Üretim sistemi kökten değişecek mi?

Türkiye İş Bankası'nın “İş'le Buluşmalar” toplantılarının 38'incisi Beşiktaş'ta yapıldı. Genel Müdür Adnan Bali, mesajlarla dolu konuşmasının bir yerinde çağımızın çok temel bir özelliğini anımsattı: "Belki klasik uçak motoru yapamıyoruz ama insansız uçak yapan ülkeler arasındayız. Bu gelişmeleri en uçta yakalama fırsatını veren bir dönem.”

Burada yazdıklarıma bir "anlam yükleyebilmek" için Bali'nin verdiği örnek önemli. Demek istiyorum ki "akıllı, bağlantılı ürünlere geçiş süreci" bizim gibi ülkelerde en ileri ürünleri yakalamanın fırsatıdır; temel görevimiz bu fırsatı kaçırmamaktır.

Porter ve Heppelmann'ın makalelerinden yola çıkarak ,dönüşüm döneminin temel sorunlarından biri olan “pazara yeni girenlerin tehditlerinin” neler olabileceğine ilişkin öngörüleri üzerinde duralım.

Pazara yeni girenlerin tehditi

• Daha karmaşık ürünlerin tasarlanması gerekecek.

• Yerleşik teknolojiler ile IT teknolojileri yapılarının gerektirdiği “teknolojideki çoklu                  katmanlar” yüksek sabit maliyetler gerektirecek.

• Ürün tasarımlarının genişlemesi pazara girişi zorlaştıracak

• Pazarda var olan çevik oyuncuların ürün verilerini toplayıp süzerek, bunları ürün ve hizmet yapılandırmada kullanmaları durumunda “ilk hamle avantajı” sağlamaları  pazara girişi de engelleyecek.

• Akıllı ve bağlantılı ürünler, piyasada var olan oyuncuların güç ve varlıklarını aştığında pazara giriş engelleri azalacak.

• Piyasada var olan oyuncular, akıllı ve bağlantılı ürünlerin yeteneklerini tam olarak benimsemezlerse, donanım temelli güçlerini, kârlı parça ve servis hizmet miraslarını korumaya katmaları durumunda da rakiplerin önü açılabilir.

Gelişmeler ilerledikçe, ürün yapıları, işlevleri, potansiyelleri değiştikçe işyerleri donanımlarını yenilemek zorunda kalacak. Donanımların yeni teknolojiler içermeleri de yeterli olmuyor; bugün bilgi teknolojisindeki önder kuruluşlar, donanımla birlikte çözümler ve hizmetler arasında bağlantı kurarak iş yapma tarzlarını değiştiren sonuçlara yönelecek.

Uçlara kayıyor

Üretim donanımında teknolojik yenilikler, çok katmanlı teknoloji kullanma, teknolojinin işlevleri zenginleştirmesi, potansiyel yaratması ve performans geliştirmesi gündemin temel konuları arasında ilk sıralara tırmanacak.

İş insanlarımız ve iş yeri yöneticilerimiz, kârlılığın üretim öncesindeki tedarik aşaması ile  üretim sonrasındaki satış ve satış sonrası hizmet alanlarına kaydığını görecek. Donanım üreticisi büyük firmalar üretimde dönüştürme öncesi ve dönüştürme sonrasından kazandıracak alanlara yayınlayacak bugün destek hizmet üretene birçok küçük ve orta ölçek işyeri kapanabilecek.

Daha da önemlisi, düşüncelerini yazıyla aktaran bizim gibilerinin işi de zorlaşacak. Yazarken, bakış açımız bir strateji içermiyorsa, büyük bir olasılıklı yaptığımız iş pek yarar üretemeyecek.

Akıllı, bağlantılı ürünlerin; Endüstri 2.0 aşamasındaki Ford'un “T Tipi” otomobili üretmesinin yaptığı etkiyi yapacağı ileri sürülüyor. Bilgi Teknolojilerinin gelişme ve istihdam yarattığına tanıklık edeceğiz.