Doğduğu şehirde yaşayan yok?

Bizde adettendir: “Sen nerelisin?” diye sorulduğunda, çok kişi ailesinin yaşadığı şehirden çok, doğduğu şehirden söz eder.

Günümüzde ekonomik ve sosyal nedenlerle şehirden şehre göç başlayalı beri, insanlar doğduğu şehirde yaşayamaz oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun belirlemelerine göre Türk halkının 3’te biri doğduğu şehirde yaşamıyor.

Yaşadıkları şehirde doğanların toplam nüfusa oranı yüzde 65 oranında, kalanlar başka bir şehirde veya yurtdışında doğmuş ve doğduktan sonra başka şehirde yaşamaya başlamış. Şehirler o kadar çok göç alınca, o şehirde doğanların “Ben bu şehirde doğdum… Benin şehrim burası” diyenlerin sayıları azaldıkça azalıyor.

Örneğin Yalova’da yaşayan her 100 kişinin sadece 30’u Yalova’da doğmuş. Kocaeli’nde yaşan 100 kişinin 42’si Kocaeli doğumlu, İstanbul’da yaşayan 100 kişinin 44’ü İstanbul doğumlu.

İstanbul’un nüfusu 14 milyon. Ama İstanbul doğumlu nüfus sadece 6 milyon. İstanbul’da yaşayanların 8 milyonu başka şehirlerde doğarak İstanbul’a gelenler. Bu nedenle İstanbul’a, İstanbul’da doğanlar değil de İstanbul’a gelenler sahip çıkar duruma geliyor. 

İstanbul’da yeni bir yaşam şekli oluşuyor. Sivas’ta 514 bin Sivas doğumlu yaşarken, İstanbul’da 363 bin Sivas doğumlu yaşıyor. Orta Anadolu’dan İstanbul’a göç edenlerin sayıları yüksek. İstanbul’da 232 bin Malatyalı, 235 bin Kastamonulu yaşıyor.

Karadeniz illerinde doğan İstanbul’da yaşayanların sayıları yüksek. 294 bin Ordu, 280 bin Samsun, 174 bin Rize, 186 bin Sinop, 239 bin Trabzon, 115 bin Zonguldak, 243 bin Giresun doğumlu İstanbul’da yaşıyor.

Doğu Anadolu illerinde doğanlar da İstanbul’a en fazla gelenlerden. İstanbul’da, 148 bin Ardahan,130 bin Van, 159 bin Kars, 90 bin Batman, 112 bin Adıyaman, 111 bin Ağrı, 112 bin Bitlis, 139 bin Diyarbakır,  247 bin Erzurum, 157 bin Erzincan, 135 bin Mardin doğumlu yaşıyor.

Türkiye’de nüfus hızlı artıyor. Türkiye’de hızlı bir ekonomik ve sosyal değişim yaşanıyor. Bunun sonucu büyük şehirler hızlı göç alıyor. Bu kaçınılamaz bir durum. Ancak önemli olan, aynı şehirde doğanların sayıları azaldıkça, şehirlerin yapısının ve yaşam şeklinin ne olacağı.

Şehirlerin mimari yapılarıyla yaşam biçimleriyle bir karakteri var.  Bu karaktere o şehirlerde doğanlar sahip çıkabilir. Eğer şehirlere göç edenler, doğdukları şehrin mimarisini, yaşam tarzını göç ettikleri yere taşımaya kalkarlarsa o zaman şehirlerin karakteri yok olur.

Şimdilerde İstanbul’un sorunu da bu.  Eski İstanbul’a kim sahip çıkacak? Çünkü İstanbul’da doğanlar azınlığa düştü.