İşten ayrılana “çalışma belgesi” şart

Resul KURT
Resul KURT İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK info@resulkurt.com

Okurumuz Kerem Işık, “Ben geçen sene bir şirkette çalışıyordum ve buradan ayrıldım. Şu an bir başka şirkette işe gireceğim ve benden istenen tüm evraklar tamamlandı ancak benden istediklerini çalışma belgesini veremedim. Bunun için eski işyerine gittiğimde öyle bir belge olmadığını ve veremeyeceklerini söylediler. Bana o belge lazım yoksa işe başlayamayacağım. Gerçekten böyle bir belge yok mudur? Bu sorunu nasıl çözebilirim?” diyor. 

Çalışma belgesini düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 28’inci maddesine göre, işten ayrılan işçiye, işveren tarafından çalışma belgesi verilmelidir. Çalışma belgesinde, işin çeşidinin ne olduğu ve süresi belirtilmelidir. 

Çalışma belgesini düzenleyen İş Kanunu’nun 28’inci maddesine göre, çalışma belgesinin vaktinde verilmemesinden veya belgede doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçi veyahut işçiyi işine alan yeni işveren, eski işverenden tazminat isteyebilir. 

İş Kanunu 28. maddede, çalışma belgesinin vaktinde verilmemesinden zarar gören işçinin veya işçiyi işine alan yeni işverenin eski işverenden tazminat isteyebileceğine yer vermiştir. Ancak madde metninde çalışma belgesinin ne zaman verileceğine dair açık bir hüküm bulunmamaktadır. İşin doğası gereği, söz konusu çalışma belgesinin iş sözleşmesinin feshiyle düzenlenerek işçiye verilmesi gerekmektedir. 

Burada en çok istifa eden işçilere çalışma belgesi düzenlenmemesi ve verilmemesin sorunu ile karşılaşılmaktadır. İşçi hangi nedenle ayrılmış olursa olsun, mutlaka işten ayrılan her işçiye çalışma belgesi düzenlenmesi ve bir suretinin özlük dosyasında saklanması gereklidir. 

Çalışma belgesine yönelik cezayı düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 99/C maddesi, “bu kanunun; 28’inci maddesine aykırı olarak çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı davranan veya bu belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan işveren veya işveren vekiline ceza verileceğini; yani, çalışma belgesinin düzenlenmemesinin veya belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazılmasının cezaya sebep olacağını belirtmiş, çalışma belgesinin “işçiye verilmesi” hususuna değinmemiştir. 
Başka bir anlatımla, çalışma belgesinin düzenlendiği ancak işçiye verilmediği hallerde ne yapılacağı uygulamada sıkıntılara sebep olacak niteliktedir. Denebilir ki, kanunun ruhuna uygun olarak çalışma belgesinin işçiye verilmesi için düzenlenmesi gerekir. Bunu teyiden madde metninde “işten ayrılan işçiye, işveren tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir” ifadesine yer verilmiştir. 

Ancak cezayı düzenleyen İş Kanunu’nun 99/C maddesi, bu kanunun; 28’inci maddesine aykırı olarak çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı davranan veya bu belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan işveren veya işveren vekiline ceza verileceğini belirtmiştir, ancak lâfzen “çalışma belgesinin verilmemesinden” bahsetmemiştir. Söz konusu ihtilaf uygulamada sıkıntılara sebep olacak nitelik gösterdiğinden esasen bu konuda da bir çalışma yapılmalıdır. 

İş Kanunu’nun 28’inci maddesi, çalışma belgesinde doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçinin veyahut işçiyi işine alan yeni işverenin, eski işverenden tazminat isteyebileceğine yer vermiştir. Başka bir ifadeyle, çalışma belgesinde doğru bilgilere yer verilmelidir. Ancak, özellikle toplu iş sözleşmesinin veya yazılı iş sözleşmesinin veyahut işyeri yönetmelikleri gibi yazılı anlaşma metinlerinin bulunmadığı işyerlerinde doğru bilgiye ulaşmada zorluklar söz konusu olabilmektedir. 

İşçi hangi nedenle ayrılmış olursa olsun, mutlaka işten ayrılan her işçiye çalışma belgesi düzenlenmesi ve bir suretinin özlük dosyasında saklanması gereklidir. İş Kanunu’nun 99/C maddesine göre, İş Kanunu’nun 28’inci maddesine aykırı olarak çalışma belgesi düzenleme yükümlülüğüne aykırı davranan veya bu belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazan işveren veya işveren vekiline bu durumdaki her işçi için 2014 yılında 122 TL para cezası verilecektir. 

Bu bağlamda işyerinizle sorun yaşıyorsanız bakanlığın alo 170 hattını arayarak sorununuzu ileterek çözümünü isteyebilirsiniz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Kötüniyet tazminatı 20 Eylül 2019