Uzlaşma müessesesi olmasa sistem tıkanır
Değerli DÜNYA okurları, zaman zaman “uzlaşma” müessesesi konusunda yorumlar yapılır, tartışılır. Tabi ki her konuda olduğu gibi bu müessese de tartışılmalı, geliştirilmeli ve iyileştirilmelidir. Ancak, bu konuları konuşur ve tartışırken verilerle birlikte konuşmakta fayda var. Aşağıdaki tablodaki veriler Gelir İdaresi ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlıkları'nın 2014 faaliyet raporlarından alınmıştır.
Bu verilere göre, 2014 yılında, cezaların %93.36’sı ila 98.92’si indirilerek mükelleflerle uzlaşılmış. Anaparanın (vergilerin) %64.77’i ila 17.03’ü indirilerek, diğer bir ifade ile %35.23’ü ila 82.97’si ödetilerek uzlaşılmış.
Tarhiyattan önce uzlaşmaya ilişkin dosya sayısı hariç, 140.927 dosyanın 121.266 sında uzlaşılmış.
En az indirimi tarhiyat öncesi uzlaşma komisyonları yapmış
Tabloya göre 2014 yılında tarhiyat öncesi uzlaşma komisyonları (vergi müfettişlerinden oluşan komisyonlar) ana paradan sadece %17’lik bir indirim yapmışlar, diğer bir deyişle ana paranın %82.97’sini tahsil edecek şekilde uzlaşmışlar.
Cezalarda ortalama %94.36 indirim yaparak uzlaşılmış.
Diğer komisyonlarla karşılaştırılınca en az uzlaşma tarhiyat öncesi uzlaşma komisyonlarında olmuş.
Gazete sütunları yetersiz
Daha sağlıklı değerlendirme yapabilmek için vergiler itibariyle, geçici vergi tarhiyatlarını da ayrıca görecek şekilde rakamlara ihtiyacımız var. Çok yıllı, karşılaştırmalı değerlendirmeler yapmak, ayrıca, yargı sürecinin de sonuçları itibariyle tahlili gerekiyor. Bu nedenle burada oldukça genel bazı değerlendirmeler yapmakla yetineceğim.
Uzlaşma müessesesi olmazsa olmaz
Biran için bu müessesenin olmadığını ve her yıl giderek artan sayıda, en az bu sayı ve tutarda uyuşmazlığın mevcut uyuşmazlık portföyüne eklendiğini düşünün. %100’lük bir kesinlikle söyleyebilirim ki sistem tıkanır.
•Ya davalar onlarca yıl sürer,
•Ya vergi isyanı,
•Ya da rutin bir şekilde vergi afları çıkar.
Uzlaşma konusunda sistemi rahatlatacak mekanizmalar yaratılmalı
Ülke genelinde yeknesaklığı, şeffaflık ve hesap verilebilirliği ve uygulamaları geliştirmek için önlemler düşünmeli ve bürokrasiyi bu konuda rahatlatmalıyız.