Domatese karşı buğday yasağı
Altı ürünün Rusya’dan ithaline getirilen yasağı, DÜNYA’da yayınlanan Kerim Ülker’in haberinden öğrendik.
Ali Ekber Yıldırım ise yine DÜNYA’da bu yasağı “Domatese karşı buğday yasağı” olarak yorumladı.
Kerim Ülker’in haberi “başarılı bir gazetecilik” olayıdır. Kamuoyunun duymadığı, bilmediği bir uygulamayı DÜNYA’da açıkladı.
Kümes hayvanları, domates, soğan, salatalık, lahana, portakal, mandalina, üzüm, elma, armut, şeftali, kayısı, erik, çilek ve tuz alımına getirilen yasak, Başkan Putin ve Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ın siyasi yakınlaşması sonucu kaldırılır gibi olmuştu.
Bazı ürünlerin ithalatına izin verildi. Bu ürünler, ticareti daha az yapılan soğan, arpacık soğanı, karnabahar, brokoli, tuz, karanfil çiçeği ve sakız oldu. Yaş sebze- meyve ambargosu kaldırılmadı. Özellikle domateste, salatalıkta yasak sürüyor.
Yılda toplam 1.9 milyar dolarlık yaş sebze ve meyve ihracatımız var.
En büyük pazarımız Rusya. 2015’te Rusya’ya 875 milyon dolarlık yaş sebze-meyve ihraç ettik.
Uçak krizinden sonra 2016’da ihracat yüzde 62 azaldı ve 331 milyon dolara düştü.
Rusya’nın yaş meyve ve sebzeye getirdiği sınırlamaların kaldırılmasındaki gecikmeye karşılık, Türkiye’de Rusya’dan ithal edilen 6 tarım ürününün ithalini yasakladı.
İlişkilerimizin normal olduğu yıllarda Rusya’ya 800 -875 milyon dolar değerinde sebze ve meyve ihracatına karşı, Rusya’dan 2 milyar dolar değerinde buğday, arpa ve diğer ürünleri satın alıyorduk.
Türkiye’nin ithalini yasakladığı ürünler un ve makarna yapımında kullanılan buğday ile yağ üretiminde kullanılan yağlı tohumlar ve yem ürünleri.
Bu ürünler genelde, ihracata dönük un, makarna sanayileri ve unlu maddeler ve şekerleme sanayinde kullanılıyor.
Bir bölümü ise hayvan yemi sanayinin girdisi.
Türkiye’nin yasaklama kararı Rusya ile ticari ilişkilerde tıkanmaya yol açmamalı.
Domates ihracat geliri, toplam yaş meyve sebze geliri de önemli, ama turizm ve ticaret sektörlerindeki parasal ilişkiler daha büyük.
Rus turistlerinde bu yıl beklenen artışın olmaması, Türk müteahhitleri ile işadamlarına Rusya’da iş yapma imkanlarının kısıtlanması, toplam yaş meyve ve sebze ticaretindeki kayıpların çok üzerinde döviz kayıplarına yol açabilir.
Müteahhitlerimiz Rusya’da işlerinin başına dönüyor. Rusya’da bulunan çok sayıda işyerinde Türkler sıkıntılı günler yaşadı.
Turizm sektörü başlıyor. Turizm sektörü, Rus turist sayısının artmasını bekliyor.
Karşılıklı “yasağa karşı yasak” politikaları, Rusya ile ilişkilerin düzelmesini geciktirir.
Siyasi ilişkiler de önemli, ama siyasi ilişkiler ticari ilişkileri, ticari ilişkiler siyasi ilişkileri olumsuz etkiler ise taraflar büyük zarar görür.