”Düzenlemeler sorunu çözemez”

WASHINGTON - ABD Hazine eski Bakanı Lawrence Summers, ABD'de geçtiğimiz günlerde onaylanan ve konut piyasasını kurtarmayı amaçlayan paketin riskler taşıdığı uyarısında bulunarak, kararlı şekilde harekete geçilmesi gerektiğini bildirdi.

Summers Washington Post ve aynı zamanda Financial Times gazetelerinde yayımlanan yazısında, yeni tutsat (mortgage) düzenlemelerinin ABD'de konut piyasalarında yaşanan sorunu kısa vadede bile tam olarak çözemeyeceğini savundu.

Yazıda Summers, acil bir mevzuatın gerekli olduğunu, zira "pazar katılımcılarının tutsat devi Freddie Mac ve Fannie Mae'nin borçlarını satın almak konusunda isteksiz olduğunu" belirtirken, bu düzenlemeyle hükümet destekli şirketlerin (GSE) borç ödemelerinin kolaylaşmış olmasının sadece hükümet desteğinin güçlenmesinden kaynaklandığına, bunun hükümet destekli şirketlerde bir değişiklik olduğu anlamına gelmediğini vurguladı.

"Tercihler, siyasi sistemi etkileyecek"

"Bu, politika olarak oldukça sorunlu bir tutum" diyen eski Hazine Bakanı, savını geçmişteki tasarruf ve borç krizi ile örneklendirdi. Summers yazısında, o dönemde siyaset yapanların mudileri koruduğunu, kurumların hükümet desteğine bağımlı olarak para topluyor olsalar da işlem yapmalarına izin verdiklerini ve özel sermaye çekmek için alışılmış standartları askıya aldıklarını hatırlattı. Eski bakan, bu noktada "karların özelleştiğine ancak kayıpların kamulaştığına" dikkat çekerek, sonuç olarak bunun vergi mükelleflerine bugünün parasıyla üç yüz milyar dolar daha fazla vergi olarak yansıdığını anımsattı. Summers, "Yetersiz sermayeli hükümet destekli şirketlerin, halihazırdaki modelleri içinde işlemesine izin vermek de benzer riskler taşıyor" diyerek, konut krizinin ABD'nin "Büyük Buhran"dan beri yaşadığı en ciddi olay olduğunu savundu. Hükümet destekli şirketlerin, konut piyasası ve mali sistemi desteklemek için önümüzdeki aylarda oldukça etkin olmasına ihtiyaç duyulduğunun altını çizen Summers, yazısında "Önümüzdeki aylarda yapılacak tercihler, konut piyasasını, gelecekteki vergi yükünü, kriz döneminde ABD'nin mali yetkililerinin güvenilirliğini ve siyasi sistemin bütünlüğünü etkileyecek. Kararlı şekilde harekete geçme zamanı" ifadelerini kullandı.

1999-2001 yılları arasında ABD Hazine Bakanlığı görevini yürüten Lawrence Summer, halen Harvard Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalışıyor.

ABD Kongresi'nin geçtiğimiz günlerde onayladığı tasarıyla, tutsat (mortgage) kredisiyle ev alan ve ödeme zorluğu çeken 400 bin evsahibi ile tutsat devleri Freddie Mac ve Fannie Mae'nin kurtarılması amaçlanıyor.