AB, İtalya'ya kalkan olacak

 

Didem ERYAR ÜNLÜ 

 

İSTANBUL - Yunanistan'ın eurodan çıkıp çıkmama meselesi nasıl sonuçlanacak? İtalya'nın iflasına izin verilecek mi? İspanya bankalarını kurtaracak mı? Angela Merkel'in bu ülkeler karşısındaki sert ve kararlı tavrı nasıl değerlendirilmeli? Finans sektöründe yaşanan skandallar ne gibi önlemleri beraberinde getirecek? Euro bölgesinde borç krizinin yanı sıra yaşanan büyüme krizinin temeli girişimcilik ruhunun olmaması mı? Ve euro bölgesi ekonomisine yönelik beklentiler ne yönde? 

Bu soruları UBS Ekonomisti Martin Lueck'a yönelttik. 

 

Lueck'a göre, Yunanistan eurodan çıkmayacak. En azından şimdilik. İtalya'nın batmasına izin verilmeyecek. İspanya şu an için bankalarını kurtaracak gibi görünüyor ama, önümüzdeki senelerde işi daha zorlaşacak. Angela Merkel'in bu ülkelere yönelik taviz vermez duruşunu anlayışla karşılamak gerekiyor, çünkü Başbakan'ın temel hedefi Alman vatandaşlarını korumak. Yaşanan finans sektörü skandalları sonrasında ortaya atılan görüşlerden birisi de, yatırım bankaları ile ticaret bankalarının ayrılması. Bu görüşü destekleyenler, bu ayrım ile vergi mükelleflerinin riskinin azalacağı ve bankacılık sektörünün verimliliğinin artacağına inanıyorlar. Avrupa'nın, borç krizinin yanı sıra yaşadığı büyüme krizi, bir çok alanda çok fazla düzenleme olmasından kaynaklanıyor. Hizmet endüstrisine girmek isteyenlerin önünde çok fazla engel var.İstihdam, gelir ve büyüme yaratılabilmesi için bu durumun değişmesi gerekiyor. Euro bölgesinde bu sene için ortalama yüzde 0.4 daralma bekliyoruz. 2013 beklentimiz ise yüzde 0.4 oranında büyüme.

 

İşte Lueck'un yorumları:

 

* Yunanistan: "Yunanistan'ın yakın zamanda gerekli olan reformları gerçekleştirebileceğini düşünmüyorum. Fakat ülke, Troyka'nın bir sonraki yardımı yapmasını sağlayacak yönde açıklamalarda bulunabilir. Ben Yunanistan'ı euro dışına çıkmaya zorlayacak siyasi istekliliğin olduğunu düşünmüyorum. En azından şimdilik. Yine de yeni bir borç yapılandırmanın kaçınılmaz olduğu görülüyor. Euro içinde veya dışında, AB üyeleri her şekilde Yunanistan'a yardım etmeye devam edecekler." 

 

* İtalya: "İtalya Başbakanı Mario Monti'nin 'Tünelin sonunda ışık göründü' açıklamasına katılıyorum. İtalya iflastan kurtulacak. İtalya ekonomisi çok büyük. Bu büyüklükte bir ülkenin iflas etmesine izin vermek söz konusu olamaz. Dolayısıyla AB devlet başkanları, euro grubu ve Avrupa Merkez Bankası, İtalya'nın bir iflas yaşamaması için ellerinden geleni yapoacaklar."

 

* İspanya: "İspanya şu an için bankalarını kurtarabilecek gibi görünüyor. Fakat İspanya bankalarının sermaye ihtiyaçları hareket eden bir hedef. Emlak fiyatları düşmeye devam ettiği sürece teminat da değer kaybediyor. Bankaların sermaye ihtiyacı önümüzdeki bir-iki sene içinde çok daha yüksek olabilir.

 

* Angela Merkel:  Angela Merkel'in tavrını temkinli ve yapıcı bir tavır olarak değerlendirebilirim. Angela Merkel çok fazla olumsuz eleştirilere maruz kalıyor, fakat temelde Alman vergi mükellefleri ve tasarruf sahiplerinin çıkarlarını koruduğunu anlamak gerekiyor. Doğru, Almanya'nın daha fazla yardımda bulunması gerekecek, fakat bu durumda daha fazlasını istemek de haksızlık olur.

 

* Finans sektörü skandalları: Skandallar sonrasında Alman Finansal Düzenleme Otoritesi Başkanı Elke König'in 'Bankacılık sektörü casino kültüründen kurtulmalı' açıklamasını şu şekilde değerlendiriyorum: König, ticari bankacılık ile yatırım bankacılığının ayrılmasına yönelik bir tartışma başlatmak istiyor.  Bu düşünce, yatırım bankalarını bankacılık sektörünün tamamını etkileyen bölümlerindan koparmak anlamına geliyor. Dolayısıyla, bir yatırım bankası iflas ettiğinde, kamu sektörü bunu kurtarmak zorunda kalmayacak. Bu düşünce, bu tür bir yaklaşımı benimseyenler açısından, vergi mükellefleri için riskleri azaltıyor ve bankacılık sektörünün genel anlamda verimliliğini artırıyor. 

 

* Avrupa'da büyüme krizi: Avrupa'nın yaşadığı büyüme krizinin temel nedeni bir çok alanda çok fazla düzenleme olması. Aksi taktirde Avrupa'da çok başarılı yatırımcılar var ve bunlar finansmana ulaşmakta zorluk yaşamıyorlar. Fakat ne yazık ki, hizmet endüstrisinin önünde çok fazla engel var. Bu da sektöre yeni girmek isteyenlerin önünü kesiyor. İstihdam, gelir ve büyüme yaratılabilmesi için bu durumun değişmesi gerekiyor. 

 

* Euro ekonomisi beklentileri: Bizim beklentilerimize göre, euro bölgesinde reel GSYİH 2012'de ortalama yüzde 0.4 oranında daralacak. Önümüzdeki yıl ise yüzde 0.4 oranında büyüme bekliyoruz.