Rusya’nın ihracata katkısı 2015’te hissedilecek

TAYLAN BÜYÜKŞAHİN

ÇEŞME - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatta yılın ilk 8 ayını değerlendirmek üzere gazetecilerle bir araya geldi. Normalde yılın ilk 6 ayı için bu değerlendirme toplantısını yaptıklarını ifade eden Büyükekşi, gündemin yoğunluğu ve cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle toplantıyı ancak eylülde yapabildiklerini söyledi. Bu yılki ihracat hedefinin 166.5 milyar dolar olduğunu hatırlatan Büyükekşi, “Geçtiğimiz 12 yıllık dönemde ortalama yüzde 14’lük bir ihracat artışı gerçekleşti. 2023 yılındaki 500 milyar dolar hedefe ulaşmak için, bundan sonra da tempoyu bu şekilde devam ettirmemiz gerekiyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıl yüzde 60 seviyesindeydi, 2014 yılı Ocak-Temmuz döneminde bu oran yüzde 67’ye yükseldi. 2015 hedefimiz 64.3’tü. Şu anda bu hedefi geçmiş durumdayız. 2023 hedefimizde yüzde 80, bu ulaşılabilir bir hedef. 2019 hedefi yüzde 71. Doğru politikalar uygulanırsa ulaşabileceğimizi düşünüyoruz” diye konuştu. 

Büyükekşi, ağustos ayı ihracat rakamlarını anımsatarak, “Bu yılın 8 ayına baktığımızda yüzde 5.3 bir artışla 104 milyar dolar bir ihracatımız oldu. Son 12 ayda 157 milyar dolar ihracatı yakalamış durumdayız. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 3.5’lik bir artış var, 160 milyar sınırına hızla yaklaşıyoruz. TİM verilerine göre 8 ayın 7’sinde o ayın ihracatı ile ilgili, özellikle mal ihracatında Cumhuriyet tarihi rekoru kırdık” dedi. 

15 Eylül’de Rus Ekonomi Bakanı Türkiye’ye geliyor 

Rusya’nın ihracatta son dönemde gündeme sıkça gelmesiyle ilgili soruları yanıtlayan Büyükekşi, şunları kaydetti: “Rusya işi başıboş bir şey olmayacak, bununla ilgili Ekonomi Bakanlığı yoğun şekilde çalışıyor. Gıda ürünleri ile ilgili Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı çok ciddi şekilde çalışıyor. İki hafta önce Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı ile Ekonomi Bakanı’nın da olduğu bir toplantı gerçekleştirdik. O gün de Rusya’dan bir heyet gelmişti. Tarım ihracatı diğer ihracatlara benzemiyor, biraz daha farklı. Bu yüzden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı konuyu çok yakından takip ediyor. En son bakanın bize söylediği, eylül sonuna kadar izin verilecek firmalar belli olacak. Burada Rusya’ya en çok ihracatı zaten yaş meyve sebzede yapıyorduk. Bunun ihracatı daha fazla olacak. Süt ürünleri, beyaz et-kanatlı sektörü önde gelen sektörler olacak. Önümüzdeki hafta, 15 Eylül’de Rus Ekonomi Bakanı Türkiye’ye geliyor, toplantıyı İstanbul’da yapacağız. Hem ikili görüşme olacak hem de iş adamı heyeti olacak. İlk adım bakanlık nezdinde atılıyor, arkasından belki hemen 15-20 gün içinde biz Moskova’ya gideceğiz.” 

Büyükekşi, Rusya konusunun şu an 1 yıllık olarak konuşulduğunu hatırlatarak, Rusya’ya Türkiye’den yapılacak ihracatın etkilerinin yılın geri kalan 4 ayında görülemeyebileceğini, asıl etkinin 2015 yılında hissedileceğini dile getirdi. 

İhracatçı Irak’taki malını silahlı adamlarla korudu 

Irak’ta iki tür sorun olduğunu anlatan Büyükekşi, “Adam ya malı gönderip parasını alamıyor, ya da malı üretmiş, parasını alamayacağı korkusuyla malı deposunda stok tutuyor. Firma ismi vermeyeyim ama geçen ay IŞİD Musul’a saldırdığında bir firma bana ‘Benim orada 70 milyon dolarlık malım var, Irak ordusu koruyamadı, Irak’ın başka bir bölgesinden ben 25 silahlı adam gönderdim’ dedi. İşte malını korumak için, ihracatçının tabi ki kendi içinde sorunları var, işte bu sorunları aşmak için Eximbank vadeleri uzattı” ifadelerini kullandı.

"İleri teknoloji yatırımları beklenen düzeyde değil" 

Yüksek katma değer konusundaki çalışmaların halen tek başına yeterli olmadığını belirten Büyükekşi, “Bizim çalışmalar farkındalık yaratmakla ilgili. Firmalar hala yeteri kadar olayın farkında değil. Bu konu gerçekten çok önemli. Bizim olmazsa olmazımız. Ama yapılan yatırımlara bakıyoruz maalesef ileri teknoloji yatırımları beklenen düzeyde değil. Belki orada da farklı bir pozitif ayrımcılığa gitmek gerekiyor. Tespitlerimizde bunlar var, oranlarını çıkardık, çalışmasını yaptık” dedi.