Traktör sektöründe gelişmeler

Ali Ekber YILDIRIM
Ali Ekber YILDIRIM TARIM DÜNYASINDAN aey@dunya.com

 

 

Soğuk ve karlı bir günde Ankara'dayız. Esenboğa'dan kent merkezine girmeden çevre yolundan Atatürk Orman Çiftliği'ne gidiyoruz. 
 
Tarıma büyük önem veren Atatürk'ün, Ankara'nın en çorak yerinde bile tarım yapılabileceğini kanıtlamak için bu çiftliği kurduğu söylenir. Dünyada tarım çiftliği kuran ve orada üretim yapan başka bir lider var mı acaba?
 
Atatürk'ün kurduğu o çiftlik son yıllarda adeta yağmalandı. Üzerinde tarımdan başka her şey yapılan çiftlikte milletvekillerine "sosyal" tesis yapılması gündemde. Bu konudaki gelişmeler başka bir yazının konusu.
Atatürk Orman Çiftliği'nin bir bölümüne 1948'de Uçak Motoru Fabrikası kuruldu. Bu fabrika daha sonra traktör üretimi için Türk Traktör'e verildi. 1954'ten beri Türk Traktör Fabrikası burada traktör üretiyor.
Türk Traktör, Türkiye'nin traktör üreten ve ihraç eden ilk fabrikası. Fabrika alanını gezerken Atatürk traktörün üzerinde karşınıza çıkacakmış hissine kapılıyorsunuz. 
 
Ankara'nın soğuğunda Türk Traktör'ün Genel Müdürü Marco Votta, bizi İtalyan sıcaklığı ile karşılıyor. Yanında yardımcısı Fransız Matthieu Sejourne, İletişim Müdürü Mehmet Kır ve diğer çalışanlar.
Daha önce traktör üreticisi Erkunt ve Hattat'ın fabrikalarını ve geçen yıl John Deere'in 175. yılı nedeniyle Amerika'daki traktör ve hasat makineleri üretim tesislerini gezmiş ve izlenimlerimizi paylaşmıştık. Şimdi Avrupa'nın en büyük ikinci traktör üretim fabrikası olan Türk Traktör'deyiz. Bu modern fabrikada 3 farklı marka üretiliyor. New Holland, Case IH ve tamamı ihraç edilen Steyr marka traktörlerin üretildiği bu fabrika aynı zamanda Türkiye traktör pazarının yüzde 50'sine sahip.
 
Türk Traktör'de 14 yıldır görev yapan, Türkiye'de evlenen, Türkçeyi bilen ama az konuşan Marco Votta ile uzun sayılabilecek sohbetimizde traktör sektöründeki gelişmeleri değerlendirdik. Votta'nın anlatımıyla traktör sektöründeki gelişmeler özetle şöyle:
 
1-Traktör sektörü açısından 2011 yılı şahane bir yıldı. 2012 ise kendi içersinde iyi bir yıl oldu. Bu yılın da iyi olmasını bekliyoruz. Çiftçiler traktör alımında daha bilinçli hareket ediyor. Verimliliğe önem veriyor. Traktör alımında banka kredileri çok etkin kullanılıyor. Satılan traktörlerin yüzde 90'nından fazlası banka kredisi ile alınıyor. 
 
2-Dünyada traktör üreten firma sayısı araba üreten firma sayısından daha fazla. Bu nedenle traktör üretiminin birkaç firmanın tekelinde olduğunu söylemek doğru değil. Rekabette yerel markaların zorlandığı söylenebilir. Fakat, traktör üretiminin kolay olmadığını, çok ileri teknoloji ve organizasyon gerektirdiğini de unutmamalı. Bugün Hindistan, Pakistan, Çin ve diğer bazı ülkelerde daha basit traktörler üretiliyor. Ama Türkiye'de, Avrupa ve Amerika'da daha komplike ve teknoloji yoğun üretim var. Bu aynı zamanda bir devlet politikasıdır. Türkiye'de, Amerika ve Avrupa'da çevreyi koruyan, güvenli, konforlu ve çiftçiye sorun çıkarmayacak traktör üretilmesi isteniyor. Devletin koyduğu kurallara göre üretim yapıyoruz. Burada asıl sorun şu. Bizden bu şartlarda traktör üretmemiz istenirken, ithalatta aynı titizlik ve duyarlılık yok. Bu kuralların hiçbirini yerine getirmeyenlere izin veriliyor. Bu bizim gibi yerli üreticileri iki kez öldürüyor. Bizden istenen kurallar ithalata da uygulanması gerekir. Çünkü piyasada daha ucuz traktör olunca çiftçilerin bir bölümü onu tercih ediyor. Ama servisi var mı, yedek parçası var mı buna pek bakılmıyor. 
 
3- Geçen 2012 yılında iç piyasaya sattığımızdan daha fazlasını ihraç ettik. Türk Traktör olarak ihracatımız 300 milyon doları aştı. Bu yıl da ihracat ağırlıklı çalışacağız.
 
4- Bundan 15-20 yıl önce traktörde bir model ürettiğiniz zaman en az 20 yıl o modeli üretir ve satardınız. Şimdilerde 2 yılda bir model değişikliğine gidiliyor. Bu ek bir maliyet getiriyor. Ama çiftçiler eskiye göre çok daha rahat çalışıyor. Aldığı traktörü çok daha fazla verimli kullanıyor.
 
5-Traktör sektörü açısından en büyük risk, uygulanan tutarsız politikalar.Traktör üretiminde, ithalatında çok daha somut ve net kurallar olmalı.Tarifler çok net yapılmalı. Üretim yapanlar için getirilen kurallar ithalatta da uygulanmalı ve haksız rekabet yaratılmamalı.
 
6- Traktör sektörü açısından en büyük fırsat, tarımın kendisi bir fırsattır. Dünyada ve Türkiye'de tarımın önemi geçmişe göre çok daha iyi anlaşıldı. Türkiye, tarım potansiyeli çok yüksek olan bir ülke. Dolayısıyla traktör sektörü daha çok gelişecektir. Önemli olan bu süreci iyi yönetmektir.
 
Votta'nın da anlattıklarından anlaşılacağı üzere tarım için traktör çok önemli bir araçtır. Bu sektördeki her gelişme üretimi, verimliliği doğrudan etkileyecektir. Bu nedenle traktör sektörüne yönelik kararlarda çok dikkatli olmakta yarar var. Yıllardır gündemde olan hurda teşviği ile ilgili üretici ve tarım sektörü yararına somut adım atılmasını sektör dört gözle bekliyor.
 
Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar