Esnafa can suyu veremeyen kooperatif incelemede

Sercan AKINCI

İSTANBUL - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu 2.5 milyon esnafa can suyu olması beklenen kredilerle ilgili yaşanan sıkıntıları DÜNYA’nın ‘Esnafa can suyu ipoteğe takıldı’ başlığıyla duyurmasının üzerine Türkiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği’nden (TESKOMB) açıklama geldi. TESKOMB tarafından verilen krediler için bin liraya dahi 2 esnaf kefil ve ipotek istenmesi haberiyle ilgili birliğin Genel Başkanı Abdülkadir Akgül, “TESKOMB çatısı altında faaliyet gösteren az sayıda kooperatifimiz kullandırmış oldukları bir kısım kredilerin tahsilinde yaşanan sorunlar nedeniyle sıkıntılı durumdalar” dedi. Kredi kullandırmada sıkıntı yaşayan birliklerde TESKOMB Teftiş Kurulu müfettişlerince denetlemeler yapıldığını ifade eden Akgül, denetimler esnasında kredilerin tahsilinde yaşanan sorunlara çözüm aranmasının yanında hatalı veya eksik işlemlerle ilgili tespitlerin yapıldığını belirtti.

Sıkıntıyı öğrendiler inceleme başlattılar

Kredi kullanımındaki sıkıntılarla ilgili habere konu olan Aksaray Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi’nin incelemeye alındığını aktaran Akgül, bu kooperatifin kredi kullanma talebinde bulunan esnafa gerekli kolaylığın sağlanması yönünde talimatların verildiğini anlattı. Akgül, bu talimatların yerine getirilip getirilmediği konusunda ise takibin süreceğini kaydetti. Kredilerin Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri kefaletiyle kullandırılan kredilerin T. Halk Bankası kaynaklarından kullandırıldığını ve krediye ilişkin hususların TESKOMB ve ilgili banka tarafından belirlendiğinin altını çizen Akgül, şöyle devam etti: “Söz konusu kredilerden Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ortağı esnaf-sanatkar yararlanmaktadır. Kredi talebinde bulunanların öncelikli olarak bulunduğu bölgede faaliyet gösteren Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi’ne ortaklık için başvuruda bulunması gerekmektedir. Bu başvuru esnasında kendilerinden esnaf sicil kaydı, esnaf odası kaydı, vergi kaydı ve ikamet belgesi, nüfus bilgileri ile 2 adet vesikalık fotoğraf istenmektedir. Ortaklık şartlarını taşıdığı tespit edilen ve ilgili belgeleri ibraz edenlerin ortaklık başvuruları kabul edilerek kredi talepleri değerlendirilmektedir. Yapılan tespitler değerlendirme neticesinde kredi kullanması uygun görülen kimselerden ortaklık için gerekli belgelere ek olarak ayrıca işletmenin mali durumunu gösteren işletme hesap özeti ve talep ettiği kredi miktarına uygun olarak şahsi kefalet veya gayrimenkul teminatı ya da her ikisi birden talep edilebilmektedir.”

Kredi kullandırmada bir standart yok

TESKOMB’un kullandırdığı kredilerde genellikle 20 bin liraya kadar ipotek istenmediğini söyleyen Akgül, bu rakama kadar olan kredi taleplerinde kişinin durumuna göre 1 ya da 2 kefil istenebildiğini ifade etti. Daha yüksek limitlerde ise gayrimenkul teminatı veya araç rehin talebinde bulunulabildiğine dikkat çekerek, genel olarak kredi için bir standart bulunmadığını, “Kredi talep edenin mali durumu, iş kapasitesi, faaliyet gösterdiği sektör, talep edilen kredi tutarı, kooperatifin kefalet gücü, kredinin türü, kooperatifin bulunduğu bölgede teminat itibarı” gibi hususlara göre kriterlerin belirlendiğini aktardı.

 
Kredi riski yılsonunda 10 milyar lira olacak

TESKOMB Genel Başkanı Abdülkadir Akgül, TESKOMB’un veri tabanına kayıtlı 1 milyon 500 bin esnaftan 770 bininin kredilendirildiğine dikkat çekerek, ağustos ayı sonu itibariyle birliğin kredi riskinin 8.8 milyar liraya ulaştığını vurguladı. Bu rakamın yıl sonunda 10 milyar liraya çıkacağını öngördüklerini belirten Akgül, “Kooperatiflerimizce sağlanan bu kefalet desteği neticesinde çok sayıda küçük esnaf-sanatkar işletmesinin faaliyetine devam edebilmesi sağlanmaktadır. Sunduğumuz kefalet hizmetinin tabana yayılabilmesi ve daha çok esnaf ve sanatkarımızın desteklenmesi amacıyla bilgilendirme çalışmalarının daha da genişletilmesi yönünde ve daha çok kaynak oluşturulması yönünde çalışmalarımız yoğun bir şekilde devam etmektedir” dedi.