Çin, teşvikler için düğmeye bastı

DIŞ HABERLER

Çin, ekonomik büyümenin yavaşladığını gösteren veriler nedeniyle hem iç hem de dış piyasalardaki endişeleri dindirmek amacıyla alınacak bir önlemler paketi açıkladı. Hazırlanan pakette küçük ve orta ölçekli işletmeler için vergi indirimleri, ihracatçılara uygulanan harç ve vergilerde indirim ve hem demir çelik hem de istihdam sektörlerini harekete geçirmesi amacıyla demiryolu inşaatlarına hız verilmesi bulunuyor. Çin Başbakanı Li Keqiang, özellikle merkez ve batı bölgelerdeki demiryolu inşaatını hızlandıracaklarını söyledi.

Çin'in ekonomik büyümesi peş peşe iki çeyrekte yavaşladı ve uzmanlar bu eğilimin devam edeceğini düşünüyor. Çin hükümeti ise ülke ekonomisinin durumunun oldukça iyi olduğunu, yeni önlemlerin ‘büyümede istikrar’ sağlanması amacıyla uygulamaya sokulduğunu belirtti. Açıklanan son ekonomik veriler, Çin ekonomisinin büyüme hızının ikinci çeyrekte yani nisan-haziran döneminde yavaşladığını gösteriyor.

İmalat temmuzda alarm verdi

Dünyanın ikinci büyük ekonomisinde büyüme oranı bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7.7 seviyesindeyken ikinci çeyrekte bu oran yüzde 7.5’e gerilemişti. Çin'de ekonomik büyümenin önündeki başlıca engellerden birisi olarak, özellikle Avrupa Birliği ve ABD’de Çin ürünlerine olan talebin düşmesi görülüyor. Dün açıklanan ve HSBC bankasının hazırladığı rapora göre, küresel piyasalardaki talepte yaşanan genel yavaşlama nedeniyle Çin'de üretim son 11 ayın en düşük seviyesine indiği ortaya çıkmıştı. Çin’in önemli büyüklükteki imalat sektöründeki aktivite, yeni siparişlerin düşmesi ve istihdamdaki zayıflamayla temmuzda 11 ayın en düşük seviyesine geriledi. Çin'de dün açıklanan öncü veriye göre, HSBC imalat PMI temmuzda 47.7'ye geriledi. İmalat PMI haziranda 48.2 seviyesinde açıklanmıştı. Endeksin 50'nin üzerinde bir değer alması sektörde faaliyetlerin arttığını, altında olması ise faaliyetlerin azaldığını gösteriyor. Öte yandan Çin yetkilileri, ihracattaki düşüşü dengeleyecek şekilde iç piyasaları canlandırmakta da başarısız oldu. Ekonomik büyümedeki yavaşlamanın sürmesi, siyasetçileri harekete geçirdi ve hükümet yeni ekonomik önlemler paketini açıkladı.

Küçük işletmeye vergi avantajı

Pekin, 1 Ağustos'tan itibaren geçerli olmak üzere, aylık cirosu 20 bin yuandan (3250 dolar) küçük işletmelerden alınan katma değer vergisi ve ciro vergisinin askıya alındığını açıkladı. Hükümet, bu kararın altı milyondan fazla küçük işletmeye fayda sağlayacağını ve milyonlarca kişi için daha fazla istihdam ve gelir anlamına geleceğini belirtti. Öte yandan yapılacak düzenlemelerle, gümrük işlemlerinde bürokrasi azaltılacak, alınan harçlar indirilecek ve küçük ve orta ölçekli özel işletmelerin ihracatı kolaylaştırılacak. Piyasa uzmanları, bu önlemlerin, yavaşlayan ekonomik büyümenin özellikle küçük işletmeler üzerindeki etkisini azaltmak için alındığı görüşünde. Mizuho Bank'tan Vişnu Varathan, “Bu yavaşlayan ekonomide, hükümetin küçük işletmelere uzattığı bir zeytin dalı olarak görülüyor. Daha önce yaptıkları gibi dev bir ekonomik canlandırma paketi olmasa da ya da hükümet bu işletmelere bonkörce kredi sağlamasa da, bu durumdan en fazla etkilenen işletmeleri gözettiklerini gösteriyorlar” dedi.

Demiryollarına yabancı yatırım

Hükümet ayrıca, demiryolu inşaatı sektörünün canlandırılması için bir fon kurulacağını ve hükümetin bu fona kaynak sağlayacağını açıkladı. Bu fonun özel yatırımcıları bu sektöre çekmesi bekleniyor. Çin devlet haber ajansı Şinhua, “özel yatırımcıların, şehirlerarası ve şehir içi demiryollarında mülkiyet ve yönetim hakkına sahip olacaklarını” duyurdu. Pekin yönetimi, demiryolları fonuna kaynak sağlamak için devlet tahvillerinin piyasaya sürüleceğini de açıkladı.  

Societe Generale’den Çin için kabus senaryosu

Çin’de kötü gelen veriler bu ülkenin bu yıl ekonomide bir sert iniş yaşanıp yaşanmayacağına dair değerlendirmeleri yeniden gündeme getirdi. Fransız yatırım bankacılığı devi Societe Generale, yatırımcıları Çin’de sert iniş ihtimaline kayıtsız kalmamaları yönünde uyarıda bulundu. Bankanın sert iniş olarak nitelendiği Çin’e dair aşırı kötü durum senaryosu ülkede büyümenin bu yıl yüzde 6’nın altına ineceğini, 2014’ün ilk yarısında yüzde 3’e kadar ineceğini öngörüyor. Bankaya göre bu durum baz metal fiyatlarında yüzde 40 düşüşe yol açacak.

Bankanın temmuz strateji raporunda, “Biz pek çok yatırımcının sert iniş ihtimaline karşı ilgisiz tavır takındığını düşünüyoruz.

Bu, maliyeti yüksek bir yanlışa yol açabilir” dendi. Banka, aşırı kötümser senaryonun yanı sıra ana beklenti senaryosunu da belirterek Çin’in 2013-2017 arasında yüzde 7.4’ten yüzde 6’ya doğru bir ortalama büyüme performansı sergileyeceğini öngördü. Societe Generale analisti Çin ekonomisti Wei Yao, iki tür olayın Çin’de sert inişi tetikleyebileceğini belirtti. İlk tetikleyicinin yüzde 6’nın altında büyüme olduğunu ifade eden Wei, bu oranın istihdam piyasasını istikrarlı tutmak ile sistemik mali krizden kaçınmak için asgari büyüme oranı olduğunu vurguladı.

İkinci tetikleyici ise Pekin’in yetersiz kamu yatırımı veya planlı kredi küçültme programının kontrol dışına çıkması olarak nitelendi. Societe Generale’e göre, Çin’in sert iniş yaşaması halinde bu, dünya ekonomisinin 2013 büyümesini yüzde 2.6’dan yüzde 1.3’e indirecek. Çin küresel baz metal tüketiminin yüzde 40’ını gerçekleştirdiği için baz metal fiyatlarında yüzde 30 ila 40 düşüş meydana gelecek. Brent ham petrol fiyatlarında da yüzde 30 düşüş olacak.