İhracatın finansmanında bir kapı
Bir kaç yıl önce, hafızamız bizi yanıltmıyorsa Uludağ Ekonomi Zirvesi sırasında duyurulan bir anlaşma, 2016 içerisinde işlerlik kazanmış bulunuyor. O zaman Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Exim Bank ve Faktoring Derneği arasında bir anlaşma imzalanmıştı. Anlaşma kapsamında Türk ihracatçılarının, Türk Exim Bank’ın Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı kapsamında limit tahsis ettiği alıcı firmalara yapılan ihracatlarının, faktoring şirketleri tarafından finanse edilmesinin kapısı aralanmıştı.
Aradan geçen bu zaman içerisinde yasal zemin hazırlanmış ve ihracatçılarımızın, Türk Exim Bank üzerinden sigorta ettirdikleri alacaklarının vadelerinden önce, faktoring şirketleri üzerinden tahsil edilebilmesinin yolu nihayet açılmış görünüyor.
“Buna niye bu kadar önem veriyorsunuz” diye soracak olursanız cevap şöyle; “Bu tahsilat Gayri Kabili Rücu.” Güncel ifade ile tekrar edecek olursak ihracatçıların, faktoring şirketleri üzerinden tahsil edecekleri alacaklarının, yurt dışındaki alıcılar tarafından ödenmemesi halinde faktoring şirketleri, belirli koşullar çerçevesinde, dönüp bu parayı ihracatçıdan talep etmeyecek.
Peki bu durumda faktoring şirketinin durumu ne olacak?
Bu durumda faktoring şirketlerinin bir zararı söz konusu olmayacak. Zira bu şirketler ihracatçılarımıza finansman sağlamadan önce, ihracatçılarımızın Türk Exim Bank üzerinden sigorta ettirdikleri alacaklarının poliçelerine bakacak ve bu poliçeyi, yapacakları finansmanın teminatı olarak karşılık alacaklar.
İhracatçının, faktoring şirketlerince vadesinden önce ödemesi yapılmış alacağının tahsil edilememesi durumunda, ihracatçıya rücu edilmemesinin de belirli koşullar çerçevesinde olduğunu ifade etmiştik. Bu koşullar da çok zor ve üstesinden gelinemeyecek unsurlar taşımıyor. Zira alacağın, ithalatçı tarafından vadesinde ödenmemesi durumunda Türk Exim Bank neyi arıyorsa, faktoring şirketleri de ona bakacak. Tam olarak ifade edecek olursak, alıcının ödeme yapmamasında, ihracatçının kusuru olmaması gerekiyor. Başka bir ifade ile ihracatçı, ithalatçı ile yaptığı anlaşmalara uygun miktar, kalite zaman ve fiyatta ürünleri göndermiş olacak. Bunun dışındaki tüm ticari ve politik riskler, ihracatçıya rücu edilmesi için bir neden olamayacak.
İhracatımızın oldukça büyük bir kısmının ve özellikle KOBİ’ler tarafından yapılan ihracatların, açık hesap şeklinde “Gönder malı gelsin, elbet bir gün ödersin” usulü ile satıldığını düşünürsek, bu tür finansman araçlarının, finansman durumları hiç de rahat olmayan KOBİ’ler bir rahatlık sağlayacağı çok açıktır.
Bu finansman olanağı ne kadar çekici görünüyor derseniz, “Her gülün dikeni var” deyişini hatırlatmak isterim. Faktoring şirketleri biz ihracatçılara finansman sağlarken işleri gereği bunun üzerinden para kazanacakları için, bu finasmanın elbet bir maliyeti de olacaktır. “Bu finansmanın bedeli nedir" diye soracak olursanız, cevabın adresi faktoring şirketleridir derim. Yapacağınız ihracatlar için böyle bir finansman olanağı kullanmayı düşünürseniz, fiyat hesaplamalarınız yaparken, hem Türk Exim Bank sigorta masrafl arını hem de faktoring komisyonlarını önceden hesaplatıp, göz önünde bulundurmanız faydalı olacaktır.