Üzüm

Üzüm, bizim önemli tarım ürünlerimizin biri.

2004 yılında 5.2 milyon dekar alanda 3.5 milyon ton yaş üzüm üretiliyordu. Bağ alanı, azaldı 4.6 milyon dekara indi. Ama verim artışı nedeniyle üretim 4 milyon tonu aştı.

Biz dünyada üzüm bağı büyüklüğü ölçüsünde 4’üncü, üzüm üretimi ölçüsünde 6’ıncı sıradayız.

Üzümlerimizin yüzde 63’ü çekirdekli, yüzde 27’si çekirdeksiz üzüm.

4 milyon tonu aşan yaş üzümün yüzde 50’sini sofralık olarak değerlendiriyoruz. Yüzde 36’sını kurutuyoruz. Kalanı ise şıra, şarap ve pekmez, sucuk, pestil gibi değişik şekillerde değerlendiriliyor.

Kuru çekirdeksiz üzüm üretiminde dünya pazarında önemli bir yerimiz var. ABD 340 bin ton çekirdeksiz üzüm üretiyor. Biz 250-280 bin ton üretim ile ikinci sıradayız.

Kuru üzümün yüzde 90’ını ihraç ediyoruz. Yılda 500 milyon dolar dolayında ihracat gelirimiz var.

“Bu yıl, düşük sıcaklıklar bağlarda sürgün gözlerine zarar verdi. Don afeti yaşandı.  

Sürekli yağışlar sık ilaçlama yapma zorunluluğu doğurdu. “İlaçlamanın artması girdi maliyetlerini artırdı.

Bütün bunlar üzüm üreticisini üzdü. Üzüm verimini düşürdü.

Üzüm, Anadolu topraklarında çok eski yıllardan bu yana yetiştirilen bir ürün. Ne var ki bağların bakımsızlığı nedeniyle kalite kaybına uğrayan bir ürün.

Günümüzde üzümün değeri giderek anlaşılmaya başlandı.

Ne var ki üzüm üreticisin örgütlenememesi, önceki yıllarda kurulan tarım satış kooperatifleri sisteminin devre dışı kalması sonucu, üzüm fiyatları çok dalgalı, üretici mutsuz.

Üzümün kilosunu 1-2 TL'den satabiliyor. Geçen yıl en kaliteli sofralık üzüm 2.30 TL'den satıldı.

Şaraplık üzümler 50 kuruş ile 1 TL'den işlem görüyor.

Türkiye’de  şarap üretiminde artış var ama toplam üzüm üretiminin sadece yüzde 2’si şarap üretenler tarafından satın alınıyor.

Türkiye’deki şarap üretim kapasitesi sadece 95 milyon litre. Kapasite tam olarak kullanılmadığından,  şaraplık üzüm talebi 95-100 bin ton dolayında kalıyor.

Üzüm çok sayıda üreticiyi ilgilendiren bir tarım ürünü. Diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi, üreticinin teşkilatlanamaması, daha önceleri yararı görülen kooperatiflerin devre dışı kalması, üretici birliklerinin

kurulamaması, üretim ve kalite konusunda iyileştirmeye imkan vermiyor. Ürünün gerçek değerini bulmasını önlüyor.