Develi’de 20 bin çiftçinin sulu tarım umudu gerçek oluyor

MAHMUT SABAH - KAYSERİ

Develi 2. Merhale Sulama Projesi kapsamında yer alan ve Zamantı Irmağı’nın suyunu 10.7 kilometre uzunluğundaki Gıcık Tüneli aracılığı ile Develi Ovası’na aktararak yaklaşık 23 bin hektarlık kıraç alanın sulu tarıma açılmasını sağlayacak Gümüşören Barajı’nda sona gelindi. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), sulama ve enerji amaçlı barajda, fiziki gerçekleşmenin yüzde 95’e yaklaştığını, çalışmaların sonbaharda tamamlanarak barajın en geç kasım ayında su toplamaya başlayacağını duyurdu. 

İnşaatına 2011 yılı sonunda başlanan Gümüşören Barajı, Develi İlçesi’ne 20 kilometre mesafeden geçen ve Seyhan Nehri’nin kollarından biri olan Zamantı Irmağı üzerinde kuruldu. Baraj, silindirle sıkıştırılmış katı dolgu ve kil çekirdekli kum-çakıl dolgu tekniğiyle inşa edildi.187 milyon metreküp su toplama kapasitesine sahip baraj tamamlandığında, yılda 102 milyon metreküp su düzenli olarak Gıcık Tüneli aracılığı ile Develi Ovası’na derive edilecek. Ayrıca baraj eteğinde kurulacak 2x2.50 megavat gücündeki HES ile yılda yaklaşık 12 milyon kilowat/saat elektrik enerjisi üretilecek. Ana gövde inşaatı tamamlanan barajın vana odası altında iyileştirme ve mekanik radyal kapak çalışmaları yapılıyor. 

Gümüşören’den ekonomiye 85 milyon liralık katkı 

DSİ’den verilen bilgiye göre, Gümüşören Barajı’na bugüne kadar 142 milyon liralık harcama yapıldı. Yapım çalışmaları devam eden bölümler içinse, 10 milyon lira daha harcanacak. Develi havzasında oturan 20 bin çiftçi ailesinin düşlerini süsleyen baraj işletmeye açıldığında, yöre halkının refah düzeyi yükselecek, ülke ekonomisine yılda yaklaşık 85 milyon liralık katkı sağlanmış olacak. 

Develi Kapalı Havzası’na, ovanın kendi su kaynaklarından karşılanamayan ortalama 102 milyon 83 bin metreküp su, Zamantı Irmağı üzerinde inşa edilen Gümüşören Barajı’ndan 1 regülatör 10.7 km’lik tünel, (Gıcık Tüneli) bin 100 metrelik yaklaşım ve 5 bin 345 metrelik iletim kanalları ile ovaya derive edilecek. Gerek Gıcık Tüneli’nin açılmış olması gerekse Gümüşören Barajı’nın devreye girmesiyle de iki aşamalı Develi Sulama Projesi’nde sona gelinmiş olmuyor. Zira, ovadaki 58 bin 500 hektarlık arazinin 20 bin hektarlık bölümünü yeraltı kaynakları ile sulamayı öngören Develi Ovası Sağ ve Sol Sahil Sulama şebekelerinin de, planlanan zamanda bitirilmesi gerekiyor. 

DSİ kaynaklarına göre yaklaşık 9 bin hektar alanı sulayacak sağ sahil 1. kısım inşaatı geçtiğimiz ay bitti. Kuyu açılması, motopompların montajı, enerji nakil hattı ve borulu şebeke işlemlerini kapsayan sağ sahil yeraltı sulaması ikmal inşatı ise yatırım programı uyarınca bugünlerde bitirilecek.

Yatırım tutarı, 755 milyon 328 bin lirayı bulacak

Develi Ovası Sol Sahil Sulama üniteleri ime 12 bin hektarı cazibe, 6 bin hektarı pompaj ve yeraltı olmak üzere toplamda 18 bin hektar alanın sulanması amaçlanıyor. İnşatına 2013 yılı sonunda başlanan sol sahil sulama şebekesinde şu ana kadar yüzde 1’lik bir fiziksel gerçekleşme sağlanabildi. Bu ünitede yapım çalışmaları 2018 yılı ağustos ayında bitecek. Sağ sahilde açılması planlanan 81 kuyudan 51’i açıldı. 30 kuyu yenilendi. Sol sahilde ise açılması planlanan 64 kuyudan 43’ü açılabildi. Develi sulama projesine, inşaat aşamasındaki üniteler için 2014 yılında 30 milyon 694 bin lira tahsis edildi. Bu ödeneğin tamamına yakını kullanıldı. Söz konusu proje için 2015 yılı bütçesinden ise 32 milyon lira tahsis edildiği bildirildi. Temelleri 1974 yılında Ağcaşar ve Kovalı barajlarıyla atılan Develi 2. Marhale Sulama Projesi’nde tamamlanan üniteler için bugüne kadar 308 milyon 780 bin liralık yatırım yapıldı. Gerek proje, gerekse ihale aşamasındaki 7 ünitenin daha bitirilmesiyle, proje kapsamında 39 bin hektarlık zirai alan basınçlı boru sistemiyle sulu tarıma açılacak, yatırım tutarı ise 755 milyon 328 bin lirayı bulacak.