YSK'nın 22 Temmuz seçim yöntemi konusunda hala vermesi gereken ceva

Yavuz DİZDAR
Yavuz DİZDAR yavuz.dizdar@dunya.com

"?imdi durup dururken 22 Temmuz seçimlerini neden sorguluyorsun" diyebilirsiniz, hatta "aklyn daha önce neredeydi" diye de sorabilirsiniz. YSK sonuçlary hala ilan edemedi?ine göre, ben de sorma hakkyna sahibim. Sorunun özü de ?u: "22 Temmuz seçimlerine fesat kary?tyryldy my?" Üstelik bu soruyu ilk kez soran da ben de?ilim, ancak yeterince açyk cevaplandy?yna inanmyyorum. Ba?ta Yüksek Seçim Kurulu (YSK) olmak üzere verilmesi gereken cevaplary var.

Soru 1. Daha önceki seçimlerin aksine, 22 Temmuz seçimlerinin sonuçlary nasyl bu kadar kysa sürede belli oldu? Böyle bir 'on-line' programyn daha önce ba?ka ülkelerde kullanylmamy? olmasyny bir kenara byrakyn, do?ru yanytyn "program" olmady?y açykça ortada. Çünkü seçim sonrasyndaki ilk saatlerde hyz kysytlayan basamak, alynan sandyk sonuçlarynyn merkeze iletilmesi de?il, oylaryn sayylmasy ve tasnifidir. Oysa 22 Temmuz'da ak?am 19.30 itibaryyla seçim sonuçlarynyn büyük bir kysmy açyklanmy?ty. Peki o halde bu sandyklar nasyl bu kadar hyzly sayylabildi?

Soru 2. Programyn ve 'server'laryn bütünü mü satyn alyndy (kuruldu), yoksa aktarylan seçim sonuçlary ba?ka bir ülkedeki (ABD) 'server' üzerinden mi de?erlendirildi? Bu sorunun aslynda iki ayry bile?eni var. Bunlardan birincisi programyn güvenlili?inden ve daha önce kullanylmamy? olmasyndan bu kadar ?üpheler varken, YSK kullanylmasyna nasyl müsaade etti? Ykinci bile?en ise daha vahim, program kapaly sistemle kurulmadan ABD'deki bir 'server' yoluyla çaly?tyryldy ise, dy? müdahalelerden korundu?undan nasyl bu kadar emin olunabildi? Yapy itibaryyla AKP'ye oy vermeyece?i dü?ünülen merkezlerde bile %25 ile ba?lanan taban oy orany, sonraki saatlerde oy arty? hyzy (ivmesi) dü?se de bu seviyesinin altyna inmedi.

Soru 3. ?öyle diyor programy sa?layan Sun Microsystems'in web sayfasynda: "Ylk çaly?malarla 35 ilde bilgisayar ortamyna aktarylan 26 milyon seçmen ile ilgili veriler MERNYS (seçmen veri tabany, yazaryn notu) ile e?le?tirilerek, bu verilerin do?rulu?u kontrol edildi. MERNYS ile ilk e?le?tirmede, yedi kritere göre 26 milyon seçmen kaydynyn sadece %43'ü tam uydu; %13'ü bulunamady; geri kalanynyn da benzerleri bulundu. Ylçe seçim kurullary ve muhtarlar ile temasa geçerek bilgileri do?ru olan seçmenlerin oranyny %96'ya kadar çykaryldy (ne kadar mükemmel arty?? yazaryn notu). Geri kalan 17 milyon seçmen içinse ayny yöntemlerle bilgi toplandy ve MERNYS ile ilk e?le?tirildi?inde %32'sinin tam uydu?u görüldü. Tekrar muhtarlyklar ve ilçe seçim müdürlükleri aracyly?yyla bu oranyn yükseltilmesi sa?landy." Ve bir di?er ibare: (yeni) "Donanym ihalesinin ?artnamesine Sun Fire E 6800'in önerilecek sistemlere çevrimiçi ba?lanabilmesi maddesi de konuldu." Bunlar ne anlama geliyor? (Kaynak: http://tr.sun.com/sunnews/success/basarioykuleri_ysk.html)

Soru 4. YSK kesin seçim sonuçlaryny bu kadar mükemmel bir "bilgi a?y" ortamynda neden hala açyklamady, daha do?rusu açyklayamady? Bugüne kadar açyklanamayan sonuçlar, bir yyl sonra da "açyklanamaz, ya da sa?lykly açyklanamazlyk" özelli?ini sürdürürse, bir yyllyk yasama kararlary geçerlili?ini nasyl koruyacak? TBMM'nin icraatlary kanuni sayylabilecek mi?

Seçim sonuçlary açyklandy?ynda AKP yöneticilerinin de alynan sonuca fazlasyyla ?a?yrmy? olduklaryny gözlemledik (neden, Tarhan Erdem de ayny sonucu söylememi? miydi?). Y?te yukarydaki sorularyn ana nedeni de budur. Biz seçim sonuçlaryny Türkiye'de mi de?erlendirdik, yoksa ba?ka bir ülkenin 'server'yndan my yararlanyldy; e?er öyle ise hangi akylla ve hangi hakla? Bu yazynyn amacy YSK'yy sorgulamak de?ildir, ama yöntemi ö?renmek herkesin hakky. YSK özellikle de bu kysyrla?my? iç politika ortamynda, seçim yöntemi ve uygulama biçimi konusunda hala ayryntyly bir cevap borçlu bize.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar