Kompost

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Günümüzde organik atıklardan elde edilen gübre ile toprakların humus eksikliği giderilerek virimi artırılıyor. Kompost gübreler toprak ıslahında, ağaçlandırmada, bağ ve bahçelerde, çevre düzenlemede  kullanılıyor.

Kompost gübre toprağın gübre ihtiyacını karşılamıyor ama, doğal ve kimyasal gübrelerle birlikte kullanıldığında toprağın gücünü artırıyor.

Evlerde evsel atıklarla, çiftliklerde çiftliğin atıklarıyla kompost gübre üretmek mümkün ama, kompost gübre şehirlerdeki evsel atıkların değerlendirilmesi bakımından önem taşıyor.

Şehirlerde yaşayanların ortalama günlük çöpü 1.5 kg. dolayında. Çöplerin yüzde 55’i organik  madde. Yüzde 15’i kağıt karton. Kalanı metal, plastik gibi atıklar.

Belediyelerimizin bazıları kurdukları çöp değerleme tesislerinde şimdilerde organik maddelerden kompost gübre üretmeye başladı.

İstanbul’da günlük evsel atık toplamı 18 bin ton dolayında.  Büyükşehir Belediyesi atıklarının içerisindeki organik içerikli bölümün değerlendirilmesi, düzenli depolama sahalarına gönderilen atık miktarının azaltılması amacıyla 2001 yılında Kumburgaz'da Geri Kazanım ve Kompost  tesisi kurdu.

Evsel katı atıklar ön ayrıştırma işleminden sonra elekten geçiriliyor. Kağıt, plastik, metal gibi atıklar ayrılıyor. Organik atıklar, özel işlemlerle kompost gübreye dönüştürülüyor.

Gübreden üretilen yıllık 20 bin ton kompost İstanbul’un park bahçelerinde aynı zamanda ana arter kenarlarında düzenlenen yeşil alanlarda organik gübre olarak kullanılıyor.

Şimdilerde Anadolu’da çok sayıda belediyenin benzer kompost gübre tesisi var.

Evsel atıklardan kompost gübre üretilirken, çöp gazından da elektrik üretimi gerçekleştiriliyor.

Katı atık depolama sahalarındaki atıklar, zamanla içeriğindeki oksijeni tüketiyor. Çöplerin üreyen bakteriler yardımıyla oksijensiz çürümesi sonucu depo gazı (LFG) oluşuyor. Bu gaz değerlendirilerek özel tesislerde yılda 340 milyon KWh elektrik enerjisi üretiliyor. Bu da yaklaşık olarak 800 bin hanelik bir nüfusun, Trabzon büyüklüğünde bir büyük şehrin elektrik ihtiyacını karşılanabilecek büyüklükte.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018