En yeşil bilişimciler CeBIT'te boy gösteriyor Engin GEDİK/

Her yıl heyecanla beklenen ve bilişim dünyasının en büyük etkinliği olarak kabul edilen CeBIT fuarı, çevreye duyarlı ana konsepti ile başladı. 77 ülkeden 5,845 firma ziyaretçilere en yeni ürün ve teknolojilerini segiliyor. İş Dünyasına Çözümler, Genel Sektör Çözümleri, Teknoloji & Altyapı ve Ev & Mobil Çözümleri kategorileri altında gerçekleşecek tanıtım ve etkinliklerin yanında Global CeBIT Konferansları çerçevesinde günlere yayılan konferansların da gerçekleştirileceği fuar 9 Mart'a kadar teknolojinin nabzını tutacak. Geçtiğimiz yıl önde gelen IT şirketlerinin tamamı, ürünlerinde ve ürün iş süreçlerinde daha çevreci politikalar izleme kararı aldı. CeBIT 2008'de "Green IT-Yeşil IT" konusunu fuarın ana konsepti olarak belirledi. CeBIT süresince Yeşil IT ile ilgili olarak yürütülen üç ana başlık var: Fuar bünyesindeki Yeşil IT köyü, sunulan Yeşil IT rehberi ve bu iki başlığa eşlik edecek sunumlar ile konferanslar. Uzmanlara göre dünya bilişim sektörü gereksiz enerji kullanımının engellenmesi ve karbondioksit emisyonunun azaltılması konusunda başrolü üstlenmek zorunda. Enerji harcamalarının hızla arttığı bugünlerde Yeşil IT sayesinde enerji tasarrufu yapmak mümkün olacak. Yeşil IT köyü kuruldu CeBIT fuarının 9. salonunda bulunan Yeşil IT köyünde ağ donanımı hazır ofisler, ev aletleri, enerji tasarruflu bilgisayarlar ve alternatif enerji kaynakları gibi çözümler kullanıcılarla ve iş dünyasıyla tanıştırılıyor. Bu sunumlarla eş zamanlı olarak sektörün Yeşil IT çözümlerine yönelmesi adına onlara cesaret verecek ve kullanıcıları teşvik edecek konferanslar yürütülüyor. Bilişim azmettirici rolünde CeBIT'in dikkat çektiği bu durum, bilişim dünyası için kabullenmesi zor olsa da en fazla enerji tüketimine sebep olan ve optimizasyonun en düşük tutulduğu alanın bilgisayar dünyası olduğunun da altını çiziyor. Birçok zararlı kimyasalın ve ağır metalin en yoğun olarak kullanıldığı alan, elektronik. Eğer suçlu elektronik olarak ilan edilecekse azmettirici olarak da bilgisayar sektörü öne çıkıyor. Bilgisayar endüstrisi, geri dönüşüm oranının en düşük olduğu üretim alanlarından birisi. Hatta piller ve özellikle anakartlarda kullanılan bazı metal oksitler, ömürlerini tamamladıklarında profesyonel olarak yok edilmezlerse çevreye büyük zararlar veriyor. Dünya genelindeki tüm sunucuları barındıran veri merkezlerinin yıllık karbondioksit emisyonunun uluslararası hava trafiği sayesinde ortaya çıkan karbon dioksit emisyonuna neredeyse eşit. Sektör 2007'de uyandı Geçtiğimiz beş yıl içinde bilişim endüstrisi yavaş yavaş suçunu kabul etmeye ve sorumluluk almaya başladı. Ancak asıl uyanış geçen yıl gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl Dell, HP ve Sun gibi teknoloji şirketleri, Çevre Koruma Girişimi adında bir konsorsiyum kurarak veri merkezlerinin güç tüketimlerini düşürmeye ve uygun soğutma sistemleri kullanarak küresel ısınmaya sebebiyet vermemeye yönelik bazı kararlar üzerine fikir alışverişine başladılar. Yeşil IT, yalnızca enerji tasarrufu yapan ve daha az ısı yayan ürünler demek değil. Enerji ya da ısı konusunda herhangi bir optimizasyona uğramasa da geri dönüşebilirlik yeteneği kazandırılan ürünler de hammadde ve işleme tasarrufu sağlayarak dolaylı yoldan çevreyi koruyor. Yıllık enerji harcaması nasıl hesaplanıyor? Enerji harcaması x günlük çalışma süresi x operasyon süresi: Notebook: 30 watts (W) x 8 saat (h) x 220 gün = 52,800 Wh = 52.8 KWh Masaüstü bilgisayar: 175 watts (W) x 8 saat (h) x 220 gün = 308,000 Wh = 308 KWh Çevreye duyarlı CeBIT'te sunulan çevreye duyarlı yeni teknolojilerden biri de Cyber Power Systems'dan geldi. Bilişim sektöründe yoğun bir biçimde kullanılan kesintisiz güç kaynaklarının (KGK) enerji tüketimini yüzde 75'e kadar düşürecek olan bu teknoloji, bir bilgisayarın enerji harcamasını yıllık 20-60 dolar arasında azaltabiliyor. Mevcut 2200 VA'luk KGK'lar yılda ortalama 315 Kwh elektrik harcarken şirketin eşdeğer ürünü 68 Kwh harcıyor. Bu tasarrufu tamamen yazılımsal olarak gerçekleştirdiği güç yönetimi sayesinde yapabiliyor. Böylece çevreye verilen zarar da yüzde 5-15 seviyesinde azalmış oluyor. Dünyanın en hızlı ekran kartı Tek bir kart üzerinde iki adet grafik işlemcisini birleştirerek dünyanın ilk çift çekirdekli ekran kartı ve dünyanın en hızlı ekran kartı unvanlarını bir anda elde eden ATI HD3870 X2'nin HIS tarafından pazara sunulan modeli HIS Radeon HD3870 X2, CeBIT'i bekleyen oyun severlerin yüzünü güldürecek bir performansa sahip. DirectX 10.1 ve Shader Model 4.1 desteği de bulunan ekran kartı ile şu anda çalıştıramayacağınız bir oyun bulunmuyor. Ancak bu denli yüksek bir performans sunan HD 3870 X2'yi kasanıza sığdırmanın birazcık zor olduğunu ve ekran kartını besleyebilecek kadar yüksek kapasiteli bir güç kaynağına sahip değilseniz ufak çaplı bir donanım yenilemesine ihtiyacınız olacak. Zira bütünleşik 1 GB DDR4 belleğe sahip olan ekran kartının üzerinde toplam 1.3 milyar transistör bulunuyor. Samsung'tan sıradışı bir monitör "Bir monitörde iki ekran olur mu?" demeyin. Samsung'un ilk kez CeBIT'te sergilediği SyncMaster 2263DX model LCD monitörü, ana ekranın hemen yanında bulunan küçük boyutlu ikinci ekranıyla dikkat çekiyor. Grafik programları ya da video düzenleme yazılımlarıyla uğraşırken sürekli olarak kullandığınız araç kutusunu veya ev bilgisayarınız açık olduğu sürece ekranınızın sağ ya da sol kısmında tuttuğunuz anında mesajlaşma programı penceresini küçük ekranına atabiliyorsunuz. SyncMaster 2263 modelinin 7 inç boyutundaki ikinci ekranı monitörün sağına, soluna ya da üstüne yerleştirilebiliyor. SyncMaster ayrıca 2.0 megapiksel çözünürlüğe sahip bütünleşik web kamerası ve mikrofonuyla da tam bir video konferans ve sohbet monitörü olduğunu kanıtlıyor. Gigabyte dünyayı düşünüyor Tayvan menşeli yonga seti üreticisi Gigabyte'ın bilişim sektöründe en fazla pazar payına sahip olduğu parça anakart. Bilgisayar sistemlerinin temelini oluşturan ve gerekli voltaj dağıtımı ile veri iletimini sağlayan bu parçanın ise en önemli özelliği enerji yönetimi. Kötü enerji yönetimine sahip bir anakartın hem bilgisayarınıza hem de dünyamıza zararı olduğunu düşünen Gigabyte, yeşilci bilişim teknolojilerine yönelerek her şeyin para olmadığını vurguluyor. CeBIT fuarında görücüye çıkacak olan anakartlardan GA-X448-DQ6, 12 kanallı bir güç dağıtım kanalına sahip. Bu sayede bilgisayarın gerek duyduğu güce göre 4, 6, 8, 10 ya da 12 kanaldan birden parçalara güç sağlanabiliyor ve aktif kanal sayısı dinamik olarak değişiyor. Dinamik enerji tasarrufu teknolojisine sahip olan anakartlar sayesinde hem elektrik faturalarınız daha az kabarıyor, hem bilgisayarınız daha az ısınıyor hem de küresel ısınmaya ve gereksiz enerji harcamasına karşı örülen duvarda sizin de bir tuğlanız oluyor. Santa Rosa'ya uygun kablosuz modem Santa Rosa platformunu kullanan dizüstü bilgisayarların daha hızlı sistem veri yollarına sahip olmalarının ve daha performanslı birer paylaşımlı grafik işlemcisi barındırabilmelerinin yanında pek de dikkat çekmeyen ancak çok önemli olan bir özellikleri var. Santa Rosa'nın nimetlerinden biri olan IEEE 802.11n kablosuz iletişim standardı, 300 Mbps hızlarında veri aktarımına ulaşabiliyor ve daha stabil bir bağlantı sağlıyor. Ancak bu standart üzerinden kablosuz bağlantı sağlamak için yalnızca dizüstü bilgisayarınızda IEEE 802.11n uyumlu bir kablosuz ağ bağdaştırıcısı olması yeterli olmuyor. Trendnet firması, bu durumu göz önünde bulundurarak CeBIT'e IEEE 802.11n standardında veri alışverişi sağlayan modemleri ve erişim noktalarıyla katılıyor. WEP, WPA ve WPA2 şifreleme yapabilen Trendnet modemler, 2.4 GHz frekansında çalışıyor ve IEEE 802.11n'nin yanı sıra eski nesil IEEE 802.11b/g bağlantısını da destekliyor. Windows'un tüm sürümleriyle uyumlu olarak çalışabilen modemler ve erişim noktaları, Linux ve Mac OS desteğine de sahip. Intel direksiyona geçti Intel, yalnızca yeni nesil işlemcileri ve giderek ufalttığı mobil işlemci canavarlarıyla kendinden söz ettirmiyor. Kablosuz teknolojiler ve yapay zekanın geldiği en son nokta CeBIT'te ziyaretçilere sunuluyor. Tamamen Intel işlemcilerle yönetilen ve kablosuz teknolojiler yardımıyla iletişim kuran Volkswagen Passat model otomobil, otonom araç standardının ilk gözle görülebilir standart örneği olarak kabul ediliyor. Intel işlemcilerin kablosuz teknolojilerden ve uydu bazlı coğrafi konumlandırma sistemlerinden eş zamanlı olarak faydalanarak yönettiği otomobil, kendi kendine park edebilme gibi işe yarar fonksiyonların gelecekte hangi noktaya geleceği konusunda da kullanıcılara fikir veriyor. Asus oyunu dize getirdi "Dizüstü bilgisayarlarda adam akıllı oyun oynamaması" sorunu her daim gündemde. İyi bir grafik işlemciye sahip olsalar da düşük enerji tüketimi ve ısınmama gerekliliklerinden dolayı işlem güçleri sınırlanan dizüstü bilgisayarların arasına pek de alışık olmadığımız bir üye katıldı. Acer'ın Ferrari modeline en büyük rakip olarak kabul edilen Asus'un Lamborghini'si taşıdığı iki ayrı grafik kartıyla oyuncuların yüzünü güldürecek gibi görünüyor. İki adet Nvidia 8700M GT grafik kartının SLI olarak paralel bağlandığı Asus G70, dizüstü bilgisayarlarda bu denli yüksek bir işlem gücü sunan ilk bilgisayar olarak da tarihe geçti. Yüksek çözünürlüklü 1900 x 1200 bir monitöre ve bütünleşik TV kartına da sahip olan Asus G70, CeBIT fuarında meraklılarıyla buluşmayı bekliyor. Birçoğumuzun evlerimizdeki masaüstü bilgisayarlarda bile sahip olmadığımız SLI teknolojisine, yani çift ekran kartına sahip olan bir dizüstü bilgisayar elbette fiyatıyla da rakiplerinden biraz daha ağır olacak. Henüz kesin fiyatı belli olmayan G70'in son kullanıcı piyasa fiyatını ne olacağı CeBIT sonrasında açıklanacak. Biz 3G'ye geçemedik amaÖ Mobil iletişimin önde gelen firmalarının iki yıldan uzun süredir üzerinde çalıştıkları Super 3G iletişim teknolojisinin ayak sesleri CeBIT'te duyulmaya başladı. Saniyede 300 Mbit gibi cep telefonları ve mobil cihazlar için mükemmel bir indirme hızına sahip olan Super 3G, servis sağlayıcıların ve kullanıcıların hizmetine sunulmak üzere. Piyasada yapılan araştırmalara ve servis sağlayıcıların güncelleme planlarına göre Super 3G önümüzdeki üç yılın sonunda mobil cihazlar ve cep telefonları tarafından desteklenecek. Bu aşamadan sonra da şebekeler yavaş yavaş bu iletişim teknolojisine doğru geçişe başlayacaklar. Biz ise halen daha iptal edilen 3G ihalesinin sonuçlarını bekliyor olacağız. Bilgisayardan televizyona kablosuz bağlantı Evinde bilgisayar kullanan ve bilgisayarı, televizyonu, müzik seti ve diğer multimedya aygıtları arasında bağlantı kurarak etkileşimli multimedya deneyimi yaşamak isteyen kullanıcılar için en büyük sorun kablo karmaşasıdır. Özellikle film izlemek ya da oyun oynamak için bilgisayardan daha büyük ekranlı televizyona bağlantı yaparken bazen metrelerce kablo çekmek ve ev içi kablo kalabalığını kabullenmek zorunda kalırsınız. VideoHome Technology'nin son ürünüyle bu ihtiyaçlar artık tarihe karışıyor. CeBIT 2008'e görüntü aktarımı ürünleriyle katılan firmanın 2.4 GHz frekansından VGA görüntü aktarımı yapabilen ürünü, bilgisayarınızın monitöründe yer alan görüntüyü tamamen kablosuz olarak televizyonunuza taşıyabilmenizi sağlıyor. Bu sayede herhangi bir uygulamayı ya da multimedya dosyasını televizyonunuzun ekranından görüntülemek istediğinizde tek bir tuşa basmak yeterli oluyor. Daha güvenli sürüş Otomobil kullanırken sürüş dışında başka bir şeyle uğraşmak bazen çok kötü sonuçlara yol açabiliyor. Zaten araba kullanırken cep telefonuyla konuşulmasının ya da sigara içilmesinin yasaklanma nedeni de bu. Ancak herkesin atladığı bir nokta var ki derinlemesine düşünüldüğünde tehlikenin boyutu ortaya çıkıyor. Her otomobil ile standart olarak sunulan ve özellikleriyle göz dolduran müzik sistemleri, yeni nesil dijital dosya formatlarına verdikleri destek ve görsel radyo gibi standartları şoför koltuğunun hemen yanına taşımalarıyla hem sürüş keyfinizi ikiye katlıyor hem de güvenliğinizi tehlikeye atıyor. Direksiyon başında cep telefonuyla konuşmaktan daha az tehlikeli olmayan radyo arama, CD değiştirme ya da ses ayarı yapmak gibi işlemle hem sürücünün bir elini sürüş dışı bir iş için kullanmasına hem de dikkatinin bölünmesine yol açıyor. Tayvan kaynaklı Aibelive firması da bu durumun üzerinde durmuş ve sürücülerin güvenliğini arttıracak bir sesli komut sistemi tasarlamış. Carputer adı verilen sistem, sürücünün multimedya kontrollerinin tamamını sesiyle yapabilmesini ve dikkatini yoldan ellerini de direksiyondan ayırmamasını sağlıyor. Carputer'in yapabildikleri yalnızca radyo kanallarını değiştirmek ya da sesi açıp kapatmakla da kalmıyor. Sesli komut sistemini GPS cihazlarıyla da bütünleştiren ürün, sürücünün güvenliği için her şeyi düşünüyor. İnternet sohbetini sevenlere Logitech, CeBIT'te iki yeni ürününün tanıtımını yaptı. PlayStation 3 tutkunları için oyunu gerçek yarışa dönüştüren direksiyon Logitech Driving Force GT ve PC üzerinden internet görüşmeleri için tasarlanan ilk kablosuz stereo kulaklığı Logitech ClearChat PC Wireless firmanın yeni ürünlerinden. ClearChat PC Wireless kulaklık yüksek performanslı stereo ses özelliğini 2.4 GHz kablosuz teknolojiyle bir araya getirerek insanların VoIP görüşmeleri yaparken özgürce hareket etmesini sağlıyor. Logitech ClearChat PC Wireless insanların internet görüşmeleri yaparken bilgisayarlarını 10 metre öteden kullanmasına imkan veriyor. GPS özellikli Cybershot Sony Ericsson'un CeBIT 2008'deki sürprizi coğrafi takip özelliğine de sahip olan bir Cybershot telefon. Cybershot C702, serinin klasik tasarımının dışına çıkmayan bir model. Yani Cybershot'a özel birbirinden ayrı tuşlar ve büyük ekrandan vazgeçilmemiş. 2X dijital yakınlaştırmalı 3.2 megapiksel kamerası, MP3 çalar özelliği ve HSDPA/EDGE veri aktarım protokollerine desteği de bulunan C702, GPS özellikleriyle öne çıkıyor. Üst sınıf bir kameralı cep telefonu ile GPS modülünün birleşimi olan C702'nin henüz tam olarak netleşmemiş son kullanıcı satış fiyatı ise 340 Euro civarında olacak. Intel'den "Atom" işlemci Dünyanın en büyük işlemci üreticisi Intel, yeni işlemci markası olarak Atom'u seçtiğini fuarda açıkladı. Daha önce Silverthorne kod adıyla bilinen düşük enerji tüketimine sahip ve yeni nesil mobil internet aygıtları için tasarlanan işlemciler bundan sonra Atom markasıyla anılacak. Yılın ilk çeyreği sonunda iki yeni modelinin de duyurulması beklenen Atom işlemciler yeni nesil bir düşük güç tüketimi teknolojisi kullanıyor ve işlemcinin görev geçişleri arasında kendini kapatarak güç tüketimini sınırlıyor. Intel'in Atom markasını kullanacağı diğer bir işlemci ailesi de daha önce Diamondville kod adıyla bilinen tek çekirdeğe sahip ve çok ucuz dizüstü bilgisayarlar için tasarlanan işlemcileri. Intel'in "netbook" adını verdiği ve 250 doların altında bir fiyat tabanına oturması beklenilen ucuz dizüstü bilgisayar işlemcisi standart Intel işlemcilerden daha basit bir tasarıma sahip. HD kamera artık cepte HD video çekebilen Aiptek'in AHD Z500 kompakt kamerası, 1080p çözünürlüğünde ve saniyede 30 kare akıcılığındaki videoları SD kartlara kaydedebiliyor. Görüntüyü hiç bozmadan 3X optik yakınlaştırma yapabilen Aiptek AHD Z500, dahili HDMI bağlantısı sayesinde çekilen görüntüleri doğrudan televizyona da aktarabiliyor. YUV component kablolar kullanılarak görüntülerin HD destekli olan yeni nesil bir televizyonda ya da eski bir televizyonda izlenebilmesi mümkün. Ürün CeBIT'in hemen ardından piyasaya sürülecek.