Sıradışı sabır…
ABD Merkez Bankası üyelerinden Chicago FED Başkanı Charles Evans, ABD’deki ve dünyadaki ekonomik verileri ve beklentileri göz önünde bulundurarak, ABD FED üyelerinin parasal canlandırmadan çıkış yolunda “sıra dışı sabır” göstermesi gerektiğini söylemiş.
★ ★ ★
Bizde de, ekonomik verileri ve beklentileri göz önünde bulundurduğumuzda sıradışı sabırla üzerine gitmemiz gereken konular var.
Örneğin, ‘tasarruf’…
★ ★ ★
“Harcamalarından kalanı tasarruf etme, tasarrufl arından kalanı harca.” diye bir tavsiyesi vardı, şimdi adını hatırlayamadığım, nam salmış bir yatırım gurusunun…
Halkın genelinin bu tavsiyeye yanıtını duyar gibiyim:
“Harcamaya paramız yok ki, tasarrufa olsun!”
★ ★ ★
Tasarruf için öncelikle, kolaycılıktan / laf edebiyatından uzaklaşan ve en azından “Harcamam için gereken para için hangi işte, ne kadar emek harcamam gerekiyor?” gibi sorulara cevap arayan bir nesle sahip olmamız gerekiyor.
Bunun için herkese görev düşüyor…
Anneye, babaya, çocuğa, işçiye, işverene, belediyeye, devlete…
★ ★ ★
Kolay /maliyetsiz/ bedelsiz sandığımız (uzun dönemde daha maliyetli olduğunu öğrendiğimiz) alışkanlık yapan yanlışlarımızdan kurtulmak o kadar da zor olmamalı…
Tam da burada o “sıradışı sabır” devreye girmeli…
★ ★ ★
Öyle ya! 30 yıldır, işçi, “İş bulamıyorum”, işveren, “İşçi bulamıyorum”, hükümet, “İstihdam yaratacak yatırım bulamıyorum” diye her gün, her saat tekrar yapacak!
Sonra neden ‘tasarruf’ sıkıntısı çekiyoruz diye ağlanacak!
★ ★ ★
İNTES’in gerçekleştirdiği geleneksel toplantıların sonuncusunun konuğu Çalışma Bakanı Faruk Çelik’ti…
Çelik, kendisi de dahil herkesi eleştirdi…
“Kazaların devam ettiği ülke, kalkınmış olamaz. Çalışanlarının iş ve sosyal güvenliği yoksa, nasıl bir kalkınmışlıktır o?” dedi.
Sonra işverene döndü, “İşçileri taşıyan asansöre 50 liralık switch takmıyorsan bu işi hiç yapma. Sonra iş de bulamazsın işçi de.” dedi.
Sonra sendikalara döndü, “Ücret sendikacılığını bırakın, eğitimle ilgilenin” dedi.
Sonra belediyelere, odalara döndü, “Kazalar oluyor, işyerlerini denetlemesi gereken belediyeler, odalar nerede?”
★ ★ ★
Devletin de, vatandaşın da tasarrufunu artıracak binlerce adım var…
Öncelikle eleştirilere neden olan yanlışlarımızı düzeltmemiz gerekiyor…
Sonra, sadece ve sadece günlük gazetelerin sayfalarını süslemeye yarayan fikirleri, uygulamaya koymamız gerekiyor.
Örneğin sadece dün yapılan önerilere bakarsak:
İNTES Başkanı Celal Koloğlu önerdi…
“Vergi rekortmenlerini kamuoyuna duyurduğumuz gibi, en çok sigorta primi ödeyen şirketlerimizi de kamuoyuna duyurmalıyız. Bu hem daha iyi için teşvik edici, hem de daha kötü için caydırıcı olur.”
Diğer öneri İSO Başkanı Erdal Bahçıvan’dan…
“Dünyada araştırma ve eğitim üniversitelerinin birbirinden ayrıldığına tanık oluyoruz. Bunu yapan ülkeler daha rekabetçi oluyor. Biz de üniversitelerimizi ayırıp teknoloji geliştirmeye, verimliliğe odaklı seçkin üniversiteler ligi kurmalıyız.”
Bir diğer öneri ASO Başkanı Nurettin Özdebir’den…
“İmalat sanayinde boşa kürek çekmeye başladık. Bu durumdan kurtulmak için yüksek katma değerli ürünlere yönelmek bunun için de eğitim sistemimizi özellikle mesleki eğitimi yeniden yapılandırmamız gerekiyor.”
★ ★ ★
Temelde ‘çalışmamak’, ‘verimsiz çalışmak’ gibi bir sorunumuz var.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi, çalışma kültürünü geliştirip, teşvik edeceği gibi, yüksek tasarruf oranının, dolayısıyla büyüme ve kalkınmanın da kapısını açacaktır.