Kanalizasyon atıkları da artık çimento fabrikalarında yakılacak

İSTANBUL - Kömür, petrol koku, fuel-oil ve doğalgaz gibi fosil yakıtları kullanan çimentocular artan çevre bilincinin de etkisiyle alternatif yakıtlara yöneldi. Çimentocular son üç yıldan beri sanayinin çıkardığı atık yağları, sıvı yakıt slacı, kullanılmış lastik, petrol dip çamuru, petrol rafine atıkları, kontamine atık, boya çamuru, arıtma çamuru ve pirinç kabuğunu ek yakıt olarak kullanıyorlar. Yapılan yatırımlarla belediyelerin arıtma atıklarının da yakın zamanda çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılması söz konusu. Türkiye'de 21 çimento fabrikasında atıklar ek yakıt olarak kullanılıyor. Ancak rakamlara bakıldığında Avrupa'da çimento fabrikalarının yüzde 17'si yakıt ihtiyacını atıklardan karşılarken, Türkiye'de bu oran yüzde 1-2 seviyelerinde. Bakanlıktan lisans alıyorlar Atıkların ek yakıt olarak kullanımı ile daha az fosil yakıt kullanıldığını söyleyen Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Başkanı Adnan İğnebekçili, böylece doğal kaynakların korunması ve sera gaz salımını azaltmanın mümkün olabildiğini kaydetti. Bu tür uygulamaların, çimento sektörünün iklim değişikliği ile mücadelede önemli yere sahip olmasını sağladığını belirten İğnebekçili, atık kullanımı için, fabrikaların Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan "Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ" uyarınca "lisans" alması gerektiğini söyledi. Atık yakıt kullanımı düşük Türkiye'de atık yakıt kullanım oranının birçok Avrupa ülkesine oranla son derece düşük olduğunu vurgulayan İğnebekçili, Türkiye'de alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması için özellikle atık yakıt kullanımının önündeki darboğazın hukuki düzenlemelerle kaldırılması gerektiğine dikkat çekti. Türkiye'de hukuki düzenlemelerin, Avrupa Birliği ülkelerindeki uygulamalarına kıyasla oldukça yetersiz kaldığını dile getiren Adnan İğbekçili, "Atıkların toplanması, tasnifi ve çimento fabrikalarınca kullanılması için atık üreticileri ile yerel idarelerin sorumlulukları daha net bir biçimde yeniden belirlenmelidir" dedi. Öte taraftan atıkların temini konusunda, özellikle atıkların çimento fabrikalarına teslimi öncesinde birçok teknik sorun yaşandığını vurgulayan İğnebekçili, Türkiye'de atık üreticilerinin; tehlikeli atıkların nakliyesi, bertarafı, kendi sahalarında sınıflandırılması ve atığın çıkmadan azaltılmasını hâlâ külfet olarak gördüğünü söyledi. Çimento fırınlarında ilk yıllarda daha çok tehlikeli atıklar kullanıldığını kaydeden İğnebekçili, "Ancak, dünyadaki uygulamalara paralel olarak, bazı üye fabrikalarımız biyomas olarak ele alınan evsel atıksu arıtma tesisi çamurlarının kullanımı konusunda yatırım çalışması yapıyor" dedi. Batıçim atık yakıt miktarını artıracak Batıçim Genel Müdürü Necip Terzibaşıoğlu, alternatif yakıtların toplam yakıtlar içindeki payının binde 2 olduğunu, temin edildiği sürece bu miktarı artırmak istediklerini söyledi. Genellikle tekstil atıkları, kontamine atıklar, kullanılmış araç lastikleri, tütün kırpıntıları, 1 ve 2 kategori yağları yakabildiklerini anlatan Terzibaşıoğlu, atıkların sürekli temininde, depolanmasında ve nakliyesinde sorun yaşadıklarını vurguladı. Necip Terzibaşıoğlu, yurtdışında devletlerin bu yakıtları toplayıp çimento fabrikalarına ulaştırdığını ve fabrikalara geri dönüştürdükleri atıklar üzerinden öreme yaptığına da dikkat çekti. Akçansa'da 2010 hedefi yüzde 30'a ulaşmak Atık yakma konusunda ilk lisansları kendi fabrikalarının aldığını kaydeden Akçansa Genel Müdürü Mehmet Göçmen, 2007 yılında yakıt tüketiminin yüzde 7'sini atıklardan karşılandıklarını anlattı. Göçmen, "Bu yılki hedef yakıtın yüzde 20'sini, 2010 yılında ise yüzde 30'unu atıklardan sağlamak" dedi. Göçmen, yılda 10-15 bin ton lastik yaktıklarını, bunun yanı sıra plastik, sintine yağı, kullanılmamış yağ, tarımsal atıklar, arıtma çamuru gibi çeşitli atıkların da fabrikalarında yakılabildiğini söyledi. Göçmen, İstanbul ve çevresinden çıkan endüstriyel atıklar yakmak için Büyükçekmece fabrikasında endüstriyel atık işleme tesisini kurduklarını belirtti. Oyak bu yıl 20 bin ton atık yakacak Atıkların ek yakıt olarak çimento üretiminde kullanılmasına çimento fabrikalarında öncü olduklarını söyleyen Oyak Adana Çimento Genel Müdürü Kemal Ümit Özel, Türkiye'de ilk Atık İşletme Lisansını Bolu fabrikalarının aldığını kaydetti. Adana tesisinde yakıt ihtiyacının yüzde 1.5 ini, Bolu'da yüzde 4'ünü, Mardin'de ise yüzde 3'ünü atıklardan karşıladıklarını vurgulayan Özel, 2008 yılında ise 20 bin ton alternatif yakıt yakmayı planladıklarını iletti. Özel, alternatif yakıt olarak 1. ve 2. sınıf madeni yağlar, boya çamurları, ham petrol tank dibi çamurları, sondaj çamurları, arıtma çamurları, ve her sanayi kuruluşunda oluşabilecek kontamine atıkları kullandıklarını kaydetti. Nuh Çimento 20 milyon dolarlık tesis yapıyor 3 yıldır atık yakan Nuh Çimento'nun Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Şahinoğlu, 20 milyon dolar yatırımla tamamlayacakları yeni tesiste belediyelerin arıtılmış atıklarını yakacaklarını söyledi. Şahinoğlu, "Yeni tesiste kanalizasyon atıkları baca ısısıyla kurutulup kömür haline getirilerek kullanılacak" dedi. 4-5 ay içinde faaliyete geçmesi planlanan sistemin Türkiye'de sadece kendilerinde olduğunu vurgulayan Şahinoğlu, şirketlerin arıtma çamurlarını da yakmak için Şahinoğlu, Kocaeli Belediyesi ile çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Şahinoğlu, "Hedefimiz 3 yılda yakıtımızın yüzde 20'sini alternatif yakıtlardan karşılamaktır" dedi.