DİİB ve ceza uygulamasında yeni talimat
Geçen ay ortalarında Gümrükler Genel Müdürlüğü taşra teşkilatına bir talimat verdi. Esasen bu talimatın temelini, gümrük idarelerinin uygulama farklılıkları ve tereddütleri oluşturdu.
Talimatın konusunu dahilde işleme rejiminin ihlal edilmesi durumunda yapılacak işlemi içeriyor. İhlal durumunda Gümrük Kanunu'nda belirtilen "Dahilde İşleme Rejimi kapsamı ithal eşyasının işleme faaliyetindeki hali veya işlem görmüş ürün hali de dahil olmak üzere rejim çerçevesinde izin verilen yerlerde tespiti halinde" ifadesinin kafa karışıklığına yol açtığı anlaşılıyor.
Bu ifadede belirtilen, rejimce izin verilen yerlerin neresi olduğu ve tespitin ne şekilde yapılacağı konusunda gümrük idarelerince yapılan işlemlerde farklılık olduğu anlaşılıyor.
Talimatta Dahilde İşleme İzin Belgesi/Dahilde İşleme İzni'nin müeyyideli kapatılması durumunda yapılacak işlemler şöyle belirtiliyor;
Dahilde İşleme İzin Belgesi/Dahilde İşleme İzni'nin müeyyideli kapatılması halinde, belge/izin kapsamı eşyanın ithal edildiği şekliyle ya da işleme faaliyetine tabi tutulmuş haliyle ilgili mevzuat tarafından izin verilen yerlerde olup olmadığına ilişkin tespitlerde; izin verilen yerler olarak firmanın üretim yeri, fabrika ve depoları gibi belge/izin sahibi firma adına ve/veya yan sanayici adına kayıtlı yerlerin esas alınması gerekiyor.
Gümrük idaresince en az bir gümrük müdür yardımcısı başkanlığında oluşturulacak heyet marifetiyle, rejim kapsamında ithal edilen eşyanın ithal edildiği şekliyle yada işleme faaliyetine tabi tutulmuş ise bu haliyle GTİP, teknik özellik ve ticari kalite bakımından belgede/izinde öngörülen eşya ile aynı olup olmadığına ilişkin tespitin yapılması gerekiyor.
Gerek duyulması halinde, firmanın muhasebe kayıtlarından da kontrol yapılmak suretiyle ithal edilen eşyanın ithal edildiği şekliyle yada işleme faaliyetine tabi tutulmuş ise bu haliyle firma stoklarında olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapılması mümkün kılınıyor.
Heyet marifetiyle bu tespitlerin yapılmasının mümkün bulunmaması halinde, ilgili gümrük idaresince eşyanın türüne göre tahlil veya ekspertiz raporu istenmek suretiyle bu tespitlerin yapılması yoluna gidilmesinin mümkün olduğu belirtiliyor.
Bu tespitlerin yapılması durumunda ithal eşyasının gümrük vergilerinin iki katı tutarında para cezası uygulanması gerekiyor.
Ancak, ithali yapılan eşyanın ithal edildiği şekliyle yada işlem görmüş ürün olarak izin verilen yerlerde olmadığının tespit edilmesi halinde Gümrük Kanunu'nun 238'inci maddesi uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında para cezası tahsil edilmesi gerektiği belirtiliyor.
Bu cezalar ağırlık itibariyle büyük rakamlara ulaşabiliyor. Dolayısıyla şirketlerimizin ithalat işlemlerinde belirtilen talimatı göz önünde bulundurmaları kendi yararlarına olacaktır.