”Avrupa, güçlü bir Akdeniz Birliği oluşturmalı”
İngiltere'de yayımlanan şe Economist Dergisi, Akdeniz Birliği projesini değerlendirdi
LONDRA - İngiltere'de yayımlanan şe Economist Dergisi, Fransa'nın başını çektiği Akdeniz Birliği projesi konusundaki gelişmeleri ele alırken, Akdeniz'in kuzey ve güneyinde tek bir ekonomik birimin oluşturulmasına çalışıldığını hatırlattı. Derginin makalesinde, "Avrupa, güçlü bir Akdeniz için birlik oluşturmalı" dedi.
AB'nin bugüne kadar genellikle bu konuda bir prensip oluşturmak yerine Akdeniz'e bir cephe gözüyle baktığını, Fas'tan Türkiye'ye kadar uzanan hilal üzerinde yer alan ve istikrarsızlık ve terörizmin beşiği olduğunu iddia ettiği ülkelere sırtını döndüğünü kaydeden Economist, "bazen güney Akdeniz'in ana ihracatı, tekneler dolusu yasadışı göçmenden ibaretmiş gibi göründü" görüşünü savundu.
Gelecek hafta sonu Paris'te toplanacak zirvede Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy'nin işte tam da bu açığı kapatmak istediğini savunan Economist yazarı, toplantıya AB ile doğu ve güney Akdeniz ülkelerinden 40 devlet ve hükümet başkanının katılacağına dikkat çekti. Akdenizlilerin yeni bir kulüp kurmayı ve sade bir başlangıç yapmayı amaçladıklarını, Fransa'nın bir sekreterya oluşturulmasını ve Mısır ile ortaklaşa yönetilmesini önerdiğini belirten yazar, ayrılacak kaynakların, güneş enerjisinin yaygın kullanımından terörle mücadeleye ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesine kadar uzanan pek çok alanda kullanılacağını kaydetti.
"Umutlar daha yüksek"
Economist yazarı, daha önceki benzer girişimlere kıyasla şimdi umutların daha yüksek olduğunu, bölgedeki gayri safi milli hasılanın da yılda yüzde 4,4'lük bir artış kaydettiğini bildirdi. Bu giderek artan refahtan her ne kadar en çok payı Türkiye, İsrail ve Mısır alıyorsa da, bölgenin büyük bölümünün refahı paylaşabildiği de belirtilen yazıda, "Bu refahın bir bölümü petrol ve gazdan kaynaklanıyor. Ancak bölgedeki yatırımlar da finansal hizmetlerden telekomünikasyona, ticaretten inşaata kadar her alanda yaygınlaşıyor" denildi ve yeni yatırımlardan örnekler verildi.
Bu projedeki zorluklar arasında, bölge ülkeleri arasındaki ticaretin az olması, siyasi ilişkilerdeki sorunlar sayılıyor. Yazıya göre, İsrail, bölünmüş Lübnan, köktendinci tehdit altındaki Fas, doğmamış Filistin, şiddetin etkisindeki Cezayir, Libya'daki otokrasi ve Türkiye'de Anayasa Mahkemesinin iktidardaki partiyi kapatması ihtimali gibi siyasi tehditlere işaret edildi. Economist'teki yazıda, "Türkiye'nin AB üyeliğini destekleyenler, Akdeniz kulübünün Türkiye'nin ikinci sınıf vatandaşlıkla baştan savılması için tasarlanıyor olmasından korkuyor" ifadesi kullanıldı.
Economist'in yazısında Paris'teki zirve için "heyecanlı bir başlangıç olabilir" denilirken, günlük ekonomi ve siyaset gazetesi Financial Times daha kuşkucu. Gazete, pazar günü Paris'te başlatılacak projeye pek çok çevrenin kuşkuyla yaklaştığını ve 1995'te başlatılan Barcelona sürecinin üzerine fazla bir şey konulabilmesi ihtimalini güçlü görmediğini yazdı.