En büyük siyah kuğu Brexit

DÜNYA

DIŞ HABERLER - İngiltere’nin haziranda gerçekleşecek referandumla Avrupa Birliği’nden çıkması ihtimali, gerçekleşme ihtimali düşük olan fakat gerçekleştiğinde de küresel piyasalarda kaosa neden olabilecek en belirgin siyah kuğusu. Her ay küresel ekonomiye tehdit oluşturabilecek gelişmelerin bir grafiğini yayınlayan yatırım bankası Societe Generale, mayıs ayında da güncel siyah kuğu grafiğini yayınladı. Bankaya göre Avrupa’nın istikrarı 23 Haziran’da gerçekleşecek olan İngiltere’nin birlikten ayrılma referandumu yaklaştıkça uzmanların en önemli endişesi haline geldi. Societe Generale’e göre yüzde 40 ihtimalle gerçekleşebilecek olan Brexit riski - siyah kuğu olayları için hayli yüksek bir gerçekleşme ihtimali - Avrupa’da politik belirsizlik yaratarak finansal piyasalara da yansıyan bir kaos oluşturacak. 

Tek risk Brexit değil her yerde seçim var 

Societe Generale’in Avrupa’daki tek büyük riskin Brexit olmadığına dikkat çektiği raporunda, Avusturya’da aşırı sağ bir adayın cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmaya yaklaşması, 21 Haziran’da Almanya Anayasa Mahkemesi’nin Avrupa Merkez Bankası’nın tahvil alım programı OMT için açılan davada karar verecek olması, İspanya’da 26 Haziran seçimleri, İtalya’da ekimde referandum gerçekleşmesi, 2017’ye doğru ise Fransa, Almanya, Hollanda ve muhtemelen İtalya’da seçimlerin gerçekleşecek olması, diğer politik istikrar endişesi yaratan durumlar olarak görülüyor.

Çin’in kötü kredileri ve sert inişi 2. sırada 

Küresel ekonominin siyah kuğuları grafiğinin ikinci büyük riski ise dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’in sert bir iniş yaşaması. “Çin’in politik hata potansiyeli azımsanmayacak boyutta ve konut piyasalarında yeni bir balon oluşuyor gibi görünüyor” ifadeleri kullanılan raporda otoritelerin açık bir şekilde kötü kredilerin birikmesi sorunuyla mücadele etmek istediği fakat çözüme giden yoldaki yaklaşımın aşağı yönlü riskleri doğrudan etkileyeceği belirtiliyor. 

Etkisi en büyük olacak risk zayıf büyüme 

Bankaya göre diğer önemli iki kara kuğu ise gerçekleşme ihtimalleri sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 20 olan Fed beklentilerinin piyasalarda hızlı bir şekilde tekrar fiyatlanması ve küresel ekonomik büyümenin keskin bir şekilde zayıfl aması. Brexit gerçekleşme ihtimali en yüksek risk olarak görünse de, küresel ekonomik büyümenin keskin bir şekilde yavaşlamasının etkisi tüm dünya ekonomilerine çok daha büyük olacak. Siyah kuğuların küresel ekonomiye aşağı yönlü etkisi en büyük olan ikinci risk ise Çin’in sert düşüşü.

Beyaz kuğular olumlu etki yapacak

Rapora göre küresel ekonomiye iyi gelebilecek bazı ihtimaller de var. Japonya ve Euro Bölgesi’nde yatırımların hız kazanarak güçlenmesi bu beyaz kuğulardan gerçekleşmesi en mümkün olanı ve küresel ekonomiye etkisi en fazla olanı. Diğer olumlu sonuçlar doğurabilecek beyaz kuğular ise mali teşviklerin artması ve reformların hızlanması.