Davulun sesini anımsatan faiz beklentileri!
Merkez Bankası Para Piyasası Kurulu Toplantısının öncesinde ve alınan kararlar sonrasındaki değerlendirmeler ile piyasa eğilimleri yeterince gerçekçi görünmüyor. Söz konusu toplantıda yapılan faiz ayarlamaları, para politikasının gevşetileceği konusunda net bir söylem içermiyor; döviz piyasaları bu durumu ve küresel eğilimleri dikkate alan bir eğilim sergiliyor. Fakat para ve sermaye piyasaları, para politikasının seri bir şekilde gevşetileceğini tümü ile fiyatlamış bir görünümde ısrar ediyor; yabancı sermayenin de bu duruma göre kısmi pozisyonlar aldığı dikkat çekiyor.
Para piyasası Kurulu’nun aldığı kararları ve yeni bir şey söylemeyen gerekçeleri, para politikasının gevşetileceği şeklinde yorumlamak pek olası görünmüyor; basitleştirme veya sadeleştirme dışında bir anlam taşımıyor, mevcut duruşun korunacağı ima ediliyor. Piyasa beklentilerine uygun hareket edildiği yönündeki değerlendirmeler gerçeği yansıtmıyor.
Çelişkileri görmek için piyasa eğilimlerini sorgulayalım. Mevduat ve kredi faizlerinde herhangi bir değişiklik gözlenmiyor; döviz piyasaları da bu duruma uygun eğilimler ile yön arıyor. Para ve sermaye piyasaları ise ısrarla para politikasının hızlı bir şekilde gevşetileceğini fiyatlıyor; zorunlu karşılık oranlarının düşürülmesini, ortalama fonlama maliyetinin seri bir şekilde geriletilmesini ve vadesinin uzatılmasını bekliyor. Bu çelişkilerin birlikte yaşamaya devam etmesi pek olası görünmüyor.
Ya para otoritesi, günlük uygulamaları ile para ve sermaye piyasalarında fiyatlanmış bulunan gevşeme eğilimlerine cevap verecek; devamında mevduat ve kredi faizleri gerileyecek, döviz kurları yukarı yönde hareketlenecek! Ya da söz konusu gevşeme zorlamaları yanıt bulamayacak; para ve sermaye piyasaları olumsuz baskılar arasında bunalarak kazanımlarını geri verecek! Hangisi öncelikle gündeme gelir ise gelsin beklenti ile alınan pozisyonların kapatılması, fiyat oynaklıklarını artırarak güvensizliği besleyecek; küresel koşullardaki olası değişimler, bu eğilimlerin hızlanması veya yavaş gelişmesinde belirleyici olacak.
Hemen yukarıda özetlemeye çalıştığımız çelişkiler ve hassas dengeler açısından, topun yeni Başkanın önünde olduğunu dikkate almak gerekiyor! Onu atayan siyasi iradenin talepleri ve piyasaların bu yöndeki olasılıklara verdiği çelişkili destek, olası hareket yeteneğini sınırlıyor. Mevcut durumu korumak ve zaman kazanmak için, dış piyasa gerekçelerine sığınmak dışında seçenek kalmamış gibi görünüyor!
Siyasi irade kredi faizlerinin, en az yüzde 1 veya 1,5 oranında geriletilmesinde ısrarlı! Bu talep para otoritesi tarafından yapılan fonlamanın maliyetinin belirgin şekilde aşağı çekilmesini ve vadesinin uzatılmasını, zorunlu karşılık oranlarının gevşetilmesini, bu yönde yeni makro ihtiyati desteklerin devreye sokulmasını gerektiriyor. Para ve sermaye piyasaları bu beklentiyi büyük ölçüde ve spekülatif şekilde fiyatladı! Çelişkili eğilimlerden bir kısmının, ömrünün dolduğunu tescil etmenin zamanı geldi!
Mevduat ve kredi faizlerinin talep edildiği şekilde geriletilmesi olasılığının, öncelikle döviz kurlarını yukarı yönde harekete geçirmesi beklenmeli! Zira söz konusu beklenti ile alınan pozisyonların, gerçekleşme ile birlikte kapatılması gündeme gelecek. Ayrıca Türk Lirası cinsinden krediye erişimin kolaylaşması ve maliyetinin gerilemesi, taşınmak zorunda kalınan kur risklerinin azaltılması eğilimini tetikleyecek. Diğer taraftan petrol ve Çin’den gelen son haberler de, riskten kaçınma eğilimini besleyen unsurlar olarak yerini alacak. Sonrası ise iyice karışacak!
Mali sektör beklentilerin daha fazla bozulmasını önlemek adına, mevduat ve kredi faizlerini düşürmeye istekli görünmüyor! Belli ki devamında neler olabileceğini görebiliyor, fakat farklı endişeler nedeniyle konuşamıyor. Uluslararası kurumların da, dile getirilmesinden kaçınılan bu endişelere ortak olduğu dikkat çekiyor!
Uzaktan hoşmuş gibi gelen davulun sesi, yakına gedikçe gerginlik yaratıyor! Faiz beklentileri de, artık çok yakından gelen davulun sesini anımsatıyor!