Hayvan atıkları ile tarımsal atıklardan elektrik üretiliyor

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Günümüzde yenilenebilir enerji  denildiğinde, sudan elde edilen enerjiden sonra rüzgardan, güneşten ve biyolojik atıklardan elde edilen enerji gündeme geliyor. Biz sudan elektrik elde etmeye çok önce başladık. Rüzgardan elektrik elde etmede epey yol aldık. Güneşten elektrik elde etmeye yeni başlıyoruz. Şimdilerde de biyolojik atıklardan ve özellikle hayvan atıklarından, gübreden elektrik elde etmek için yola çıkanların sayıları artmaya başladı.

Gübreden elektrik elde edebilmek için düzenli ve büyük miktarda hayvan atığı tedarikine ihtiyaç var. Ülkede büyükbaş sığır ve süt inekçiliği için kurulan çiftliklerin sayıları artmaya başladı. Bu çiftliklerde 5 bin, 15 bin baş büyükbaş sığır besleniyor. Bu büyüklükteki hayvan varlığının katı ve sıvı atıkları, gübreden elektrik üretecek tesislerin kurulmasını mümkün kılıyor.

Geçtiğiniz günlerde Söktaş’ın Efeler Çiftliği’ndeki 6 bin büyükbaş hayvanın gübresinden elektrik üretecek bir tesis devreye girdi. Bu tesiste yılda 110 bin ton gübre elektrik enerjisine dönüştürülecek. Büyükbaş 6 bin hayvanın günde 300-400 ton gübresi oluyor. Bu kadar gübreden de yaklaşık 5 bin konutu aydınlatabilecek elektrik üretilebiliyor.

Çiftlikteki hayvanların gübreleri borularla dinlenme havuzlarına akıtılıyor. Kapalı havuzlarda bekletilen gübre belli süre sonra gazlaşıyor. Biyogaz adı verilen bu gaz (doğalgaz benzeri şekilde) tribünleri döndürüyor. Dönen tribün elektrik üretimini sağlıyor. 

Türkiye’de 70.5 bin MV kurulu güç ile yılda 250 milyar kwh elektrik elde ediyoruz. Bugüne kadar çöp, tarımsal atık ve gübre kullanarak elektrik üretmeye dönük  olarak  işletmeye alına n enerji tesislerinin kurucu gücü sadece 200 MV. Biyoenerji  konusunda çok geç kaldık.. (Rüzgardan elektrik elde eden işletmelerin kurulu gücü 4.6 bin MW.)

Biyoenerjide önemli olan, enerji kaynağı olacak evsel, bitkisel atıkların ve hayvan gübresinin yeterli ölçüde olması.  Küçük ölçekli biyolojik atıklar için enerji üretimi tesisi kurmak verim sağlamıyor.

Ortalama olarak bin büyükbaş hayvan atığından 100-125 kwh elektrik enerjisi elde edildiği, daha sonra da atıkların özel işlemden geçirilerek, organik tarımda kullanılacak gübre haline getirildiği belirtiliyor.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018