Bakanlar çekilsin... Başbakan geliyor...
Dr.Sedat Karabulut secturkiye@yahoo.com Tuzla tersanelerinde son günlerde yaşananlar, yıllar önce Zeki Alasya ve Metin Akpınar'ın başrollerini oynadığı Devekuşu kabare "Aşk olsun" oyununda söylenen replikleri hatırlattı; "Bakanlar çekilsin... Başbakan geliyor... " Kalabalıklar, bağırmalar, çağırmalar gitmeler gelmeler ve trajikomik gerçekler. Konu ile ilgili bu tabloyu görmek için resmi açıklamaları ve yayınlanmış rakamları incelemek yeterli. Durumu detaya girmeden özetleyecek olursak; - Tuzla tersanelerinde son sekiz ay içinde 18 işçi öldü. - Ölüm nedenlerinin çoğu yüksekten düşme ve elektrik çarpması olarak tespit edildi. Üzücü olan şu ki, aynı nedenlerle ölümler halen devam ediyor. - 2003-07 tarihleri arasında yapılan bakanlık denetlemeleri sonrası 1061 eksiklik raporlandı. - Bu güne kadar raporlanan eksikliklerin ancak 473'ü tamamlanabildi. - Buna rağmen tersanelerdeki eksikliklerin giderilmesi için, yeniden ek süreler veriliyor. Çünkü bakanlık aleyhine yüklü tazminat davaları açılmasından korkuluyor. - Tuzla'da çalışan işçilerin 19 bini taşeron, 3 bin 400'ü ana işveren bordrosunda çalışıyor. - Taşeron işçileri ülkenin bir çok yerinden çalışmak için İstanbul'a gelmiş ve 8-10 kişilik odalarda, koğuş usulü yaşayan, her şart altında çalışmaya mecbur insanlar. Ülke geneli için durum çok da farklı değil... - Türkiye'de 2005 yılında yaklaşık 75 bin, 2006 yıllında ise 80 bin kayıtlı iş kazası oldu. - Bu kazalarda 2005 yılında 1096, 2006 yılında 1592 kişi hayatını kaybetti. - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın (ÇSGB) ISAG projesi verilerine göre, ülkemiz 2005 yılı içinde yanlış SEÇ (Sağlık, Emniyet ve Çevre) uygulamaları nedeni ile 21 milyar YTL para kaybetti. - ÇSGB'nın 2004 yılında yayınladığı İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği'nin, iş güvenliği uzmanlarının çalışma şart ve usulü ile ilgili maddeleri 2006 yılında Yargıtay 10. Dairesi tarafından iptal edildi. - Arada geçen süre içinde, bakanlığa bağlı eğitim merkezinde, A,B ve C sınıfı sertifika almaya hak kazanan 2147 iş güvenliği uzmanı yetiştirildi. Sertifikalı uzmanların nerede hangi şartlarda istihdam edileceği, bu yıl içinde yayınlanması beklenen yeni kanun ile netleşecek. Uygulama bundan sonra başlayacak, tabii yeniden dava açılıp iptal edilmez ise. - Ülkemizde yayınlanan SEÇ yönetmelik ve kanunlarının tarihi, iptal hikâyelerinin yanında, uygulama eksiklikleri ile dolu. En çarpıcı örneklerden biri ise, işyeri hekimleri ile ilgili. - 1930 yılında yayınlanan "Umumu Hıfzısıh-ha" kanununa göre 50'den fazla çalışanı olan iş yerleri, iş yeri hekimi bulundurmak zorunda. Bu gün, 78 yıl sonra, iş yeri hekimi bulundurmak zorunda olan iş yerlerinin ancak % 50'si hekim istihdam ediyor. - Son olarak konu ile doğrudan ilgili bir başka nokta; ülkemizdeki aktif işsiz sayısı. Birçok kaynak farklı rakamlar telaffuz ediyor. Sanırım en gerçekçi referans, evimize yakın bir kahvehanenin doluluk oranına bakmak. - Şu çok acı bir gerçek ki; ülkemizde bu kadar işsiz varken, işçilerin sağlıksız ortamlarda çalışmasına engel olmak çok zor. Tuzla'da yaşanan olumsuz olaylara aylardır bakanlar, ciddi bir değişiklik yaratamadı. Olumlu bir gelişme kaydedebilmek için, belki de başka bir bakış lazım...