80 ayın en yüksek işsizliğinin ardından yeni dönem ne diyor?

İşsizlik 2016 yılının Ekim ayına göre 1.6 puan, bir önceki aya göre 0.3 puan artışla 12.1 olarak gerçekleşirken geriye doğru 80 ayın en yüksek seviyesine yükseldi. Önümüzdeki aylara baktığımızda baz etkisiyle işsizlik mart ayına kadar yükselmesini sürdürebilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TOBB toplantısında işadamlarından istihdam seferberliği istemesinin etkisinin ne olacağını yeni dönemde görüp yaşayacağız.

Son bir yılda işsiz sayısı 590 bin aratarak 3 milyon 715 bine yükselirken çalışan sayısı 391 bin artarak 27 milyon 67 bine, işgücü sayısı da 980 bin artarak 30 milyon 781 bine ulaşmış.

Bu tablo son yılda iş piyasasına emek arzında bulunanların yeterli işi bulamadıklarını gösteriyor. İş aramayan iş bulursa çalışanların eklenmesiyle geniş tanımlı işsizlik yüzde 20.2’ye ulaşıyor. Genç işsiz sayısı da 3.5 puanlık artışla 22.6 seviyesine yükselmiş durumda.
Bütün bu veriler yeni dönemde daha da yükselme olasılığı olan işsizliği frenlemek için işsizlikle ilgili bir seferberliğin başlatılmasının şart olduğunu gösteriyor.

Bu seferberlik bir yandan istihdamı artıracak olan üretim artışı için yatırımlara, öte yandan, turizm gibi hizmet alanlarında yeni projeleri hayata geçirmeye bağlı. Türkiye’de emek piyasasına, nüfus artışı kaynaklı her yıl yaklaşık 1 milyon genç insan giriyor. Yaklaşık 3 milyonun üzerinda stoktaki işsiz ve bir o kadar da iş aramaktan vazgeçenler bulunuyor.

Bu tablodaki işsizliğin azaltılması için her yıl yaklaşık 1.5 milyon iş arayanın işe yerleştirilmesi gerekir. Oysa Türkiye’de her yıl ortalama 800 bin kişi işe yerleştiriliyor. Son yılda olduğu gibi bazı yıllarda bu sayı düşebiliyor. 2016 yılında yeni çalışan sayısına dayalı istihdam sadece 391 bin artış göstermiş. Bu da işsizlik açısından bir başka olumsuzluk olarak karşımıza çıkıyor.

İşsizliğin aşağıya çekilmesi için yeni yatırım ve üretim projelerinin birbiri ardından sürekli olarak devreye girmesi gerekir.

İş dünyasının Cumhurbaşkanı’nın açıklamasıyla yeni istihdam yaratmaları, ancak palyatif geçici bir önlem olabilir. Asıl yapılması gereken üretim artırıcı yatırımların sürekli olarak gündeme gelebilmesidir. İşsizlik ancak bu şekilde aşağıya çekilebilir.

Bir başka yapılması gereken de sektörlerin taleplerine uygun kalifiye emeğin iş piyasasına arz edilerek, sektörlerin taleplerinin karşılanmasıdır. Bunun için de buna uygun eğitimlerin ve kursların süreklilik taşıması gerekir.