Kendiliğinden uzayan sözleşmelerde damga vergisi

Zeki GÜNDÜZ
Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ zeki.gunduz@dunya.com

Değerli DÜNYA okurları, uygulamada bazı hizmet ve kira sözleşmeleri bir yıllığına yapılmakta, daha sonra, süresinde, usulünce taraflar devam ettirmeme niyetini ortaya koymadıkça, sözleşme birer yıllık süreler halinde, kendiliğinden uzamaktadır.

Geçmişte bu konu çözülmüştü

Zaman zaman, bu tür sözleşmeler için, kendiliğinden, ilave bir imza, şerh, kağıt üretilmediği halde, bu sözleşmelerin her yıl tekrar tekrar damga vergisine tabi tutulması gerektiği iddia edilebilmektedir. Aşağıda paylaştığı danıştay kararı ve muktezalardan da görüleceği üzere gerek yargı gerekse de Mali İdare (yeni sisteme göre verilmiş görüşlerinde), izleyen yıllarda damga vergisi uygulanamayacağı görüşündedir.

MUKTEZA I

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı da 26.01.2012 tarihli muktezası:

Muhasebe ve Mali Müşavirlik hizmeti verdiğimiz müşterilerimizle imzalamış olduğumuz sözleşmeye ‘‘Bu Sözleşme imzalanma tarihinden itibaren bir yıl süre ile geçerli olmak üzere düzenlenmiştir ve karşılıklı feshedilmediği sürece yürürlüktedir. Sözleşme tarihini takip eden her yılın sonundan en az bir ay önce yazılı ihbarda bulunulmaması halinde sözleşme kendiliğinden bir yıl uzar. Ancak sözleşmede belirtilen ücret her yıl %10 dan az olmamak üzere, Türkiye İstatistik Kurumunca açıklanan ÜFE/TEFE ortalaması kadar otomatik artırılarak tahsil edilecektir. Ücret değişikliği ile ilgili olarak yeni bir ek sözleşme düzenlenmeden mevcut sözleşme geçerliliğini koruyacaktır.’’ şeklinde madde bulunduğu ve bu maddeye istinaden sözleşmenin kendiliğinden 1 yıl daha uzadığından bahisle yeni bir sözleşme veya sözleşme yerine geçecek bir kâğıt düzenlenmeksizin veya mevcut sözleşme üzerine süre uzatımı yönünde bir şerh verilmeksizin kendiliğinden uzayan söz konusu sözleşmeye ilişkin olarak tekrar damga vergisi ödenip ödenmeyeceği konusunda görüş talep edilmiştir. 

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde mali müşavirliğini yaptığınız müşterilerinizle düzenlediğiniz hizmet sözleşmelerinin süresi, içeriği ve geçerlilik şartları gibi hususlar 3568 Sayılı Kanun uygulaması ile ilgili olup, bu hususlardan ari olarak Damga Vergisi Kanunu yönünden ,söz konusu sözleşmelerin süresinin , bu sözleşmelere şerh konulması veya yeni bir sözleşme veyahut bu mahiyette bir kağıt düzenlenmesi şeklinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar için ayrıca damga vergisi aranılmaması gerekmektedir."denilerek her yıl kendiliğinden uzayan sözleşmelere ilişkin Damga Vergisi aranmaması gerektiğini açıkça belirtmiştir. 

MUKTEZA II 
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü 

Sayı :B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-DVK/478-135 08/12/2011 
Konu : Tevkif yoluyla ödenen vergilerin iadesi için 
Vergi Dairesine ibraz edilen kendiliğinden uzayan 
kira kontratlarının damga vergisi hk. 

Sayın .... 

İlgi : .... tarihli özelge talep formunuz. 

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, gayrimenkul sermaye iradından dolayı vergi mükellefi olduğunuz, işyerlerine ait tevkifat yoluyla kesilmiş vergilere ilişkin olarak nakden iade yapılan yılı kapsayan kira kontratının bir örneğinin vergi dairesince talep edildiği, ibraz edilen kontrat örnekleri için damga vergisi ödenip ödenmeyeceği ile feshedilmediği sürece uzayan kontratların yeniden düzenlenerek damga vergisi ödenip ödenmeyeceği hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır. 

Diğer taraftan, taraflar arasında düzenlenen mevcut sözleşmeye şerh koymak veya yeni bir sözleşme veyahut bu mahiyette bir kağıt düzenlemek suretiyle söz konusu sözleşmede herhangi bir değişiklik yapılmaksızın sözleşme süresinin kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar için ayrıca damga vergisi aranılmayacağı, ancak izleyen yıllar için düzenlenecek sözleşmeler için yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde damga vergisi ödenmesi gerektiği tabiidir. 

Bilgi edinilmesini rica ederim. 

Vergi Dairesi Başkanı V.

MUKTEZA III 
BARTIN Valiliği
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü 
Sayı :B.07.4.DEF.0.74.10.00-040-DA-1 12/01/2012 

Konu : SMMM'lerin 3568 sayılı Kanun uyarınca müşterileri ile yaptıkları ve her yıl yenilemedikleri sözleşmelerde damga vergisi uygulaması hk. 
... 
İlgi : ... tarih ve... kayıt nolu özelge talep formu 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, mali müşavirliğini yaptığınız müşterilerinizle hizmet sözleşmeleri düzenlediğinizi belirterek bu sözleşmelerin her yıl yenilenmese bile her yıl için ayrıca damga vergisi mükellefiyetinin doğup doğmayacağı konusunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır. 

Özelge talebinize konu müşterilerinizle yaptığınız hizmet sözleşmenin; 6.1 maddesinin "Meslek Mensubunun sözleşmede belirtilen işlerden dolayı sözleşme dönemi süresince alacağı ücret 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunun 46 ıncı maddesi ile 02/01/1990 tarihli ve 20390 sayılı resmi gazetede yayınlanan Serbest Muhasebeci Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir Ücretlerinin Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca her yıl yayınlanan meslek mensuplarınca uygulanacak olan asgari ücret tarifesindeki 2. grup illere ait işin mahiyetine uygun asgari ücret tarifesindeki tutardır." şeklinde olduğu, sözleşmenin 7 nci maddesinde, sözleşmenin anılan yerle sınırlı olmak üzere bir takvim yılını kapsayacağı, sözleşmenin 31/12/2008 günü meslek mensubunun adresinde 2 sayfa 1 asıl olarak düzenlendiği, sözleşmenin karşılıklı fesih edilmediği sürece yürürlükte bulunacağı, yeni sözleşme düzenlenmeden mevcut sözleşmenin geçerliliğini koruyacağı hususlarını içerdiği belirtilmektedir. 

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, mali müşavirliğini yaptığınız müşterilerinizle düzenlediğiniz hizmet sözleşmelerinin süresi, içeriği ve geçerlilik şartları gibi hususlar 3568 sayılı Kanun uygulaması ile ilgili olup, bu hususlardan ari olarak Damga Vergisi Kanunu yönünden, söz konusu sözleşmelerin süresinin, bu sözleşmelere şerh konulması veya yeni bir sözleşme veyahut bu mahiyette bir kağıt düzenlenmesi şeklinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar için ayrıca damga vergisi aranılmaması gerekmektedir. 

Bilgi edinilmesini rica ederim. 

DANIŞTAY KARARI 
Danıştay 7. Dairesi'nin bu görüşü destekler mahiyetteki 20.12.1995 tarih ve E:1993/5576, K: 1995/5516 sayılı kararında; 
“..süresiz olarak imzalanan ve borçlu cari hesap şeklinde çalışan genel kredi ve cari hesap sözleşmelerinin düzenlendiği tarihte damga vergisinin ödendiğinin ve bu sözleşmelerin süresinin uzatıldığına ilişkin herhangi bir mektup veya şerh bulunmadığının görüldüğü, ancak davalı idarece borçlu cari hesap şeklinde çalışan genel kredi ve cari hesap sözleşmelerinin yenilenmesi işlemleri yapılmadan aynı sözleşmelerle kredi kullandırılmaya devam edilmesi halinde, mukavelelerin sürelerinin uzatılmış sayılacağından hareketle vergi tarhiyatının yapılmış olduğu, oysa vergi hukukunda vergiyi doğuran olayın her vergi nev’inde ayrı ayrı belirtildiği, damga vergisinde vergiyi doğuran olayın kanunda belirlenmiş kağıtların düzenlenmesi veya bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesi, uzatılması ve değiştirilmesi, devri veya bozulmasının şerh edilmesi ile meydana geleceği, sözleşmelerde sürenin uzatıldığına ilişkin Damga Vergisi Kanunu’nun 2. maddesine uygun bir şerh veya mektup bulunmamakla birlikte süre uzatılmaksızın aynı sözleşmelerle kredi kullandırılmasına devam edilmesi halinde vergiyi doğuran olay gerçekleşmemesine rağmen sürenin zımmen uzatılmış olduğundan hareketle vergi salınmasında yasal isabet bulunmadığı” değerlendirilmesi yapılmıştır. 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar