DEİK’den sonra sırada TİM ve TOBB var
Hükümet gönüllü üyelikle oluşan DEİK’in yönetim yapısını bir kararname ile değiştirdi. Anlaşıldığı kadarı ile sırada Türkiye İhracatçılar Mevlisi (TİM) ile Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) var.
TİM ve TOOB'un özelliği (1) üyelikteki zorunluluk ve de (2) zorunlu aidat uygulaması.
Ancak TİM ve TOOB daki değişkliklerin kanuna dayalı olması bekleniyor.
TİM'in Gaziantep’te 5-7 Kasım arasında düzenlenen “5. Türkiye İnovasyon Haftası”nda bir sohbet toplantısında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin açıklamalarını Serpil Yılmaz ve Vahap Munyar köşelerinde yayınladılar.
Bakan ,”TİM ve TOOB Kanunu değişmeli. Zorunlu üyelik kalkmalı.TOBB Kanunu’nu değiştirmeye yönelik çok önemli hazırlıklar yapıyoruz. DEİK’te bu değişikliği yaptık, kötü mü oldu? Yılda 3-5 milyon dolar ihracat yapılan bir dönemde çıkan kanunla, günümüzün ihtiyaçlarını göremeyiz. TİM ya da TOBB’dan alınan hizmetin bedeli ödenmeli, zorunlu üyeliği kaldırmamız gerekir” dedi.
Anlaşıldığı kadar değişikliğin ana gerekçesi zorunlu üyelik ve zorunlu aidat ödemeleridir.
TİM şemsiyesi altında 13 ihracatçı birliği var. İhracatçi birliklerinin gelirleri giriş aidatı, yıllık aidat ve nisbi ödemelerden oluşuyor.
Nispi ödeme, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin asgari onbinde ikisi ile azami binde biri arasında tahsil edilir. İhracatın geliştirilmesini teminen sektörel bazda tanıtım grupları oluşturulması halinde, FOB bedelin binde üçü oranına kadar ek nispi ödeme kesintisi genel kurul kararı ve müsteşarlık onayı ile yapılabilir.
Giriş aidatı, yıllık aidat, nispi ödeme ile diğer gelirlerin süresinde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da belirlenen oranda gecikme zammı tahakkuk ettirilerek, birlik yönetim kurulu tarafından verilen kararı müteakip icra daireleri aracılığı ile tahsil edilir.
TİM'in gelirleri, birliklerin bir önceki takvim yılı itibariyle elde etmiş oldukları gelirlerin yüzde sekizi oranındaki katkı paylarından oluşur.
Halen 181 ticaret ve sanayi odası, 57 ticaret odası var.Toplam 365 oda ve borsanın üst birliği olan TOBB. Anayasa'nın kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları hakkındaki 135 inci maddesine vayalı olarak, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’na tabi olarak faaliyet sürdürüyor.
Odalar; üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslekî disiplin, ahlâk ve dayanışmayı korumak ve mevzuatında yazılı hizmetler ile odalara verilen görevleri yerine getirmek amacıyla kurulmuş zorunlu meslek örgütleri niteliğinde.
Ticaret siciline kayıtlı tacirler ve sanayici ve deniz taciri sıfatına sahip tüm gerçek ve tüzel kişiler ile bunların şubeleri ve fabrikaları, ilgisine göre bulundukları yerdeki ticaret ve/veya sanayi odası ya da deniz ticaret odasına üye olmak zorundadırlar. Bu zorunluluğun yerine getirilmemesi halinde, odalarca re’sen üye kaydı yapılmaktadır.
Zorunlu üyeler her yıl munzam aidat ödemek zorunda .Munzam aidat odalarca her yıl için; gerçek kişi tacir ve sanayicilerin gelir vergisi beyannamelerinde yer alan ticarî kazanç toplamı; tüzel kişi tacir ve sanayicilerin ise kurumlar vergisi beyannamelerinde yer alan ticarî bilanço kârı üzerinden binde beş oranında tahsil edilen aidat türü.
Son yıllarda TİM ve TOBB’un üyelerinden zorunlu olarak topladıkları katılım paylarının büyüklüğü ve toplanan paraların harcanma şekli devamlı olarak gündeme geldi.Tartışıldı.
Mevcut sistemde yapılacak değişiklik ile çalışmalara TİM ve TOBB’un tensilcilerinin mutlaka katılması beklenir.
Bu arada, TİM ve TOBB’un değişikliğe gerekçe olarak gösterilen toplam gelirlerinin büyüklüğü ve harcanma şekli konularında kamu oyuna yapacakları açıklamalar, değişikliklerin “bir tepki” değişikliğine değişmesini önleyecektir.
Çünkü hem TİM hem TOBB topladıkları paralarla bugüne kadar önemli ve yararlı faaliyetleri finanse etti.