YGM sistemi kaldırılma noktasında

Hasan AKDOĞAN
Hasan AKDOĞAN GÜMRÜK VE DIŞ TİCARET hakdogan@akddenetim.com

Sayın okurlar, 2008’den beri uygulanmakta olan Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği (YGM) sisteminin içi 2 Aralık günü boşaltıldı. Binlerce kişinin işsiz kalacağı anlaşılıyor. Akabinde gümrük müşavirliği piyasasının da bozulacağı görülebiliyor. İşsiz kalan YGM’ler bu piyasada dolacaklardır. Keza, bu sistemin yarattığı istihdam, ödediği kurumlar vergisi, gelir vergisi, SGK primleri, KDV rakamları yüz milyonlarca liraları bulmaktadır ki, kamu bundan da mahrum kalacaktır. Gümrük Kanunu’na göre kurulu bulunan derneklerin bu konuda yaptıkları ortak basın açıklaması durumun vahametini açıklıyor. Açıklama aynen şöyledir: 

“Meslek onurumuz ve haklarımız korunmalıdır… 
• Avrupa Birliği muktesabatına uyum kapsamında gümrük mevzuatında yapılan değişiklik ile ekonomik etkili gümrük rejimlerinden antrepo rejiminde devlet tekeli kaldırılması sonucu özel sektör tarafından ciddi miktarda antrepo açıldı. Mevzuat gereği gümrük gözetim ve denetimi altında olması öngörülen özel ve genel gümrüklü antrepolarda, gümrük idarelerinin yeteri kadar personel görevlendirmemesi nedeni ile etkin denetim ve kontrol sağlanamamıştır. 
• Bu tespit üzerine, antrepolara giren ve çıkan eşyaya nezaret edilmesi ile bunlara ilişkin tespitlerin yapılması, kayıtlarının günlük olarak elektronik ortamda Gümrük İdaresi’ne bildirilmesi, dönemsel sayımların yapılması, idarenin izin ve talimatı doğrultusunda eşya hareketine izin verilmesi ile mevzuat hilafına doğabilecek hata, eksiklik ve suistimalin engellenmesi amacı ile müteselsil sorumlu ikinci bir müessese olarak 2008 yılında yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sistemi getirilmiştir. 
• Bakanlıkta asgari on yıl müfettişlik yada üst düzey yöneticilik yaptıktan sonra ayrılanlar ile asgari yedi yıllık tecrübeye sahip gümrük müşavirlerinden sicil durumu uygun olanların yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olma imkanı tanınmıştır. 
• Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sistemine dönük mevzuat düzenlemesi yapılmadan önce; dış ticaret erbabı, antrepo işleticileri, uygulamacı gümrük idare amirlerinden oluşan paydaşların olumlu görüşleri alınmıştır. Pilot bölge uygulamasından başarılı sonuç alındıktan sonra Gümrük Müsteşarlığı’nca uygulamaya geçilmiştir. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sistemi sürekli denetim elamanları marifetiyle de kontrol edilmiş ve uygulamadan kaynaklanan boşluklar giderilerek sürekli iyileştirme sağlanmıştır. 
• 2008 yılından itibaren uygulamaya konulan bu sistem ile gerçekten ciddi iyileşme ve disiplin sağlanmıştır. Son günlerde kamuoyuna da yansıyan iki suistimal iddialarından hareketle, sistemin tümünde yaygın bir kötüye kullanım varmış gibi, kamuoyunda olumsuz algı yaratılmıştır. Kurallara uygun ve doğru bir şekilde yapılan milyonlarca gümrük işlemi görmezden gelinerek olumsuz birkaç örneğin, yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği müessesine mal edilmesi kabul edilemez. 
• Antrepo işleticisi ile birlikte mali ve cezai yönden birlikte sorumlu olması dolayısıyla, sistemin aynı zamanda sigortası olan yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sistemi sürdürülemez hale getirilmiştir. İki sorumlu yerine tek sorumlu sisteme dönülmesinin hata ve suistimalin önlenmesinde zaafiyet yaratacaktır. İhtiyaca binaen uygulamaya konulan bu müessesenin kuruluş amacı, gerekçesi ve süreci hakkında siyasi iradeyi temsil edenlere yeterli ve sağlıklı bilgi verilmediği kanaatini taşımaktayız. Zira 2008 yılı sonunda uygulamaya konulan, teknolojik imkanların kullanıldığı ve uygulamaya ciddiyet ve disiplin getiren bu uygulamadan bu kadar kısa süre içinde vazgeçilmesinin izahı yoktur. 
• Bu tebliğ, yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sistemi içinde istihdam edilen konusunda uzman yaklaşık 4 bin 500 kişinin 31 aralık 2014 tarihi itibari ile işsiz kalması sonucunu doğuracaktır. Mesleğini yasa ve mevzuata uygun şekilde sürdüren yetkilendirilmiş gümrük müşaviri meslektaş ve çalışanlarının onurlarını inciten bu tebliğin iptal edilerek yaratılan maddi ve manevi mağduriyetin giderilmesi sayın Bakanımız ve Hükümetimizden acil beklentimizdir. 

Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği 
Bursa Gümrük Müşavirleri Derneği 
İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği 
İzmir Gümrük Müşavirleri Derneği 
Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği”

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar