Yabancılar hisse senedi alıp DİBS satıyor

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Yurtdışında yerleşiklerin ya da kısaca yabancıların Türk menkul kıymetlerine dönük bu yılki tercihleri giderek belirginleşmeye başladı. Yabancılar çok yüklü miktarda olmasa da hisse senedi alıyor, buna karşılık kaçış boyutunda olmamakla birlikte devlet iç borçlanma senedinden çıkıyor.

Yabancı yatırımcılar, mart ayından bir işgününün de girdiği şubatın son haftasında yine hisse senedi alıp DİBS sattı. Hisse senedindeki alım 199 milyon dolar, DİBS’teki satım ise 51 milyon dolar oldu.

Bu yılki “hisse senedi alımı- DİBS satımı” eğilimini, alımları mavi, satımları sarı ile gösterdiğimiz tabloda çok çarpıcı biçimde izlemek mümkün zaten.

Yabancı yatırımcılar bu yılın dokuz haftalık döneminde devlet iç borçlanma senedinde yalnızca bir hafta net alıcı konumda olmuşlar. Dokuz haftanın sekizinde net çıkış var.

Buna karşılık hisse senedinde üç hafta çıkış yaşanmış, kalan altı haftada ise net alım gerçekleştirilmiş.

Zaten iki ayın toplamına ilişkin veriler de hareketin yönünü çok somut olarak ortaya koyuyor. Yurtdışında yerleşikler iki ayda yaklaşık 1.4 milyar dolarlık hisse senedi alırken, 707 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi sattı. Yabancıların iki ay toplamında getirdikleri net tutar böylece 688 milyon dolar oldu.

Önceki yılların durumu

Yurtdışında yerleşiklerin hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi alım satımı yoluyla önceki dört yılın ilk iki ayında ne kadar döviz getirip ne kadar götürdüklerini de bilginize sunmak istiyoruz.

Bu yılki toplam net girişin 688 milyon dolar olduğunu belirttik. Bu tutar, 2018 yılının aynı dönemindeki 929 milyon dolarlık net girişin dörtte bir oranında altında. Bir düşüş var tamam ama öyle çok dramatik bir düşüşten söz edemeyiz.

Kaldı ki bu yılın net girişi 2018’den önceki iki yılın tutarına çok yakın. Hatta 2017’nin bir miktar da üstünde.

Yabancıların ilk iki ay itibarıyla önemli tutarda net çıkış gerçekleştirdikleri yıl ise 2015. Yabancılar söz konusu yıl iki ayda net 885 milyon dolarlık menkul kıymet satmışlardı.

DİBS’te alımdan satıma

Toplam döviz girişi bu yıl geçen yılın dörtte bir altında kaldı ama gelen dövizin kaynağı tümüyle farklılaşmış durumda.

Geçen yıl iki ayda yabancılar az da olsa hisse senedi satmış, buna karşılık yüklü miktarda devlet iç borçlanma senedi almışlardı.

Bu yıl ise tam tersi yaşanıyor. Yabancılar geçen yılın tam tersi bir tercih ile girişte de vurguladığımız gibi bu yıl hisse senedi alıyor, buna karşılık devlet iç borçlanma senedi satıyor.

İki ayda oluşan 707 milyon dolarlık DİBS satışının henüz tehlike çanlarının çaldığını gösterecek bir düzey olmadığını belirtmek gerek.

Bu arada zaman zaman “Yabancılar madem DİBS satıyor, öyleyse faiz neden çok yükselmiyor” sorusuyla karşı karşıya kalıyoruz. 707 milyon dolar, faizleri zıplatacak bir büyüklük değil. Ayrıca faizin yönünü belirleyen de tek başına alım-satımın düzeyi değil. Bunu da göz önünde bulundurmak gerekiyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar