Geleceği şekillendirecek yetkinlikler

Prof. Dr. Güler ARAS
Prof. Dr. Güler ARAS Momentum dr.guler.aras@gmail.com

Sürdürülebilir büyüme ve ekonomik gelişme düzeyi ile teknoloji ve inovasyon kapasitesi arasında doğrusal bir ilişki olduğu çok açık. Yenilikçi ekonomiler daha üretken, daha esnek, daha güçlü olmanın yanı sıra daha yüksek refah ve yaşam standartları sunuyor. İnovasyon, yenilikçilik, insan faktörünü merkeze alan bir kavram. Zira işin özü itibari ile icatları yaratan ve ticari başarıya dönüştüren insan. Firmalarda inovasyon kültürünün yerleşmesini sağlayan ve bu kültürü yaşatacak olan yine insan kaynağı. İnsan gücü, sürdürülebilir büyüme ve kalkınmanın itici gücü. Bu durumda insan gücünü ne şekilde ve ne tür yetkinliklerle donattığınız son derece önemli.

Toplumu dönüştürecek, geleceği şekillendirecek yetkinlikler

Bir önceki yazımda bahsettiğim OECD Temel Yeterlilikler - Key Competencies (DeSeCo projesi: Yetkinliklerin Tanımlanması ve Seçimi) üzerine inşa edilen OECD Eğitim 2030 projesi, gençlerin “yenilikçi”, “sorumlu” ve “bilinçli” olma ihtiyacının arttığını belirten üç farklı yetkinlik kategorisini, “Dönüştürücü Yeterlilikler” olarak tanımlıyor. Yenilikçilik bunların başında geliyor.

Yenilikçilik: “Yeni değer yaratmak”

Daha güçlü, daha kapsayıcı ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için yeni büyüme kaynaklarına ihtiyaç var. İnovasyon, ekonomik, sosyal ve kültürel ikilemlere uygun maliyetlerle hayati çözümler sunabilir. İnovatif ekonomiler daha üretken, daha esnek, daha güçlü olmanın yanı sıra daha yüksek yaşam standartları sunuyor. Geleceğe hazır olmak için bireylerin, yaratıcı düşünme, yeni ürünler ve hizmetler geliştirme, yeni işler, yeni süreçler, yeni yöntemler, yeni düşünce ve yaşam şekilleri, yeni işletmeler, yeni sektörler, yeni iş modelleri ve yeni sosyal modeller geliştirme becerilerine sahip olması kaçınılmaz. Bunun yanı sıra inovasyonun gelişimi için, düşünen ve çalışan bireylerin yanısıra, aynı zamanda yeni bilgi oluşturmaya ve yeni değerler yaratmaya yönelik işbirlikleri çok büyük önem taşıyor. Bireylerin, kurumların, toplumların tek başlarına başaramayacakları işler rekabet ile değil, işbirlikleri ile yaratılan sinerji ile çözümlenebiliyor.

Yenilikçiliği destekleyen temel nitelikler: “uyumluluk”, “yaratıcılık”, “merak” ve “açık fikirlilik”

Değişim ve dönüşümde başarı için geniş bir bilgi, beceri, tutum ve değerler bütününe sahip, yetişmiş insan gücüne ihtiyaç olduğu çok açık. Bu niteliklere sahip olanlar çevreleri üzerinde olumlu bir etki yaratabilen, geleceği şekillendirebilen, başkalarının niyetlerini, eylemlerini ve duygularını anlayabilen ve yaptıklarının kısa ve uzun vadeli sonuçlarını tahmin edebilen yetkinliğe sahip bireyler olacak. Bu çerçevede ‘yetkinlik’ kavramı sadece bilgi ve becerilerin kazanılmasından daha fazlasını ifade ediyor; karmaşık talepleri karşılamak için bilgi, beceri, tutum ve değerlerin harekete geçirilmesini içeriyor. Bunun için ise, sürekli öğrenen, meraklı, açık fikirli, fikirleri ile değer yaratabilen, işbirliğine açık ve uyumlu yetenekler gerekli.

“Değişimin temsilcileri” gelecek için en iyi hazırlanan bireyler olacak

Gelecekte bireylerin, hem kapsamlı hem de uzmanlaşmış bilgiye ihtiyaç duyacakları tespitine ilgili raporda da yer veriliyor. Buna göre bireylerin bilinmeyen ve değişen durumlarda bu bilgileri kullanmaları gerekecek. Bu yüzden farklı alanlarda gerekli becerilerin kazanılmış olması son derece önemli. Bunlar:

 -Bilişsel ve meta-bilişsel beceriler (eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, öğrenmeyi öğrenme ve özdenetim).

 -Sosyal ve duygusal beceriler (empati, öz-yeterlilik ve işbirliği).

 -Pratik ve fiziksel beceriler (yeni bilgi ve iletişim teknolojisi cihazlarının kullanılması). Bunlar ve gerekli olabilecek çok çeşitli becerilerle yetişen bireyler kurumların ve toplumun değişim ve dönüşümünü gerçekleştirebilecek yetkinliğe sahip olacaklar. Bu sebeple, toplumun geleceğine en iyi yatırım, bu becerileri genç nesillere kazandıracak altyapıyı ve sistemi kurmak ve elbette sürekliliğini sağlamak olmalı. Zira, “`Değişimin temsilcileri` gelecek için en iyi hazırlanan bireyler olacak”.

 Referans: OECD. (2018) “The Future of Education and Skills: Education 2030”

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar