Teknolojiye yatırım yapıyor, kendine özel harita çıkaracak

İBRAHİM EKİNCİ

Aras Kargo’nun 100 milyon liralık bir yatırım gündemi var. İş Yatırım’ın şirketteki hissesini 125 milyon liraya satın alan Austrian Post ile sözleşmenin koşullarından biri olan bu yatırımlar başladı. Ağırlık teknoloji yatırımlarında. Sistem yenileniyor. Aras, sokak adlarını bile kendine göre numaralandırarak yeniden yazıyor. 

Aras Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Evrim Aras, geçen yılı yüzde 17 büyüme ve 750 milyon lira ciroyla kapattıklarını, bu yıl için yüzde 19 gibi iddialı bir büyüme planladıklarını söyledi. Türkiye’nin yüzde 3 büyümesi beklenirken, yüzde 19 hedefi konulmasının nedeni, sektörün taşıdığı potansiyel... Evrim Aras, “Bizim ortalama büyümemiz yüzde 16 düzeyinde zaten. Sektör büyümesi yüzde 10-11’lerde. Sektörün daha ulaşmadığı potansiyel alanlar var. Bu büyümeler mümkün” dedi. 750 milyon liralık ciro, Aras’ı sektör içinde nereye koyuyor? Sektörde en büyük pazar payı kimde? Bu soruların net cevapları yok, çünkü hem sağlıklı ölçümler yok, hem de iş kapsamları şirketlere göre değişiyor. “BTK ile birlikte rakiplerin de kargo ciroları belli olacak. Sektörde pazar paylarını tam bilemiyoruz ama yüzde 25-30 arası bir banttayız. Pazar lideri olduğumuzu düşünüyoruz ama tam rakamlar yok” dedi Evrim Aras. 

İki yılda 100 milyon TL yatırım

Şirketin yönetiminde Avusturyalı temsilci yok. Evrim Aras CEO pozisyonunda aynı zamanda. Satış döneminde kadroda bir gençleştirme operasyonu yapılmış. Aras, “Yönetim kademelerinde sadeleşme oldu” diye konuştu. Teknoloji yatırımlarındaki yol haritasını ise şöyle anlatıyor Evrim Aras: “Sistemi gittikçe otomatize ediyoruz. Bu yıl el terminallerine başladık. Bütün kuryelerin elinde olacak. Daha sade, teknolojiyi kullanan, dinamik ekip özelliklerimizi geliştiriyoruz. Konveyör sistemine, otomasyona geçiyoruz, İstanbul İkitelli ve Ankara’da otomasyon sistemleri kuruyoruz. Çok büyük rakamları yönetiyoruz. Bunların hepsi 35 yıllık kargocu deneyimiyle yenileniyor. Aras’ın toplam 846 şubesi var. 646’sı acente. Yeni kurum kimliği çerçevesinde iyileşme yapılıyor. Geçtiğimiz yıl 430 araç yeniledik, bu yıl 90 olabilir ama rakam kesin değil. 39’u yüzde 100 elektrikli araçlar. Toplamda 3 bin 323 araç var. Bu yıl ki yatırım bütçemiz 64 milyon lira. Araç yenileme, el terminalleri, yazılım, konveyör sistemleri... Yatırımın yüzde 90’ı teknolojiye gidiyor. Avusturyalı ortaklarla 2 yılda 100 milyon liralık yatırım öngörülmüştü, o yapılıyor.” 

Kendi haritasını yapıyor 

Aras, ayda 12 milyon kapı çalıyor. Ayda 5.4 milyon koli, 3.1 milyon dosya taşıyor. Operasyonu 30
merkezden yönetiyor. Büyük kurumsal şirketler dahil binlerce müşterisi var. Büyük müşteriler için uydu şubeler kurulmuş. Onlarla birlikte 1.500 noktaya ulaşıyor... Büyük müşterilere ‘Arasonline’ sistemi kuruyor. Teknolojik şubelere önem veriyor. Networkü yeniden dizayn ediyor. Sokak adlarının değişikliği büyük handikap olmaya başlayınca kendisi numaralandırmaya başlamış. Her sokağın sık sık değişen bir ‘resmi’ ismi, bir da Aras’taki numarası oluyor. Evrim Aras, “Bir kısmı tamamlandı. El terminallerinde navigasyon da olacak. Dünya standartlarını yakalamış bir sisteme sahip olacağız” dedi. 

Aras’ın kontratlı müşteri sayısı 33 bin. Müşterinin büyüklüğüne göre değil de yarattığı iş hacmine göre sınıfl andırma yapılmış. Aras, e-ticaret’in sektör için önemli bir potansiyel olduğunu söyledi. Aras, “Ancak, dedi, bu siteler ‘kargo bedava’ promosyonu yapıyor. Çok düşük fiyatlara taşıma istiyor. Biz sistem olarak hazırız fakat bu özelliğinden dolayı şimdilik birinci önceliğimiz değil. Avrupa’da ortalama kargo fiyatı 6 euro civarında. Bizde ise çok çok düşük. Bir de e-ticarette güvenilir şirket sayısı fazla değil. Sistemin oturması lazım” diye konuştu. 

‘Doğu bizden soruluyor’ 

Aras’ın Avusturyalı ortakla anlaşması var. Rusya da dahil Türkiye’nin doğusunda kalan ülkeler, bölgeler, Asya, Afrika... Bunlardan Türkiye sorumlu. Sorumlu derken, buralara yatırım gündemine Aras bakıyor. Evrim Aras, “İleride bu pazarlara açılma imkanları doğabilir. Bu sözleşmemizde var” dedi. Aras, yurtdışı gönderilerde ağırlıkla DHL ile çalışmakla birlikte, ortağının aynı sektörde olmasının avantajını da kullanmak, geliştirmek istiyor. 

Kadınlara pozitif ayrımcılık 

Kargo sektöründeki tek kadın patron ve CEO olan Evrim Aras, şirketinde de kadınları önemli görevlere getirmiş. Kendisi dışında bir kadın COO (Gülçin Poyraz) ayrıca bir de kadın genel müdür yardımcısı var. 640 acentenin 246’sı, müşteri temsilciliğinden yükselmiş kadınların sahipliğinde. Evrim Aras, “BM’ye söz verdik, kadın kotası koyduk. Toplamda yüzde 16, geçen sene ortasında 17 olacak dedik ve yaklaştık. 2015 sonu için yüzde 20 olacak” diye konuştu. 

Kardeşler işleri bölüştü 

Aras Kargo, hisse satışı öncesi yeniden yapılanmaya gitmiş, Aras Holding çatısı altından çıkarak bağımsız bir şirkete dönüşmüştü. Aras Holding’in çatısı altında Aras Kurye, Fillo Kargo gibi diğer şirketler var. Başında da Evrim Aras’ın kardeşi Baran Aras bulunuyor. İki kardeş arasında birinin holdingi yönetmesi, diğerinin Aras Kargo’yu yönetmesi gibi bir iş bölümü var. Baran Aras, Aras Kargo’da da yönetim kurulu üyesi. Holdingin yüzde 100’ü ailenin.

Dosya taşımada gramaj hâlâ belli değil' 

Evrim Aras, yeni Posta Kanunu’nunda belirsizlikler olduğunu kaydetti. Aras, kanunun sektöre getirdiği yeniliklerle ilgili de şunları söyledi: “BTK’ya bağlandık, Posta Kanunu çıktı. Şartlar daha ağırlaştı. Yüzde 2.35 pay istenmesi önemli. Biz çok yüksek kârla çalışan bir sektör değiliz. Daha çok PTT’nin korunmasına yönelik gibi duruyor. Bu kârdan pay ödemesi maliyet ve fiyat artışları getirir. Pahalı bir taşımacılığa doğru ilerliyor sektör. Kargo firmaları dosayı nasıl taşıyacak? 30 kilonun altında taşımacılık yapıyorsanız yetki belgesi almanız gerekli. Kaç gram altını PTT taşıyacak, o belli değil. PTT, özelleşecek mi, o belli değil. Biz mektup taşıyamıyoruz. O gramaj önemli. Mümkün olduğunca düşük tutulmasını istiyoruz.”

Önce kendi kapımızı, bahçemizi...

Evrim Aras, ilk adım okulları açtıklarını, simülasyonlu, şubeli sınıf eğitimi verdiklerini, kuryelerin işi okulda öğrendiklerini belirtti. “Eğitimden sonra işe başlıyorlar. Bunu meslek olarak algılanması için okullar kurduk. Okullar küçük ev gibi. Rahat bir eğitim ortamı sağladık. Aras Akademi’nin aile okulları var, 25 üniversite ile anlaşma yaptık. Üniversite mezunu olmayan lise mezunu da olmayan kuryelerimiz bu anlaşmalı üniversitelerden çocuklarının önünde kep atarak sertifika alıyorlar. Ailelerin eğitimi biraz daha farklı... Aile içi şiddet, ergen iletişimi, mutluluk yakalama gibi konulara odaklanan bir eğitim sistemi. TEB ile de eğitim işbirliğimiz var. Sosyal katkıyı daha çok çalışanlara yönelik yapıyoruz. Önce kendi bahçemiz! Konu kadın veya çevreyse önce kendi 12 bin kişimize benimsetmeye çalışıyoruz. Atık yönetimi, su tasarrufu, forkliftin akülü olması gibi... Genel olarak çevreci, sürdürülebilir şeyler yapıyoruz. 5 yaşın üstündeki yaşlı araçları hızla yeniliyoruz” dedi.