"Yeni anayasa Türkçe özürlü olmasın"

TDED Genel Başkanı Erdem:Şu anki Anayasa'nın dili Türkçe özürlü. Cümleler muğlak. Doğru bir hüküm cümlesinin hemen ardından 'ama', 'fakat', 'lakin' ile devam eden cümleler hakim. Anayasa'daki yaklaşık bin 500 've' bağlacının bin tanesi gereksiz.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

İSTANBUL - Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği (TDED) Genel Başkanı Ekrem Erdem, yapılacak olan yeni anayasanın diliyle ilgili çalışmalar yaptıklarını belirterek "Şu anki Anayasa'nın dili Türkçe özürlü. Cümleler anlaşılmaz, muğlak. Doğru bir hüküm cümlesinin hemen ardından 'ama', 'fakat', 'lakin' ile devam eden cümleler var. Anayasa'nın en büyük sorunlarından biri; fakat-lakin anayasası olmasıdır" dedi.
çıklamalarda bulunan TDED Başkanı ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ekrem Erdem, "Dilimiz Kimliğimizdir" anlayışıyla, 5 yıl önce yola çıkan derneğin; sanatçılar, edebiyatçılar, akademisyenler, gazeteciler, iş adamları ve siyasetçiler gibi toplumun pek çok kesiminden üyesi bulunduğunu söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na "Türkçe'deki bozulma ve yabancılaşmanın araştırılması, Türkçe'nin korunması ve etkin kullanımı için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi" amacıyla verdikleri önerge sonucu bir araştırma komisyonunun kurulmasını sağladıklarını belirtti.
 
"Dile bilmeyerek zarar veriliyor"
Amaçlarının bir dil şuuru oluşturmak olduğuna dikkati çeken Erdem, "Herkes dile bilerek veya bilmeyerek zarar veriyor. Tabelalar...Bakıyorsun çirkin bir tabela. Sahibiyle konuşuyorsun. Farkında değil. Farkında olmadığı gibi, onu da önemsemiyor. Tabelacıya gitmiş, o da 'böyle olsun', demiş. Bir tabela yazmış. Bir aleti üreten ismini de kendisi koyuyor. Globalleşen bir dünyada, bu normal gibi algılanıyor. Bu iş böyle değil. Niye değil? Dünya globalleşiyor, diye dünya tek dile doğru gitmiyor. Güçlü milletler, gelecekte güçlü olmak isteyen milletler her şeyden önce kendi dillerine sahip çıkıyorlar. Kaldı ki Türkçe dünyanın en büyük 5. dili" şeklinde konuştu.
 
"Yabancı dilde tabela daha pahalı olsun"
Tabelaların Türkçe yazılımıyla ilgili çalışma hazırladıklarını hatırlatan Erdem, "Vatandaş, yabancı bir dilde tabela yazmak istiyorsa yazsın, ancak bunun bir bedeli olsun. Diyelim ki Türkçe bir tabelanın birim fiyatı 1 lira olacaksa yabancı tabelanın birim fiyatı 5-10 lira olsun. Bu paralarda bir fonda toplansın. Kültür hizmetlerinde kullanılsın.
 
'Exit' yerine 'çıkış, 'stop' yerine 'dur'
Yabancı her kelimeyi karşılayabilecek bir dil zenginliğinin olduğunu aktaran Erdem, 'exit' yerine 'kaçış', 'çıkış', 'stop" yerine 'dur', 'buldozer' yerine 'yol düzer', 'doble yol' yerine de 'bölünmüş yol' kelimelerinin kullanılmasını istedi.
"Dışarıdan bütün milletler kelime alır. Dışarıdan kelime ithal etmeyen diller, fakirdir, fakir kalmaya mahkumdur" diyen Erdem, yabancı kelimelerin orijinal haliyle alınmasının dili bozulacağını ileri sürdü.
 
"Mevcut Anayasa'nın dili Türkçe özürlü"
Yapılacak olan yeni anayasadaki dilin önemine vurgu yapan Erdem, "Şu anki Anayasa'nın dili Türkçe özürlü. Cümleler anlaşılmaz, muğlak. Doğru bir hüküm cümlesinin hemen ardından 'ama', 'fakat', 'lakin' ile devam eden cümleler hakim. Geçtiğimiz yıl nisan ayında, sayın Başbakanımızın da teşrif ettikleri 'Anayasanın Dili Sempozyumu'nu gerçekleştirdik. Konuşmacılar, var olan Anayasa'nın ne kadar büyük sıkıntılarla dolu ve Türkçe özürlü olduğunu net bir şekilde ortaya koydular. Bir arkadaşımızın yaptığı çalışmada, Anayasa'daki yaklaşık bin 500 've' bağlacının bin tanesi gereksiz. Eğer bir metni akıcı şekilde okuyorsanız, Türkçedir. Metin akıcı değil ise orada Türkçe ile alakalı bir sorun var, demektir" dedi.
 
"F klavye kullanan daha zeki olur"
F klavye kullanımının önemine dikkat çeken Erdem, yeni nesli bekleyen en büyük tehlikenin, bilgisayar kullanmaya bağlı olarak ortopedik problemler olduğunu söyledi. Q klavyenin hızlı yazmak üzere değil, ağır yazmak üzere programlandığını savunan Erdem şöyle devam etti:
"Uluslararası Intersteno Yarışması'nda Türk takımının her yıl tartışmasız şampiyon olmasında F klavyenin rolü çok büyüktür. Beyin, sağ ve sol iki bölümden oluşuyor. On parmak yazdığında, otomatik olarak beyninin iki bölümünü de kullanırsın. Beyninin iki bölümünü çalıştırdığından, F klavye kullanan daha zeki olur. F klavye bu kadar önemli."