İletişim ve medya dünyasından mesleki ilkelerde işbirliği

DÜNYA

Rehber niteliğinde hazırlanan deklarasyon, Pera Palas Otelde tarafların katılımıyla gerçekleştirilen bir törenle imzalandı. Yaklaşık bir yıldır hazırlığı sürdürülen ilkeler ilk olarak Bilişim Muhabirleri Derneği (BMD), Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD), İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği (İDA), Kurumsal İletişimciler Derneği (KİD), Reklamverenler Derneği (RVD), TOBB Medya ve İletişim Meclisi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Türkiye Halkla İlişkiler Derneği (TÜHİD) tarafından imzalandı.

İmzacı taraflar, gerek bu ilkelerin yaygınlaştırılması, gerek mükemmelleştirilmesi gerekse uygulamanın izlenmesi konusunda iş birliği yapma konusunda fikir birliğine vardı. Kurum ve şirketlerin üst yönetim ve kurumsal iletişim yöneticileri, iletişim danışmanlığı şirketleri ile medya mensuplarının dahil olduğu meslek örgütlerinin hayata geçirdiği iş birliği modeli, pek çok açıdan örnek oluşturuyor. 

Etkinlikte konuyu değerlendiren TOBB Medya ve İletişim Meclisi Başkanı Hakan Güldağ, medya işiyle uğraşanların ve gazeteciliğin imtiyazlı olduğunu belirterek, şunları söyledi: 

“Bunun tek nedeni bireyin ve toplumun haber alma hakkı. Kendi yaşamımızdan başlayarak bizi ilgilendiren pek çok konuda özgür, dolayısıyla doğru karar alabilmek için, etrafımızda ne olup bittiğini doğru bilmemiz gerekir. Çeşitli kanallarıyla medyanın imtiyazı da bireyin ve toplumun bu ihtiyacının karşılanmasından kaynaklanır. Mesleğimizde her şey bundan sonra gelir ve başka hiçbir imtiyaz aranmaz. İletişim ve Medya İlişkileri Yönetiminde Mesleki İlkeler, ortaya çıkan ihtiyaç üzerine, çeşitli boyutlarıyla bu durumu yeniden hatırlatıyor. Şimdi bize düşen görev, altına imza koyduğumuz taahhütlere uymak ve yaygınlaştırmak.” 

‘Özgürlüğün sınırlarını meslek ilkeleri belirler’ 

TGC Başkan Vekili Vahap Munyar, metnin son derece önemli olduğunu kaydederek, gazetecinin basın özgürlüğünü, halkın doğru haber alma, bilgi edinme hakkı adına dürüst biçimde kullanması gerektiğini, bu amaçla her türlü sansür ve oto sansürle mücadele edilmesi, halkın da bu yönde bilgilendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Munyar, “Gazetecinin özgürlüğünün içeriğini ve sınırlarını, öncelikle sorumlulukları ile meslek ilkeleri belirler. Buna uygun gazetecilik yapılmasının sağlanmasında tüm meslek örgütlerine büyük rol düşüyor. Ancak bu şekilde mesleğimizin standartlarını yükseltebiliriz” dedi. 

BMD Başkanı Musa Savaş, “Gerekli ve yapılması kaçınılmaz olan bir şeyin yapılmamasındansa geç de olsa yapılmasının doğru olduğunu düşünüyoruz. Böyle bir çalışmanın içinde yer almaktan dolayı çok mutluyuz. Bu kılavuzun gerek pratiğe dökülmesine gerekse de zaman içinde geliştirilmesine har zaman destek olacağız” diye konuştu. 

EGD Başkanı Celal Toprak, iletişim ve medya sektörü arasında ilişkileri etik, hukuki, doğru ve sağlıklı yürütmek amacıyla başlattıkları çalışmanın iletişim sektöründe uzun dönemdir tartışılan sorunlara önemli katkı sağlamasını diledi. Toprak, diğer medya ve iletişim örgütlerinin de katılımıyla deklarasyonun yaygınlaşmasını temenni etti. 

‘İşbirliği platformları sektörü geleceğe güvenle taşıyacak’ 

İDA Yönetim Kurulu Başkanı Işıl Arıdağ, iletişim sektöründe rolü olan tüm meslek örgütlerinin gelişmeye yönelik olarak, güç birliği içinde, tek çatı altında buluşmasına büyük önem verdiklerini belirterek, sağlıklı ve güvenli bir ortam sağlayan iş birliği platformlarının sektörü geleceğe güvenle taşıyacağına inandıklarını söyledi. 

KİD Yönetim Kurulu Başkanı Bengi Vargül Şen, bugünden itibaren kılavuzda yer alan ilkelere sahip çıkma, onların sorumluluğunu taşıma ve uygulanması için önemli çabalar sarf etme görevinin tüm sektör paydaşlarına düştüğünü kaydederek, “Bunu başarabildiğimiz takdirde, deneyimlerimiz, bilgi ve birikimlerimiz mesleki standartlara dönüşerek ve iş yapış şeklimizle fark yaratmaya ve kurumlarımıza değer katmaya devam edeceğiz” ifadesini kullandı. 

RVD Başkanı Ahmet Pura, uyumu, barışı ve doğruları bulmak adına uzlaşının esas olduğunu dile getirerek, “İşte bu beraberlik önemli bir şans. Kabul edilen meslek ilkelerinin uygulanması hem sektöre ve hem de topluma örnek olacaktır” dedi. 

TÜHİD Başkanı Gonca Karakaş ise “Hem iletişim hem medya sektörünün gelecek nesillerine mesleğimizi daha iyi tarif edebilmek, gelişen sistemleri kalite kavramı ile birleştirerek taşımak hepimizin görevi. Bu oluşturduğumuz sistemi, uygulamada takip edebilmek ve geliştirmek de aynı şekilde görevimiz” diye konuştu.

Gazeteciler için belirlenen ilkeler 

İletişim ve medya dünyası meslek birliklerinin imza altına aldığı dokümanda ‘Medyada karar vericiler ve medya mensupları için belirlenen ilkeler şunlar: 

► ‘Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ni temel alır ve ayrıca; X haberi önyargısız ve tarafsız olarak değerlendirir, kamuoyunun doğru bilgi ve habere ulaşması dışında bir amaç güderek haber yapmaz. 

► Başlık, spot, altyazı ve tanıtım metinlerinin görsellerini haberinin bir parçası olarak görür. Bunlardan haber içeriğiyle örtüşmeyenler hakkında üstlerine bildirimde bulunur, haberin yanlış değerlendirilmesine neden olan uygulamaların takipçisi olur. 

► Yayın öncesinde, habere konu olan tarafların içerikle ilgili görüşmelerine makul bir zaman diliminde başvurulur. 

► Habere konu taraf ve konusunda uzaman ve yetkin bir temsilcinin muhatap olmasına özen gösterir. 

► İş ve özel alan ile dijital ortama izinsiz girmez, izinsiz dinleme ve görüntüleme yapmaz. 

►  Kişisel ve kurumsal çıkarı için ayrıcalık talep edemez. XHaber amaçlı edindiği herhangi bir bilgiyi, kendisinin ve yakınlarının çıkarı için kullanmaz; edindiği bilgi, maddi/ticari çıkarına olduğu takdirde, durumu ivedilikle açıklar. 

► Hatalı bilgi yayınladığı takdirde; cevap hakkı ve düzeltme sürecinde işbirliği yapar. 

► Ambargolu haberlerde, haber kaynağının belirlediği ve/veya meslektaşlar arasında centilmenlik anlaşmasıyla belirlenen yayın zamanına uygun davranır. Bu tür kısıtlamaların dijital, sosyal mecraları ve kişisel hesapları da kapsadığını kabul eder. 

► Kaynağını gizleyerek kullanması veya sadece konunun/haberin arka planını değerlendirebilmesi için verilen kayıt dışı (Off the Record) bilgiyi kaynağın belirlediği koşullara aykırı olarak kullanmaz. Haber kaynaklarının verdiği özel bilgilerin gizliliğini ve talep edilmişse kaynağın kimliğini titizlikle korur. 

► Reklam servislerinin haber taleplerini, reklam vaadi veya tehdidiyle gelen haberleri değerlendirmemeyi meslek ilkesi olarak kabul eder. 

► Nakdi veya ayni olarak belgeli ödeme karşılığında hazırlanan içeriklerin, editörler tarafından belirlenmiş içerikten ayrılması için özen gösterir. Bu tür içeriklerin ‘Advertorial’, ‘Reklam’ veya ‘Haber-İlan’ olduğunun yayın sırasında açıkça belirtilmesi konusundaki yasal zorunluluğu yerine getirmeyi itibarlarının bir gereği olarak kabul eder.