mücadeleyi sürdüremez, sürdürmede başarılı olamazsak, gene “yok olma” tehlikesiyle karşılaşabiliriz. 

Cumhuriyet bayramlarını başımız dik, gönlümüz ferah kutlayabilmek için yapmamız gerekenleri unutmayalım. (1) Ekonomik bakımdan güçsüz olan Türkiye varlığını sürdüremez. Ekonomik olarak güçlü olmak daha fazla üretmekten geçer. Ekonomik güç, askeri güç, siyasi güç demektir. Ülkenin güven içinde ve saygın olmasını sağlar. (2) Mustafa Kemal’in başlattığı devrimleri, çağdaş olma çabasını sürdürmek zorundayız. Bunun yolu, güçlü eğitim, güçlü hukuk sistemi, din ile devlet işlerinin ayrılmasından geçer. (3) Halkımızın yaşam şartlarını ve kalitesini geriye götürecek yerde, ileriye taşımaya mecburuz. 

Atatürk bu 15 yıllık sürede halka bir yaşam biçimi olarak Cumhuriyet’i anlattı. Neler yapılabileceğini gösterdi. Din ve devlet işleri bu dönemde birbirinden ayrıldı. Bu dönemde Türk halkı batı alfabesi ile eğitime yöneldi. Bu dönemde kılık kıyafette çağdaşlaşma yaşandı. Bu dönemde hukuk sisteminin altyapısı kuruldu. Ülkenin temel altyapısı ve sanayi üstyapısına el atıldı. 

Birinci 5 Yıllık Sanayileşme Planı döneminde devletin kıt imkânlarıyla çok sayıda sanayi tesisi kuruldu. Üretime başladı. 

Bunların başlıcaları, Gemlik Suni İpek Fabrikası, Isparta Gülyağı Fabrikası, İzmit Kibrit Asidi Fabrikası, Zonguldak Seramik Fabrikası, Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası, Çimento Fabrikası, Karabük Demir Çelik Kombinası, İzmit Kağıt ve Selüloz Tesisleri, Keçiborlu Kükürt Tesisleri, Bakırköy Pamuklu Dokuma Fabrikası, Kayseri Pamuklu Dokuma Fabrikası, Nazilli Pamuklu Dokuma Fabrikası, Malatya İplik ve Dokuma Fabrikası, Iğdır İplik Fabrikası, Bursa Merinos Kamgarn Mensucat Fabrikası, Kastamonu Kendir Sanayi Fabrikası’dır. 

Bunlar devletin kıt imkânlarıyla kuruldu. Tarım alanında da devlet üretimi artırmak, tarımı yapılandırmak için devlet üretme çiftlikleri kuruldu. Devlet üretme çiftlikleri örnek tarım işletmeleri olmaları yanında tohum ve damızlık üretimini de başlattı. Atatürk’ün Cumhuriyet’in ilk onbeş yılında eğitim kuruluşları, sağlık kuruluşları, hukuk yapısı, Meclis'i, sanayisi, sanatı, giyimi ve kuşamı ile oluşturmaya çalıştığı “yaşam biçimini”, Atatürk’ten sonraki sürede devam ettirmek mümkün olamadı. 

Bu ülkenin çağdaş toplumlar arasında yer alabilmesi, halkın çoğunluğunun Cumhuriyet’in bir yaşam biçimi olduğunu kabul etmesi ve bunu benimsemesiyle mümkün olabilecektir. 

Cumhuriyet fazilettir. Fazilet insanın ahlakı olarak iyiye yönelmesi, ruhsal yetkinliktir. Cumhuriyet’in fazilet ve bir yaşam biçimi olduğuna inananlar, Atatürk Cumhuriyet’ini yaşatacaktır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018