Yoksul sayısı 11 milyon dolayında
Türkiye İstatistik Kurumu’nun aile istatistiklerine göre 20 milyon 220 bin hanede yaşayan hane halkının yüzde 22.4’ü yoksul. Demek ki yoksul sayılan hane sayısı 4 milyon 500 bin dolayında..
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2012-2013 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda ise (göreli) yoksul sayısı 11 milyon 137 bin olarak veriliyor.
Gelire dayalı kişisel yoksulluk oranı ise yüzde 15 olarak hesaplanıyor.
Tekrarda ve hatırlatmakta yarar var. Hanelerde insanlar, tek başlarına veya başkalarıyla birlikte yaşıyorlar. Hanelerde yaşayan sayısı farklı. Her hanede çalışan sayısı farklı. Hanelerin yüzde 44.1’inde tek kişi çalışıyor.
İşte bu nedenle yoksulluk tanımında hanelerin yoksulluk oranı ile kişisel yoksulluk oranları farklı oluyor.
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre 2013 yılında Türkiye’de hane halkı başına düşen ortalama yıllık kullanılabilir gelir 29.479 TL iken, ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir gelir 13.250 TL olarak hesaplandı.
İstanbul Bölgesi 18.248 TL ile ortalama yıllık eşdeğer hane halkı kullanılabilir geliri en yüksek olan bölge oldu. Bunu, 16.294 TL ortalama gelir ile Batı Anadolu Bölgesi izledi. En düşük ortalamaya sahip bölge ise 6.920 TL ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi oldu.
Maaş-ücret gelirleri %48.3’lük oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahip oldu. Bunu %19.7 ile sosyal transferler ve %19.6 ile müteşebbis gelirleri izledi.
Sosyal transferlerin %92’sini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturdu. Emekli ve dul-yetim aylıkları toplam gelir içinde %18.2’lik paya sahip iken, diğer sosyal transferlerin payı %1.5 olarak belirlendi. Müteşebbis gelirlerinin ise %67.3’ü tarım-dışı gelirlerden oluştu.
Kişilerin yoksulluk durumu belirlenirken, kişisel gelirler en düşükten, en yükseğe kadar sıralanıyor. En ortadaki gelir rakamı (ki buna medyan gelir rakamı deniliyor) esas alındıktan sonra geliri bu rakamın ne kadar altında olduğuna bakılarak (göreli) yoksulluk sayıları belirleniyor.
Eşdeğer hane halkı kullanılabilir medyan gelirinin %40, %50, %60 ve %70’i kullanılarak farklı yoksulluk sınırları hesaplandı.
2013 yılında kişisel yoksulluk sınırı belirlenirken medyan gelir olarak kişi başı 10.014 TL gelir varsayımından hareketle, bunun yüzde 50’si olan yıllık 5.007 TL. dan az geliri olanlar yoksul sayıldı. Geliri yıllık 5.007 TL. nın altında olanların sayıları 11 milyon 131 olarak belirlendi. Yoksulluk oranı ise yüzde 15 olarak açıklandı.
Gelirleri, medyan gelirin yüzde 60 altında olanların sayıları ise 16 milyon 708 bin. Bunların toplam nüfusa oranları yüzde 22.7 dolayında.
İşte hanelerin ve halkın yoksulluk göstergeleri bunlar.
