Serbest Bölgeler
Serbest Bölge’ler, ülke toprakları içinde, üretim ve ticaret yapacaklara, sınır dışında bir yabancı ülke toprağında üretim ve ticaret imkanını veriyor.
Yurt içinden serbest bölgelere yapılan satışlar ihracat, serbest bölgelerden yurda yapılan satışlar ithalat sayılıyor.
Serbest Bölgeler için çıkarılan Kanuna göre;
Serbest Bölgeler’deki kuruluşlar, Kurumlar Vergisi ve Gelirler Vergisinden %100 muaf. Üretiminin % 85’ini ihraç eden firmaların ek vergi avantajları var.
Bölgeye giren mallar için Gümrük Vergisi, KDV, ödenmiyor.
Elde edilen kârlar izne gerek olmadan yurt içine veya yurt dışına transfer edilebiliyor.
Türkiye’den Serbest Bölgeye yapılan satışlar ihracat sayıldığından firmalar, Türkiye’den ihraç fiyatına KDV’siz mal satın alabiliyor.
Her türlü altyapı hizmetleri (Elektrik, Su, Doğal gaz, Haberleşme) KDV’siz olarak firmalara veriliyor.
Serbest Bölgelerde alım-satım, stok değerleme ve muhasebeleştirme dövizlerle yapıldığı için kullanıcılar enflasyondan etkilenmiyor.
Serbest Bölgelerde gümrüksüz ve süre kısıtlaması olmadan stoklama yapılabiliyor.
Serbest Bölgelerde Türk işçisi çalıştıranlar işveren katkısı ödemiyor.
Serbest Bölgeler Kanun'da serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak belirtiliyor.
İlk kurulan serbest bölgeler 1987 yılında kurulan Mersin ve Antalya serbest bölgeleri. Şimdilerde 21 serbest bölge var.
Serbest Bölgeler kamu kaynaklarıyla oluşturuluyor. Alt yapı yatırımları kamu kaynaklarıyla yapılıyor.
Altyapısı hazır arsalar, genel ve müstakil depolar, ofisler ve açık stok sahaları, hazır üretim tesisleri kiralık olarak veya tapu mülkiyeti ile yatırımcıların hizmetine veriliyor.
Serbest bölgelerin ticaret hacmi, 2005 yılında 23.3 milyar dolardı. 2014 Yılında 22.4 milyar dolar oldu. Ne var ki, serbest bölgelerde ticaret gelişemiyor. Beklenen büyüme yerine duraklama var.
Serbest Bölgelerin 2014 Yılında toplam ticaret hacminin yüzde 31’i yurt dışından yapılan ithalattan, yüzde 12’si Türkiye’den yapılan ithalattan, yüzde 36’sı başka ülkelere, yüzde 21’i Türkiye’ye yapılan ihracattan oluşuyor.
Serbest Bölgelerde 65 bin kişi çalışıyor.