OTEP penceresinden bakınca

Rüştü BOZKURT
Rüştü BOZKURT BUZDAĞININ DİBİ rustu.bozkurt@dunya.com

Ülkemizdeki üretim gelişmelerini izleyen birinin, otomotiv üretimindeki oluşumları ilgi menzillerinin dışına itmesi mümkün değil.Ülkemiz ihracatında, istihdamında,ana sanayi ve yan sanayi ilişkilerinde,dışa ve dünya açılma birikimlerinde, Ar-Ge ve inovasyon konusundaki öncülükte bu sektörün katkısı görmezlikten gelinemeyecek ölçeklere erişmiş durumda. Otomobil Teknoloji Platformu’nun (OTEP) taleplerini sektörün konumunu dikkate alarak irdelememiz gerekiyor.OTEP penceresinden baktığımda beş boyutun önemli olduğunu düşünüyorum: Doğru bir yapılanma söz konusu. Ülkemizin görece avantajlı bir üretim alanından söz ediyoruz. Kamunun iştahla başladığı desteklerde bir gerileme seziliyor. Ülkemizin ebedi ve ezeli derdi olan fikri-takip alışkanlığının olmamasına bir kez daha tanıklık ediyoruz.Ve kurumlarımızın işleyişi ve kendini yeniden üretmeyi güven altına alma konusundaki eksikleri büyük sorunumuz. 

Doğru yapılanma 
OTEP oluşumunda büyük otomotiv şirketleri yerlerini alıyor.Hepimizin bildiği büyük otomotiv kuruluşları yanında üniversiteler de paydaşlar arasında. Ciddi STK’lar, dernekler, vakıfl ar da OTEP bünyesinde yer alıyor. Sözün kısası, çoğulcu bir katılımla,ülkenin geleceğini planlamada sorumluluğu olan aktörlerin hepsine açık bir örgütlenme. Ayrıca,Avrupa Otomotiv Araştırmacılar Birliği(ERPA), Avrupa Taşıma Araştırmacıları Danışma Konseyi’ ne (ERTAC) katılıyor.Raporlar hazırlıyor, Bakanlıklar ve TÜBİTAK’ın isteklerine yanıt veriyor. Çalışma grupları oluşturuyor; projeler üretiyor ve sunuyor.

Görece avantajlı bir alan 
Üzerinde durulması gerken ikinci husus, ülkemizde otomotiv sanayinin görece avantajlı konumu. Ana sanayi ve yan sanayi ilişkilerinde, piyasa yapısıcısı kuruluşlara örnek gösterebileceğimiz bir üretim alanımız var. Gündeminde yeni modeller var. Ar-Ge ve inovasyon konusunda sektör sürükleyici nitelikte. Daha yüksek katma değerli üretime geçebilmek için ulaştığı kalitesini, uluslararası piyasada kendini kabul ettiren gücünü; Ar-Ge, tasarım,inovasyonla bir basamak daha yukarı taşımaya en uygun üretim alanlarımızdan biri. Nitelikli insan kaynağına ihtiyacı var. Milli markalar yaratma, uluslararası pazarlarda kabul ettirmeye hızla geçiş yapması gerekiyor. 

Kamu desteği ve iştahsızlık 
Sektörün kamu desteğinden gerektiği gibi yararlanmadığını söylersek haksızlık ederiz.OTEP yetkililerinden edindiğimiz izlenimine göre kamu desteklerinin,özellikle TÜBİTAK’ın başlangıçtaki destek iştahı azalmış durumda. Örneğin Horozon 2020 fonları ve yararlanılması konusunda kamu ile girişimciler arasında tam,doğru ve etkili bir bağlantı olmadığı gözleniyor. Herhangi bir sektörün “sürekli desteklenmesini” savunamayız. Desteklerin birinci amacı işi geliştirmek,rekabet gücü kazandırmak ve kaynakları etkin verimli kullanmaktır. İkinci amacı da, rakiplere karşı serbest ve adil piyasada rekabette şans eşitliği yaratmak. 

Fikr-i takip gelişmişlik göstergesidir 
Bu yazıya konu olan güncellenmiş bilgiyi sağlarken kamu temsilcileri yoktu.Onların gerekçesini bilmiyorum.O nedenle tek yanlı bir yargıya ulaşmak istemem.Ama bir eğilimi söylemeliyim: Bizde heyecanla başlanan işlerde fikr-i takip eksikliği büyük kaynak israfına yol açıyor. Oysa bugün düşük maliyetli üretim merkezi olma noktasını aşmamız gerekiyor. Ülkemizin otomotiv üretiminde bir çekim merkezi haline gelmesi şart. Katma değerli anlara geçmek için klasik üretimde hafifl eştirmeden başlayarak bütün aşamaların geçilmesinde net bilgi, etkin koordinasyon ve odaklanmamız gerekli. Strateji uygulamalarında geri bildirim çok önemli...Etkili bir gözetim ve denetimle sapmaları düzelterek ilerlemeyi beceremezsek geleceği ipotek altına alırız, Sektörün 10-12 yıllık planlarla çalışması gerçeğini hiç akıldan çıkarmamalıyız. 

Tuzak: Kurumların işlememesi 
Bileşen ve bağlamlarında düzgün yapılar meydana getirmede yetenekliyiz. Yapıların içine hayat katmada sıkıntımız var. Çok sofistike bir işlemleri olan, yapay zeka ve elektronik teknolojinin hızla geliştiği alanlardan biri olan genelde makine sanayinde ,özelinde de otomotiv üretiminde birbiriyle iletişim kurabilen makinelere hızlı bir geçiş var. Eğer bu sorunları, çok açık ortamlarda, etkili planlarla, paylaşımcı katımımlarla ve kapsayıcı kurumlarla aşmazsak, “Türkler fırsat kaçırma fırsatını asla kaçırmaz!” diyenleri haklı çıkarırız. Bugün gazetemizdeki haberi okuyan ve sorumluluk duyan herkes, değerlendirmemizdeki eksiklikleri tamamlamalı, yanlış adımları düzeltmeli ki, hayatin öz gerçeğini bilerek, geliştirdiğiniz örgütler, yapılandırdığımız kurumlar kaynaklarımızı etkin kullanmanın aracı olabilsin

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar