Çin'den ABD'ye "Güney Çin Denizi'ne karışma" mesajı

Çin'in Washington Büyükelçisi Cui Tiankai, ABD Başkanı Donald Trump'ın Asya'ya yapacağı ilk resmi ziyaret öncesinde, Washinton yönetimine Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik tartışmalarına taraf olmaması mesajını verdi.

Büyükelçi Cui, Washintong'da gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin, Çin ile Güney Doğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkelerinin Güney Çin Denizi'nde seyrüsefer kuralları konusunda anlaşmaya varma yönündeki çabaları, engellememesi gerektiğini belirtti.

Washington'ın bölgede bir egemenlik talebi olmadığına dikkati çeken Cui, bölge ülkelerinin mevcut sorunlara kendi aralarında "kalıcı ve dostane çözüm bulmalarına" izin verilmesi gerektiğine vurgu yaptı, Washington'ın müdahalesinin sorunların çözümünü zorlaştıracağı imasında bulundu.

Büyükelçi Cui, "Eğer ABD veya başka bir ülke, bu yapıcı uzlaşma sürecine dışarıdan müdahalede bulunmaz ve (seyrüsefer kuralları konusunda) varılacak erken bir anlaşmaya engel çıkarmazsa, bu herkes için iyi olur. Gerek bizim gerekse de ASEAN ülkelerinin umudu bu yöndedir." dedi.

Trump'ın ziyareti

Cui, Trump'ın beş ülkeyi kapayan Asya turu kapsamında Çin'e yapacağı resmi ziyaretin, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'in nisan ayında ABD'nin Florida kentinde gerçekleştirdikleri buluşmayla başlayan yeni dönem ilişkileri için "kritik bir dönemeç" olacağını ifade etti.

Trump'ın Çin temaslarında Kuzey Kore meselesinin önemli bir öncelik olacağına işaret eden Büyükelçi, Pyongyang yönetiminin nükleer programı sebebiyle yaşanan gerginliklerin müzakereye dayalı bir çözüm yokluğunda çok daha tehlikeli hale geleceğini bildirdi.

Trump'ın Kuzey Kore'yi "tamamen yok etmekle" tehdit ettiğinin hatırlatılması üzerine, Cui, tüm taraflara gerginliği arttıracak eylemlerden kaçınma çağrısı yaptı.

Ekonomi ve ticaret

Büyükelçi Cui, ziyarette ekonomi ve ticaret konusunda da somut sonuçlar alınmasını beklediğini söyledi. Cui, Trump'ın ABD ile Çin arasındaki dış ticaret farkının kapatılmasıyla ilgili talepleri ilgili olarak, bunun "yapısal bir sorun" olduğu ve çözülmesinin zaman alacağını ifade etti.

ABD yönetiminin, Çin'in bölgesindeki diğer ülkeler aleyhine "saldırgan" bir siyaset izlediğine dair eleştirilerini reddeden Cui, bu eleştirileri yapanların "aynada kendilerine bakmalarını" istedi.

ABD, Pekin'in Güney Çin Denizi'ndeki tartışmalı sulara yapay adalar inşa ederek, dünyanın en yoğun deniz ticaret yollarından birinin bulunduğu suları "askerileştirdiğini" savunuyor. ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson geçen ay yaptığı açıklamada Çin'in bölgedeki "provokatif eylemlerinin" uluslararası kanun ve normları ihlal ettiğini belirtmişti.

Çin'in 10 ASEAN ülkesiyle bölgede tüm taraflar için bağlayıcı seyrüsefer kuralları saptama çabaları, Pekin yönetiminin ASEAN ülkeleriyle blok olarak müzakere etmekten kaçınması ve ASEAN ülkeleri arasındaki fikir ayrılıkları nedeniyle ağır ilerliyor. Singapur Başbakanı geçen hafta bu konudaki müzakerelerin yıllarca sürebileceğini ifade etmişti.

Dünyanın en önemli deniz güzergahlarından olan ve zengin hidrokarbon rezervleri bulunduğu belirtilen Güney Çin Denizi üzerinde, Çin başta olmak üzere Filipinler, Vietnam, Malezya, Brunei ve Tayvan hak iddia ediyor.