Zeytinde “yok yılı”

Zeytinde 2013-2014 üretim döneminin, “var yılı” olduğu tahmin ediliyordu. Ama “yok yılı” olduğu anlaşıldı. Beklenenden az zeytinyağı üretildi.

Üretilen zeytinyağı iç talebi ve ihracat talebini karşılayamayınca, zeytinyağı fiyatları yükseldi.

Zeytinyağı ihracatı yavaşladı.

Önceki ürün döneminde 92.1 bin ton zeytinyağı ihraç etmiştik.

2013-2014 ürün dönemi ihracat süresinin dörtte üçü tamamlandı.

İhracat 12.9 bin ton. İhracat geliri 57.1 milyon dolar.

Kamu kuruluşlarının tahminlerinin rüzgarında genel bekleyiş, 2013-2014 üretim döneminde 190 bin ton dolayında zeytinyağı üretimiydi. Ürünün 120 bin tonu içeride tüketilir, 50 bin tonu ihraç edilir deniliyordu.

Şimdi anlaşılıyor ki zeytinyağı üretimi 130-140 bin ton dolayında kalmış.

Üretim 130-140 bin ton olunca, ihraç edilecek zeytinyağı bulunamaz hale geldi. İçeride de fiyatlar yükseldi, yükseliyor.

Ne oluyor da zeytinyağı üretimi beklenenin altında? Zeytin ağaçlarını mı kestik? Ağaç mı kalmadı? Tam tersine. Daha önceleri yaşlı bakımsız ağaçlardan zeytin toplanırdı. Şimdilerde üretici bilinçlendi. Yaşlı ağaçlara bakılıyor. Yeni zeytinlikler oluşturuluyor.

On yıl önce zeytin veren 96 milyon ağaç vardı. Şimdilerde zeytin veren 136 milyon, ileride verecek 29 milyon zeytin ağacımız var.

Türkiye’de kişi başı zeytinyağı tüketimi 20 yıl önce 1 kg. idi. Artsın, artsın diye çalışıldı. Tüketim 2 kg.a yaklaştı. Şimdi de üretim halkın talebini karşılayamıyor.

Üretim dönemi başında üretici sızma zeytinyağının kilosunu 8 TL'den satıyordu.Üretici fiyatı 17 TL. nın üzerine çıktı. Başka ülkelerde de bu yıl üretimde gerileme oldu, ama dış piyasa fiyatı 13 TL. dolayında. 

Üretim yetersiz olunca, içeride fiyatlar artıyor. İhracatçı üretim yetersizliğinden ihraç edecek zeytinyağı bulamıyor. Bulabilse de iç fiyatın yüksekliği nedeniyle ihracat yapamıyor.