Nasıl bir ekonomi
2002-2007 döneminde ekonomi her yıl ortalama yüzde 6.8 büyüdü. Büyüme hızı 2008-2013 döneminde yüzde 3.3'e geriledi. 2014-2015 döneminde büyüme yüzde 3’e geriledi.
Cari açığı düşürmek için büyümede frene bastık ama, cari açık gene de milli gelirin yüzde 5‘i ile 6’sı arasında.
Cari açıkta dünya şampiyonuyuz. Kolombiya, G.Afrika ve Brezilya’nın cari açıkları bizden küçük.
Kısa vadeli döviz borcunun merkez bankasının döviz rezervine oranı yüzde 350’nin üzerinde. Bizden sonra gelen Malezya’nın kısa vadeli borcunun Merkez Bankası rezervine oranı yüzde 10’un altında.
İmalat sanayinin milli gelire katkısı 2002-2007 yılları arasında yüzde 17 dolayında idi. 2009’den bu yana imalat sanayiinin milli gelire katkısı yüzde 15’lere geriledi.
Toplam yurtiçi tasarruflar milli gelirin yüzde 15’inin altında. Halbuki her yıl (çoğu inşaat sektöründe) yüzde 20’nin üzerinde yatırım harcaması yapıyoruz. İç tasarrufun yatırım harcamalarına yetmemesi sonucu borçlanma zorunluluğu devam ediyor.
İhracat artışı durakladı.
Türk Lirasının değer kaybı devam ediyor. Türkiye’ye döviz getirerek TL'sına çevirenler, dövizi götürürken büyük kur kaybı ile karşılaşıyor.
Enflasyonun yüzde 8-9 oranında, işsizliğin yüzde 9-10 oranında dolanacağı tahmin ediliyor.
Nüfus her yıl 1 milyon dolayında artıyor. Nüfus artışının yüksekliği nedeniyle kişi başına net milli gelir artışı 2014 yılında yüzde 1.8’e geriledi.
Nüfusun en fakir yüzde 10’u milli gelirin yüzde 2.4’ünü alırken, en varlıklı yüzde 10 nüfus milli gelirin yüzde 30.4’ünü paylaşıyor.
21 milyon hanenin 11 milyonunun geliri maaş ve ücret. 3.5 milyon hane emekli geliri ile geçiniyor.
Hanelerin yüzde 66’sının borç sorunu var.
2014 yılında TÜİK açıklamalarına göre Türkiye nüfusunun yüzde 21.8’i yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
Yeni hükümet kuruluyor.
Hükümet programı hazırlanırken ilk 90 günde yapılacaklar belirlenecek.
Bu çalışmalarda herhalde dikkate alınması gereken en önemli sorunlar, ekonomide yavaşlamaya yol açan sorunlar olacak.