Merkez Bankası'nın enflasyon tahminini değiştirmesi beklenmiyor

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Geçenlerde bankacı bir dostum ilginç bir saptamada bulundu, bir espriydi söylediği. Aslında biraz düşününce bunu espri gibi mi, yoksa acı acı gülümsenecek bir durum olarak mı değerlendirmek gerektiği konusunda pek karar veremedik doğrusu. Dedi ki bankacı dostum: "Farkında mısın, Merkez Bankası adeta en rahat günlerini yaşıyor..." Sonra da ekledi: "Baksana, Merkez Bankası'na 'Şunu şöyle yap, bunu böyle yapma' diye müdahale eden, hatta buna niyetlenen kimse yok; çünkü siyasetçiler kendi dertlerine düşmüş durumdalar; akıllarına Merkez Bankası nasıl gelsin ki, hem yalnızca Merkez Bankası mı, ekonomi bile hiç gelmiyor ya..." 

Doğruydu bu değerlendirme. Aslında olması gerekeni yaşıyorduk da, olması gerekenden böylesine uzaklaşınca, artık normal, anormal bir durum gibi algılanmaya başlıyordu işte. Siyasilerin Merkez Bankası'na müdahalesi elbette olmamalıydı, ama bizdeki durumu müdahale sözcüğüyle açıklamak bile çok hafif kalırdı doğrusu. Hele bir ara, "aba altından sopa" göstermeyi bile çok çok geride bırakmış, sopayı açıktan açığa savurmaya başlamıştık. 
Şimdilik bir dinginlik var. Ama şimdilik; hele diğer önemli dertleri bir halledelim, Merkez Bankası'na sıra gelir yine, hiç kuşkunuz olmasın.

Enflasyon tahmini değişir mi? 

Bizde Merkez Bankası denilince siyasilerin aklına genellikle yalnızca faiz gelir ve enflasyon tahmininin ne olacağıyla pek ilgilenilmez bile. Dolayısıyla Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın yarın yılın üçüncü enflasyon raporunu açıklamasıyla neredeyse ilgilenen dahi yok. Bu ilgisizlikte enflasyon tahmininin değişmesinin beklenmiyor olması da büyük etken elbette. 

Merkez Bankası'nın orta vadede enflasyon hedefi hep yüzde 5. Artık yeni bir orana da ihtiyaç yok gibi. Çünkü bu düzeyi pek benimsedik, değiştirmeye de pek niyetli değiliz. Bakalım yüzde 5'i görebilecek miyiz ya da ne zaman göreceğiz. 

Ama bu yılın tahmini daha gerçekti. Orta vadeli programda 2015 yılsonu TÜFE tahmini yüzde 6.3 olarak yer alıyor. Yüzde 6.3'ün, Kalkınma Bakanlığı tahmini olduğunu da belirtelim. 

Dönelim yine yarına, yarınki açıklamaya... Merkez Bankası'nın nisan ayı enflasyon raporunda dile getirdiği tahmin yüzde 6.8. Merkez'in yarın açıklayacağı yılın üçüncü raporunda bu oranda bir değişikliğe gideceği beklenmiyor.
Beklenmiyor; çünkü, enflasyonu en azından nisandan bugünlere kadar yukarı itecek ya da aşağı çekecek önemli gelişmeler kaydedilmiş değil. Hatta gelişmeler nisandaki duruma göre daha olumlu gibi. Ama olumsuzlar da yok değil.

Olumlu gelişmelerin başında gıda maddelerinin fiyatındaki göreli iyileşme geliyor. Bir diğer olumlu gelişme petrol fiyatlarında yaşanıyor. Nisanda 60 dolar olarak tahmin edilen petrol fiyatları, bugünlerde çok geniş marjda 50-55 dolar arasında salınıyor. Bunlar başlıca olumlu gelişmeler.

Fiyatları yukarı itebilecek en olumsuz etken ise kurların yüksek seyri. Kurun dönem dönem yukarı çıkması çok büyük önem taşımıyor; ama ortalama kur hep yukarı giden bir seyir izliyor. Bu da, özellikle petrol fiyatlarındaki ucuzlamanın yansımasını azaltıyor.

Enflasyonu etkileyecek artılar ve eksiler bir arada değerlendirildiğinde Merkez Bankası'nın enflasyon tahmininde bir değişikliğe gitmeyeceği görüşü ağır basıyor. 

Üstelik Merkez Bankası'nın tahminini yüzde 6.8'de sabit tutma anlamında elini güçlendiren gelecekte yaşanacakgelişmeler de var. Yıllık TÜFE'de haziran sonunda yüzde 7.20 olan artışın, geçmiş yıl eğilimlerinden yolaçıkılarak yapılan hesaplamayla temmuz sonunda yüzde 6.7'ye kadar gerileyeceği tahmin ediliyor. Daha sonra bir artış başlayacak ama, en azından temmuz ve ağustos düşük sayılabilecek oranlarla geçilecek. 

Dolayısıyla Merkez Bankası'nın yarınki toplantıda enflasyon tahminini yüzde 6.8'in altına çekmesi beklenmiyor. Ancak, her ne kadar yıl yüzde 9.0-9.5 arasında bir düzeyde kapatılacakmış gibi görünüyorsa da, Merkez Bankası'nın şimdiden tahminini yukarı yönlü revize edeceğine de pek ihtimal verilmiyor. 

Merkez Bankası'nın, yıllık tahminini yukarı yönlü revize etmesinin yılsonuna doğru daha muhtemel olduğuna dikkat çekiliyor. Bu yıl, 28 Ekim'de bir enflasyon raporu daha açıklanacak. İşte Merkez Bankası'nın yıllık tahminini bu raporu açıklarken yukarı çekmesinin beklenebileceği dile getiriliyor.

rejuuym.png

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar