AB'de şeker kotası kalkıyor
AB'nin uygulamakta olduğu şeker kotası sistemi 1 Ekim'de sona erecek. Üreticiler, şeker fiyatlarının düşmesini bekliyor.
Brüksel merkezli Avrupa Şeker Üreticileri Derneği (CEFS) Genel Müdürü Marie-Christine Ribera, AB'nin uygulamakta olduğu şeker kotası sisteminin 1 Ekim tarihinde sona ereceğini söyledi.
Kota sisteminin son bulmasıyla Avrupa'daki şeker üretim sektörünü büyük bir belirsizlik döneminin beklediğine dikkati çeken Ribera, "50 yılın sonunda Avrupa'daki şeker kota sisteminin son bulması sektör için bir devrim niteliğinde. Artık Avrupa'daki üreticiler, dünya şeker piyasalarındaki fiyat dalgalanmalarından doğrudan etkilenecek." diye konuştu.
Ribera, yeni sisteme hazırlık sürecinde yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında Avrupa'daki şeker üretim tesislerinin yarıya yakınının kapandığını ve 22 bin kişinin işini kaybettiğini anlattı.
"Fiyatların düşmesi bekleniyor"
Avrupa Şeker Rafinerileri Birliği (ESRA) Direktörü Marie van Raemdonck da, "AB'deki şeker fiyatları ilk defa gerçek dünya piyasası fiyatları ile rekabet edecek. Şeker arzının artmasıyla ilk başlarda fiyatların düşmesi bekleniyor." dedi. Raemdonck, şeker fiyatlarında aşırı bir düşüş yaşanması halinde AB Komisyonu'nun durumu değerlendireceğini ve gerek gördüğü takdirde buna müdahale edeceğini açıkladığını anımsattı.
Kotaların kalkmasının ve yaşanacak değişimlerin uzun zamandır beklendiğini belirten Raemdonck, "Bu, bir geçiş süreci gerektirecek. Avrupa şeker piyasası dünya piyasalarına açılacak, sektörde serbestleşmeyle rekabet olacak." diye konuştu.
Raemdonck, şeker pancarı üretiminde kota olmayacağını ancak şeker kamışının halen çeşitli kotalarla karşı karşıya olacağına dikkati çekerek, rafine şeker üreticilerinin tam kapasite çalışabilmeleri için şeker kamışında da ticaretin serbestleşmesi gerektiğini, kamış şeker ve ve pancar şekeri arasında adil rekabet yaşanmadığını söyledi.
Kotanın kalkacağı 2006'da duyurulmuştu
Avrupa'da şeker üretimindeki kota sitemi, Ortak Tarım Politikası (CAP) kurallarıyla 1968 yılında uygulanmaya başlanmıştı. Kota sistemi ile Avrupa ülkelerinde şeker üretimi 13,5 milyon tonla sınırlandırılmıştı. Bu sistemle, Avrupa'daki üreticilerin küresel piyasaların üzerinde fiyatlarla desteklenmeleri sağlanmıştı. AB, 2006 yılında bu kota sistemine son verme kararı almış ve sektörü 2006-2010 yılları arasında 5,4 milyar euro kaynak aktarılarak sürece hazırlamaya çalışmıştı.
AB üyesi ülkeler, dünya şeker pancarı üretimin yaklaşık yarısını gerçekleştiriyor. Şeker pancarı ise toplam küresel şeker üretiminin yüzde 20'sini oluşturuyor. Şekerin geriye kalan büyük kısmı ise şeker kamışından üretiliyor. AB ülkelerinde yaklaşık 145 bin şeker pancarı üreticisi bulunuyor. Ayrıca, 28 bin kişi şekerin işlenmesi, depolanması, nakliyesi ve satışında istihdam ediliyor.