Çin’in yerli girdiyi artırması ticareti etkiliyor
Uzun yıllar küresel ekonominin fabrikası gibi işleyen Çin’de imalatçıların ara ürünler için yerli üreticilere dönmesi küresel ticaretin yavaşlamasına neden oluyor.
Hilal SARI
DIŞ HABERLER - Son üç çeyrektir yüzde 6.7 büyüme kaydeden Çin ekonomisinde imalat sektörünün ara mal alımlarında iç pazardaki tedarikçilere dönmesi küresel ticareti daha da yavaşlatıyor. Çinli imalatçıların ithalatlarını inceleyen bir analiz Çin’in giderek daha fazla ham maddeyi ve ara ürünü yerli üreticilerden tedarik ettiğini ortaya koyuyor. Bu yerli alımların yüksek teknoloji ürünlere de yayılıyor olması uzmanlarca dünya genelinde tedarikçileri sıkıştırarak küresel ticaretin hızını kesiyor. Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nin tahminlerine göre dördüncü çeyrekte ise ekonomi yüzde 6.6 büyüyerek yıllık büyüme yüzde 6.7 olarak kayıtlara geçecek.
‘Hammaddenin yüzde 70’ini yerelden tedarik ediyorum’
Yapışmaz tencere ve tava kaplamaları üreten Çinli bir şirkette uzun yıllardır küresel tedarik zincirinde çalışan Judah Huand, The Wall Street Journal gazetesine verdiği demeçte bir kaç yıl öncesine kadar Çin’de üretilen tüm tencere tava gibi ürünlerin materyallerinin çoğunun ABD’li Dow Chemicals veya Alman Eckart Eff ect Pigments gibi şirketlerden ithal edildiğini aktarıyor. Fakat şu anda Çin’in imalat sektörünün iç pazara kaymasıyla alımlarının yüzde 70’inin yerel tedarikçilerden elde edildiği belirtiliyor. GMM Yapışmaz Kaplamalar CTO’su Huang “Tüm bu hammaddeleri şimdi Çin’de birileri üretiyor” diye konuşuyor.
Küresel ticaret Çin yüzünden yüzde 1.7’ye yavaşlayacak
Çin’e yapılan ihracatlar 1990 yılından beri her yıl artarken geçtiğimiz yıl yüzde 14’lük düşüş yaşadı ve bu düşüş 1960’lardan bu yana yaşanan en keskin düşüştü. Eylül ayında ise düşüş yüzde 8.2 olarak kaydedildi. Bu düşüş geçtiğimiz yıl küresel ticareti yüzde 0.3 eritmişti. Bu sebeple son yirmi yıldır yaklaşık yüzde 5 büyüme yaşayan küresel ticaretin bu yıl yüzde 1.7’ye yavaşlaması bekleniyor.
Öte yandan Çin’in küresel tedarik zinciri pastasından giderek daha büyük bir porsiyon alması sebebiyle dünyanın ikinci büyük ekonomisinin ticaret ortakları da sıkıntı yaşıyor. Geçtiğimiz yıl Çin’in ABD ile ticaret fazlası rekor kırdı çünkü hem Çin’in alımları düştü hem de emtia fiyatlarında düşüş yaşandı.
Yüksek teknolojide Çinli üretici Batı kalitesine çok yaklaştı
Bu düşüşün bir kısmının Çin’de ve dünya genelindeki ekonomik yavaşlama ve arz fazlası olduğunu belirten uzmanlar Çin’in imalat ihtiyaçları için, özellikle yarı iletken ürünler ve makine sanayi gibi yüksek kar marjlı alanlarda giderek daha fazla iç pazara yönelmesinin etkili olduğu aktarılıyor. Alman Eckart’ın Çin, Zhuhai operasyonlarının lideri Ka Lok Cheung “Hala çok yüksek kaliteye ulaşılmış değil” diyerek yerli rakiplerin kalite istikrarı konusunda hala sıkıntıları olduğunu aktarıyor ve ekliyor “Fakat birçok alanda yüksek kaliteye gerçekten çok yaklaşıyorlar.”
Çinli emlak milyarderi: Konut tarihteki en büyük balon
Dün açıklanan veriler dünyanın en büyük ekonomisinin istikrarlı bir büyümeye devam ettiğini gösterse de birçok ekonomist Çin’in bu durgunluğunun işlerin normalde göründüğünden daha kötü olduğu anlamına geldiğine işaret olduğunu düşünüyor. Capital Economics’ten Julian Evans Pritchard “Resmi GSYH rakamlarının bu kadar istikrarlı olması bile Çin hakkında çok şey anlatıyor” derken Çinli emlak milyarderi Wang Jianlin Çin’deki konut sektörünün tarihteki en büyük balon olduğunu aktarıyor. Wang’a göre Shanghay gibi büyük şehirlerde konut fiyatları yükselse de binlerce küçük şehirde konutların boş ve fiyatların düşmekte olduğunu aktarıyor.
