Hayal gücü

Genelde okuduklarım hakkında yazarım ama bu sefer geçen hafta seyrettiğim bir belgeselle başlayacağım. Hayvanların eğitiminin ele alındığı belgeselde, önce farklı hayvanlara neler öğretilebildiğinin örnekleri verildikten sonra emek ve çabanın bu eğitimi sağladığı, ancak yaratıcılığın asıl eksiklik olduğu vurgulanıyordu. Hatta Albert Einstein’ın “hayal gücü bilgiden daha önemlidir” sözü ile bu vurgu gerçekleştirildi.

Einstein bu sözüne bilginin bizim bildiğimiz ile sınırlı olduğunu, halbuki hayal gücünün bir sınırı olmadığını söyleyerek devam etmiş.

Gerçekten gerek girişimcilik gerek yenilikçilik temelde hayal gücüne dayanır. Hayal gücü olmayanların bir yenilik yapabilmesini beklemek olanaklı değildir. Bu sadece iş hayatında değil, günlük hayatımız için de geçerlidir aslında. Var olanı tekrar gerçekleştirmek veya taklit etmekten öteye geçemezsiniz eğer hayal gücünüz yoksa.  

Yenilik yapmak söz konusu olduğunda hayal gücünden bahsetmek yanlış kanılara yol açmasın. Mutlaka yapılan yenilikler bugüne kadar gerçekleştirilmiş işlerin üstüne bir şeyler eklenerek elde edilecektir. Dolayısıyla sadece hayal gücü kuşkusuz yeterli değildir. Bilgi, gözlem ve çalışmak da önemli olacaktır. Bu satırları yazarken aklıma Dantzig geldi. Doğrusal programlamanın çözümü için çok etkin bir yöntem olan simpleks yöntemini geliştiren Dantzig yöntemi nasıl geliştirdiğini anlattığı bir yazısında, aslında kendi geliştirdiği yöntemin başka araştırmacılar tarafından büyük ölçüde geliştirilmiş bir algoritma olduğunu, kendisinin bunları biraz modifiye ederek yöntemini geliştirdiğini belirtmekteydi. Dantzig’in başarısı bilgisine, çalışmasına ve bunların üstüne inşa ettiği hayal gücüne bağlıdır gerçekten de. Tam da bu noktada hayalperestlik ile hayal gücünü birbirinden ayırmak gerekir sanırım.    

İnsanlarımıza hayal etme olanağını sağlayabilecek, yaratıcılıklarını ön plana çıkarmayı teşvik edecek bir eğitim anlayışı geliştirmemiz gerekiyor. Cumhuriyetimizin 100. yıl hedeflerinden bahsederken, ekonomimizi dünyanın sayılı ekonomilerinden biri haline getirmek ülküsünün peşinden koşarken, hep adını andığımız katma değeri yüksek ürünler üretmek, bu katma değerli ürünleri ortaya çıkarabilmek için de hayal gücünü kullanabilen insanlar yetiştirmek bir zorunluluktur. Ancak bu sayede biz de katma değeri yüksek ürünler üretebilir veya hali hazırda ürettiğimiz ürünlere yeni özellikler ekleyerek ekonomik gücümüzü artırabiliriz.