'Suriye'nin komşu ülkelerine desteğimiz artacak'

WASHINGTON - ABD Başkanı Barack Obama, New York eyaletindeki West Point Askeri Akademisinin mezuniyet törenine katılarak, konuşma yaptı. 

Öğrencilere seslenen Obama, 11 Eylül saldırılarından bu yana ilk defa akademiden mezun olanların bu yıl Irak veya Afganistan’a savaşa gönderilmeyeceğine işaret etti. Obama, 2009 yılında West Point'de ilk konuştuğunda, Irak’ta 100 bin asker bulunduğunu, Afganistan’daki birlik sayısının artırılmasına hazırlanıldığını hatırlatarak 4 yılın sonunda artık Irak’ta ABD askeri olmadığını, Afganistan’dan da çekildiklerini kaydetti.

Bazılarının Amerika’nın düşüşte olduğunu ve küresel liderliğinin azaldığını savunduğunu, bazı kesimlerin ABD’nin dünyanın diğer yerlerindeki sorunlarla ilgilenmesini istemezken bazılarınınsa ABD’nin dünyanın her tarafına güç göndermesi gerektiğine inandığını anımsatan Obama, bu yaklaşımların hiçbirinin, şu anki zamanın ihtiyacına tam olarak yanıt veremediği değerlendirmesinde bulundu.

“21. yüzyılda Amerikan izolasyonu bir seçenek değil” diyen Obama, aynı zamanda bunun, ABD sınırları dışında barış ve özgürlüğü takip ederken, her soruna askeri çözüm olması aranması gerektiği anlamına da gelmediğini vurguladı.

Obama, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ABD’nin bedeli en ağır hatalarının itidalli olmasından değil, iyice düşünülmeden, uluslararası destek almadan askeri macera girmekte acele etmesinden olduğunu belirterek, Suriye'deki gibi krizlere yanıtta kendisini “fazlasıyla itidalli” bulanlara dolaylı yanıt vermiş oldu.

Obama, öğrencilere, “Eğer sizleri, sadece dünyanın bir yerindeki problemin düzeltilmesini düşündüğüm veya Amerika’nın zayıf görünmemek için askeri müdahalede bulunmasının tek yol olduğu eleştirisini yapanlardan kaygı duyduğum için tehlikenin içine atarsam, size karşı görevime ihanet etmiş olurum” ifadesini kullandı.

"ABD dünya sahnesinde daima liderlik etmeli"

Hala dünyanın, Ukrayna’daki krizden Nijerya’da kız öğrencilerin kaçırılmasına, yardım için ABD’ye baktığını ve ABD’nin olmazsa olmaz tek ülke olarak varlık gösterdiğini kaydeden Obama, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Buradaki soru Amerika’nın liderlik edip etmeyeceği değil, nasıl liderlik edeceği. Buradaki temel nokta, ABD, dünya sahnesinde daima liderlik etmeli. Eğer biz yapmazsak, kimse yapmaz. Ordu ise liderliğin omurgasıdır ancak askeri faaliyetleri, liderliğimizin her zaman tek veya öncelikli bileşeni olamaz. Çünkü askeri eylemin bedelleri çok yüksek. Tüm sivil liderlerin, özellikle de başkomutanın bu muhteşem gücün nasıl kullanılması gerektiği noktasında açık olması lazım”.

"Doğrudan tehdit yoksa, uluslararası koalisyon"

ABD’nin, doğrudan ülkeyi ve vatandaşlarını tehdit eden veya müttefiklerin güvenliğini tehlikeye atan bir durum olduğunda, askeri güç kullanacağını ve bu noktada uluslararası fikirler önemli olsa dahi kendi toprağını ve halkını koruma noktasında kimseden izin almayacağını belirten Obama, ancak ABD’yi doğrudan tehdit etmeyen küresel meselelerde, askeri eylem için eşiğin daha yüksek olması gerektiğini bildirdi.

Obama, bu durumlarda da ABD’nin, yalnız değil, müttefik ve partnerlerle kolektif eylemde bulunmasının doğru olacağını ifade ederek, diplomasi, yaptırımlar, izolasyon, uluslararası kanunların uygulanması gibi yolların aranmasının ve eğer gerekiyorsa çok taraflı askeri eyleme gidilmesinin önemine işaret etti. Obama, “Çünkü böyle durumlarda kolektif eylemlerin başarıya ulaşması ihtimali daha yüksektir, sürdürülebilirdir ve yüksek bedelli hatalara yönelmeyi azaltır” dedi.

"En büyük doğrudan tehdit terörizm"

Bunun yanında acil tehdit ve sivil kayıp olmayacağı durumlarda, askeri operasyonlar yapmaya devam edeceklerini dile getiren Obama, buradaki mantığın da “savaşta ortadan kaldırdıklarından daha fazla düşman yaratmamak” üzerine kurulacağını söyledi.

Bu noktada, ABD için öngörülebilir bir gelecekte “en doğrudan tehdidin” hala terörizm olduğuna dikkati çeken Obama, “Ancak terör ağlarını barındıran her ülkeyi işgal etme stratejisi safça ve sürdürülemez bir yaklaşım” diye konuştu.

Obama, artık terör örgütü El Kaide tehdidinin merkezi liderlikten değil, bağlantılı gruplardan geldiğine işaret ederek, bunun için büyük askeri birlikler kullanmak yerine partnerlerle ve o ülkelerle çalışmanın önemine değindi. Bu kapsamda, partner ülkelerin kapasitelerinin artırılması ve birliklerinin eğitilmesi gibi konularda kullanılmak üzere 5 milyar dolarlık Terörle Mücadele Ortaklık Fonu oluşturduklarını belirten Obama, Kongre’den bu fonu desteklemesini istedi.

Suriye'nin komşu ülkelerine ek destek

Suriye’de askeri çözümün bulunmadığı yönündeki görüşünü tekrarlayan Obama, “Artan iç savaşın olduğu bir yere asker göndermeme kararı aldım ve bunun da doğru olduğunu düşünüyorum” dedi. Ancak bunun Suriye halkına destek olmayacakları anlamına gelmediğini ifade eden Obama, “Bugün ek kaynaklarla, sığınmacılara ev sahipliği yapan ve Suriye sınırında teröristlerle mücadele eden Türkiye, Ürdün, Lübnan ve Irak olmak üzere Suriye’nin komşu ülkelerine, destek çabalarımızı artıracağımızı duyuruyorum. Zalim diktatör ve teröristlere karşı en iyi alternatif sunan Suriyeli muhaliflere yardımların hızlandırılması noktasında da Kongre ile çalışacağım” dedi.

"Uluslararası düzen güçlendirilmeli"

Obama, uluslararası düzenin güçlendirilmesi konusuna da değindi.

Krizlerle mücadele etmede daha çok uluslararası koalisyon arama yoluna giden Obama, bu yaklaşımını savundu. Ukrayna krizinde, ABD’nin dünyanın bakışını şekillendirmesinin, Rusya’nın izolasyonuna yardım ettiğini belirten Obama, bu konudaki uluslararası koalisyonun Ukrayna halkına seçimlerde kendi geleceklerini belirme şansını ortaya çıkardığını kaydetti.

Obama, benzer şekilde İran ile 5+1 ülkeleri arasındaki müzakerelerle, on yıllar sonra ilk kez sorunu çözme şansının ortaya çıktığını hatırlattı.

Tüm bu konularda NATO, BM, Dünya Bankası ve IMF gibi kurumların önemine işaret eden Obama, değişen dünya düzeni nedeniyle yapısal değişikliklere ihtiyacı olduğunu söyledi.

Obama, Guantanamo hapishanesinin kapatılmasına yönelik istediğini de yineledi. 

Obama, ABD’nin insan onurunun korunmasına yönelik de liderliği bulunduğunu belirterek, güvenlik çıkarları doğrultusunda Mısır hükümetiyle işbirliklerinin devam edeceğini ama Mısır halkının talep ettiği reformlar noktasında baskı yapmayı da sürdüreceklerini söyledi.