50 yıldan uzun süredir düzenlenen, dünyanın en prestijli tüketici elektroniği fuarlarından biri olan CES Las Vegas’ı (Consumer Electronics Show) geçtiğimiz hafta ziyaret ederek geleceğin teknolojilerini yerinde gördüm. Her yıl yenilikçi teknolojilerin ilk adresi olan fuar, bu yıl da olağanüstü yeniliklerle doluydu. Özellikle yapay zekâ, IOT (nesnelerin interneti) ve elektrikli araçların öne çıktığı bir fuardı. Türk firmaları, deyim yerindeyse fuara damgasını vurdu diyebiliriz. Hazırladıkları harika bir şovla yeni nesil elektrikli aracımızı geçen yıl tanıtan TOGG, bu yıl da fuarın gözdelerindendi. “Bir arabadan fazlası” diyerek gönüllerimizi fetheden TOGG, bu yıl fuar standında Dijital Mobilite Bahçesi konsepti ile duyularımıza da hitap etti. Akıllı yaşam, temiz enerji ve yapay zekâ ile bütünleşen TOGG hem doğayla hem de dijitalle iç içe bir deneyimi bizlere sundu.
Türkler, CES’e damga vurdu
Önceki yıllara göre bu yılki fuarda; akıllı araçlardan, dijital ile birleştirilmiş ve uygulama üzerinden sağlık testi yapabilen uygulamalara kadar birçok Türk firması geleceğin teknolojilerini dünya ile buluşturdu. Tüm bu harika firmalarımızın haricinde, bizi ve girişim ekosistemimizi gururlandırdan ve teknolojide gidebileceğimiz noktayı gözler önüne seren öyle bir alan vardı ki tüm Türk girişim ekosistemini aynı yerde görebildik. Kalkınma ajanslarımızın muazzam çalışması ile geçen yıl 20 civarında girişimci ile katıldığımız CES Eureka Park Alanı’nda, bu yıl birbirinden harika 53 Türk girişimci ile Türklerin bu alandaki başarılarını ziyaretçilere gösterme fırsatı bulduk. CES, uzun yıllardır normal fuar alanlarından ayırarak her ülkenin girişimcilerini bir salonun içerisinde yatırımcılar ve diğer şirketler ile buluşturuyor. Özellikle son 10 yılda hızlı bir şekilde gelişen girişimci ekosistemi için bu fuar inanılmaz önem taşıyor.
Pazarlama ve satış göz ardı ediliyor
Biz mühendis altyapısına sahip insanlarda görülen temel sıkıntılardan biri: “Ben ürünü yaptım harika oldu. Şimdi bunu birinin almaması için hiçbir sebep yok!” diyerek işin aslında en önemli kısmı olan pazarlama ve satışı göz ardı ederiz. Bu tip fuarların bu anlamda önemi çok büyük. Özellikle dünyanın en gözde teknoloji fuarına, böyle dolu dolu özenle seçilmiş Türk girişimcilerini götürmek ve onları dünya ile tanıştırmak muazzam bir vizyon.
Önümüzdeki yıllarda bu konuda, Türkiye’nin özel bir çalışma ile Ces Las Vegas, Web Summit Lisbon gibi teknoloji fuarlarına daha güçlü ve agresif girmek gerektiğini düşünüyorum. Olabilecek en doğru çalışmayı Türkiye’de ITO’nun BTM’si (Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi) ya da İSTKA (İstanbul Kalkınma Ajansı) ve diğer bölge kalkınma ajanslarının yapacağı bir organizasyon ile CES ve Web Summit’te yer alacak yerli girişimler bir yarışma ile seçilse ve burada daha geniş katılımlı ses getirecek bir organizasyon yapılsa harika olmaz mı?
Gerek BTM’de gerek kalkınma ajanslarında gerekse Teknopark ve TEKMER gibi alanlarda yüzlerce girişimci firmamız var. El birliği ile tüm bu girişimcileri IFM (İstanbul Fuar Merkezi) gibi bir alanda bir araya getirerek; üniversitelerin, sanayinin ve devletin beraber organize ettiği, içinde yarışmaların olduğu bir etkinlik hayal edelim. Buradan çıkacak ilk 100 girişimcimizi de uluslararası fuarlara götürürsek gerçekten Türk girişim ekosistemine muazzam bir fayda sağlanabilir, diye düşünüyorum.
Globalde buna benzer birçok etkinlik düzenleniyor. Biz bunun daha iyilerini yapabilecek enerjiye ve bilgiye sahibiz. Bu anlamda sanayicimizin de böyle bir organizasyona destek olacağına eminim. Amerika’nın şu andaki start-up ekosistemi, aslında 1970’li yıllarda gerçekleştirilen bu ve buna benzer etkinlikler ile olmuştu. Girişimciler, kendilerine ayrılan sürede ürünlerini ve değer önerilerini anlatarak insanları etkilemeye çalışıyor ve ticarileşmeye giden yolu hızlandırıyorlardı. Şu anda birçok hızlandırma programı var fakat bu tip etkinlikler ile gücü bir noktaya toplamanın büyük fayda sağlayacağını düşünüyorum. Bu arada geçtiğimiz 50 yıla damgasını vuran Apple, Microsoft gibi firmaların; bu tür etkinliklerde kapı kapı gezerek yatırımcı aradıklarını unutmamak gerekir. Girişimcilik kitle psikoloji tarafından bakıldığında bir farkındalık konusudur. Eğer bu ekosistemi gerektiğince insanlara anlatabilir ve özendirebilirsek buradan onlarca, hatta yüzlerce unicorn (milyar dolarlık şirket) çıkartamamak mümkün değil!