‘Üç kaçakçı yüzünden ihracatçıların önü kesilmemeli’
DİR'de yaşanan sorunlar nedeniyle sıkı denetim getirilen tekstil ve gıda sektörleri tepki gösterdi. Sıkı gözetime demir-çelik sektöründen ise destek geldi
SERCAN AKINCI
Tekstil, demir-çelik ve gıda sektörlerine ‘Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında getirilen sıkı denetimlere sektör temsilcilerinden tepki geldi. DİR’in her zaman daha da kolaylaştırılması gerektiğini savunmalarına rağmen uygulamanın zorlaştırıldığını söyleyen sektör temsilcileri, bu tip zorlaştırıcı uygulamalarla 2023 hedefl erine ulaşmanın mümkün olmadığını ifade ediyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, DİR’e yönelik geniş kapsamlı bir denetimi başlattığı ve sonuçlarına bağlı olarak rejimde değişiklik yapılacağı belirtildi. Bu uygulama ile ilgili kapsamlı bir çalışma için veri toplanıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, sadece 6 gün süreyle Mersin gümrük bölgesinde yapılan incelemelerde, DİR kapsamında ithalata bağlı yapılan ihracata konu 703 kalem ürünün 70’inde taahhütlere uyulmadığını tespit ettiklerini açıklamıştı.
Sistem daha da zorlaşacak
Bu kapsamda geniş incelemelerin başlatıldığı sektörlerin temsilcileri DÜNYA’ya bilgi verdi. Denetlemeler yapılırken çok dikkatli davranılması gerektiğini anlatan İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi “Kurunun yanında yaş da yanmasın. Genelde bu tür uygulamalarda herkesin canı yanar. Bu kadar zor dönemden geçerken işlerin sekteye uğramaması gerekiyor” dedi. Her zaman DİR’in kolaylaştırılması gerektiğini savunduklarını belirten Tanrıverdi, son gelişmelere bakıldığında sistemin daha da zor hale getirileceğini beklediklerini anlattı. Tanrıverdi, bunun tüm ihracatçılara sıkıntı yaratacağını vurgulayarak ‘Üç tane kaçakçı var diye herkesin önü kesilmemeli” mesajını verdi.
2023 hedefinin yarısına ulaşamayız
DİR konusunda yaşanan son gelişmeleri bilgi kirliliğine bağlayan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Zekeriya Mete de “DİR’i eleştirenler ya da bir sektörü eleştirenler bilgi sahibi değil. İstanbul’daki laboratuvarla Mersin’deki laboratuvar arasında değer farklılıkları çıkabiliyor. Sadece bu yüzden koskoca sektörler töhmet altında bırakılmamalı” diye konuştu. “2023 hedefl erine ulaşmak için kaybedecek vaktimiz yokken arefe gününden beri Çin işkencesi çekiyoruz” diyen Mete, bu mantıkla 250 milyar dolarlık dahi ihracat yapılamayacağını savundu. Mete, şöyle devam etti: “Milyonlarca lira laboratuvarlara ödemek zorunda kaldık, mallarımızı gemilere geç yükledik. Burada bir yanlış yapan varsa bunu bulmak kolluk güçlerinin görevi. Herkese işkence edilmemeli.”
"DİR kapsamında gelen ürünü iç pazara sürüyorlar"
DİR'in bazı kişiler tarafından demirçelik sektöründe amacı dışında kullanıldığını söyleyen Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, “İhracat yapmak için DİR kapsamında ithal edilen ürünleri iç piyasaya sürüyorlar. Sonra yükümlülüklerini yerine getirmek için de iç piyasadaki ürünü dışarıya gönderiyorlar. Dışarıdan alınan ürün düşük kaliteliyken, dışarıya kaliteli ürün gidiyor” dedi. DİR kapsamında kalite kontrol yapılması gerektiğini ifade eden Yayan, gelen kalitesiz ürünü ucuz diye kullanan sektörlerin de adının kirlendiğini belirtti. Yayan, DİR için yapılacak incelemenin kağıt üzerinde kalmaması gerektiğine dikkat çekti.