Şekerde durum

Şeker pancarı çiftçimiz için önemli ürün. Son yıllarda pancar üretimi de şeker üretimi de kotaya bağlandı. 

Çiftçi istediği yerde istediği kadar pancar üretemiyor. Fabrikalar istedikleri kadar şeker üretemiyor. 
2000’lerde 450 bin çiftçi ailesi pancar ekerdi. Şimdilerde 140 bin aile pancar ekebiliyor. 

Bir zamanlar 5 milyon dekarda pancar ekilirdi. Şimdilerde ekim alanı 2.9 milyon dekara geriledi. Üretim alanı daraldı ama dekar başı ortalama verim de bu arada 4 tondan 5.6 tona yükseldi. 

Yıllık pancar üretimi 16 milyon 500 bin ton dolayında. Ortalama olarak 100 kg. pancardan 14.5 kg. şeker elde ediliyor. 

Dekar başı üreticinin cebine 500 lira ile 850 lira dolayında para girebiliyor. Tüm pancar üreticilerine bir yılda 2 milyar 300 milyon TL dolayında pancar parası ödeniyor. 

16 milyon 500 bin ton pancar şeker fabrikalarında işlenerek yılda 2 milyon 200 bin ton şeker üretiliyor. Bu şekerin 300 bin tonunu ihraç ediyoruz. Kalanını tüketiyoruz. 

Türkiye’de kişi başına yıllık şeker tüketimi 25 kilo dolayında. AB ülkelerinde yıllık ortalama şeker tüketimi 34 kilo. 

Bizim 33 şeker fabrikamız var. Bunların 25’i kamuya ait, 5’inin sahibi pancar kooperatifleri, 2’si özel, birinde ise kooperatif ile özel girişimci ortak üretim yapıyor. 

Şeker fabrikaları yılın 130 günü çalışıyor. O yılın pancarını işledikten sonra yılın üçte ikisinde boş duruyor. Türkiye’de şeker fiyatları dünya fiyatlarının yaklaşık 2 katı. Bunun gerisinde pancar veriminin düşüklüğü, şeker fabrikalarının verimli çalışamaması var. 

Hükümet kamuya ait 25 şeker fabrikasını özelleştirmeye karar verdi. Bugüne kadar açılan özelleştirme ihalelerinden sonuç alınamadı. Önümüzdeki günlerde yeni ihaleler açılacak.